Hoeveel is 1+1 voor links in Antwerpen?
Sp.a en Groen doen het lang niet slecht in Antwerpen, maar om De Wever en N-VA echt te bedreigen, zullen ze in 2018 moeten samenwerken. Maar de vraag is of de twee partijen daar beter van zullen worden.
Minstens zo opmerkelijk als de sterke score voor N-VA - en voor N-VA alleen, op rechts - in Antwerpen, is het puike resultaat van de linkse partijen in de peiling. Sp.a zit ongeveer op het niveau van de gemeenteraadsverkiezingen van 2000. Dat is niet kwaad voor een partij die met Patrick Janssens haar leider en profiel verloor, en de voorbije drie jaar meer dan haar lief was bezig is geweest met interne oorlogjes over de opvolging van Janssens.
Nog meer springt het resultaat van Groen in het oog. De groenen zouden hun matige stembusresultaat van 2012 kunnen verdubbelen. Verklaren is gissen, maar het lijkt wel duidelijk dat de partij een flinke Ringland-bonus opstrijkt. Groen is hét politieke schuiloord geworden voor wie zich niet lekker voelt bij het 'gewapend bestuur' van burgemeester Bart De Wever.
Op dit moment willen sp.a en Groen alle debatten over kartels en allianties uit de weg gaan, omdat de eigen profilering in de oppositie primeert. "Ik ben nog maar net aan de slag als fractieleidster, we gaan nu geen gesprek voeren over onze structuren in 2018", zegt Kathleen Van Brempt (sp.a). "Ik onthou dat er twee sterke linkse partijen overeind staan in Antwerpen, en mijn buikgevoel zegt dat er nog veel potentieel is." Zelfde verhaal bij Groen: nu niet, danku.
Monstercoalitie
Maar ten laatste in 2017 wordt dat gesprek over samenwerking onvermijdelijk. Een kind kan de rekening maken: als het rood en groen menens is om de kiezer een alternatief te bieden voor De Wever & co., dan zal er samengewerkt moeten worden. Alleen weet niemand bij links in Antwerpen hoeveel één plus één zal zijn. Mag je de scores van de individuele partijen gewoon optellen? Wordt het meer, omdat de kansen op beleidsdeelname groter zijn? Of juist minder, omdat het profiel aan scherpte verliest?
Vreemd genoeg speelt in de linkse hoofden ook mee wat ter rechterzijde gebeurt. Als N-VA zijn bestuurspartners verder opvreet en (vooral) CD&V en Open Vld desintegreren, dreigt rechts uiteindelijk zetels te kort te komen om de meerderheid voort te zetten. Dat opent zowel voor sp.a als Groen de mogelijkheid om als tweede partner in een monstercoalitie te treden.
De Wever die samengaat met rood of groen: het klinkt erg onnatuurlijk maar als het moet kan op lokaal niveau veel bewegen. Als sp.a en Groen in een kartelvorm opkomen, vervalt die optie. Voor Kathleen Van Brempt en Wouter Van Besien (Groen) is een keuze voor of tegen een kartel dus ook een keuze voor de gok van de meerderheid breken of gokken op mee besturen.
Eén discussiepunt lijkt met deze peiling voorlopig wel al bezegeld. Nu Peter Mertens en de PVDA over hun hoogtepunt heen schijnen te zijn in de stad, is de vraag of ook extreemlinks in een linkse samenwerking moet betrokken worden, plots heel wat minder urgent geworden.