Direct naar artikelinhoud

Pervers zoals u en ik

Hitsig raken van urine of mieren? Het bestaat. Maar in zijn boek Pervers breekt de Amerikaan Jesse Bering een lans voor de seksuele underdog in ieder van ons. 'We houden dus best op ons te schamen en elkaar te veroordelen. Niemand kiest zijn verlangens.'

"Het valt voor jonggehuwden niet mee om intiem met elkaar te zijn als er toeristen omheen lopen, maar daar stond ze dan toch, liefdevol omhoogturend naar haar 317 meter lange huwelijkspartner. Naakt onder haar trenchcoat op een jarretelgordel na, tilde Erika Eiffel haar jas op, besteeg een van de stalen steunberen en bezegelde de huwelijksdaad." Erika is een 'objectofiel': ze valt op dingen en trouwde met de Eiffeltoren. Anderen vallen als een blok voor vlaggen, mengpanelen, vingers, voeten, beesten. Of wél op mensen maar 'de verkeerde'. Zoals Elijah en Milo Peters, een eeneiige tweeling uit Praag die in homopornofilms actief is - met elkaar. De broertjes hebben sinds hun vijftiende seks met elkaar en beschouwen zichzelf als een romantisch koppel.

En wat te denken van de vrouwen in Lesotho die romantische en seksuele relaties aanknopen met jonge pubermeisjes voor die in het huwelijk treden? Of de Sambia in Nieuw-Guinea, waar jonge mannen orale seks hebben met volwassen mannen vanuit het idee dat het zaad de jongelingen helpt om sterke krijgers te worden? En de man die alleen van geamputeerde lichaamsdelen houdt?

Toch is het nieuwe opmerkelijke boek van psycholoog Bering waarin al deze mensen de revue passeren geen rariteitenkabinet, integendeel. Hij slaat aan de hand van onderzoek en geschiedenis stevige bruggen tussen mensen met de meest uitzonderlijke seksuele voorkeuren en u en mij.

Moét dat nu?

"(lacht) Absoluut. Ik begin met een citaat van seksuoloog Alfred Kinsey: 'Zelden bejegent de mens zijn medemens wreder dan in het veroordelen en straffen van hen die worden beschuldigd van zogenaamde seksuele perversiteiten.' Dat geldt vandaag zeker. We dénken dat we seksueel bevrijd zijn. Porno wordt op heel grote schaal geconsumeerd. De enorme diversiteit ervan toont echter dat onze seksualiteit veel diverser is dan aangenomen. Intussen blijven we iedereen die ook maar een beetje buiten de norm zou kunnen vallen keihard in de hoek zetten.

"We gooien seksuele verlangens en gedrag op een hoop. Evolutionair is dat te verklaren. Onbewust is genetisch succes en dus seks onze belangrijkste drijfveer. Mensen die niet in het seksuele standaardplaatje passen, worden gezien als bedreiging voor dat genetische succes. Terwijl de realiteit is dat er qua seksuele voorkeuren geen grenzen zijn. Zelfs je eigen penis afsnijden vinden sommigen opwindend."

Is er niet al heel wat vooruitgang in de aanvaarding van 'wat afwijkt'?

"We staan op een kruispunt. Internet en onderzoek laten meer en meer zien dat veel van onze oordelen over seks op mythes, angsten en weerzin gebaseerd zijn. Alleen wanneer we onze eigen zogezegd 'afwijkende' verlangens onder ogen zien, kunnen we begrijpen dat niemand kiest waar hij of zij op valt. En kunnen we ophouden met mensen die niet binnen de norm vallen te pathologiseren of te criminaliseren. Er is inderdaad wat vooruitgang, vooral met de erkenning van holebi's. Maar het gaat zo traag. Ik ben zelf homo. Ook ik heb me geschaamd, geprobeerd me als een hetero te gedragen. In 1973 pas schrapte de Amerikaanse psychiatrie homoseksualiteit als ziekte. Dertig jaar later is het homohuwelijk nog een probleem. En op Google is de meest populaire vraag met het woord 'homo' niets opwindends maar 'Is mijn man homo?'"

Betekent niets pathologiseren of criminaliseren: alles mag, alles kan?

"Nee, helemaal niet. Maar een mens behandelen als pervers en dus behept met een bewust immorele gedachtewereld omdat zijn brein atypische erotische ideeën bedenkt of seksueel reageert op stimuli die jij ongepaste objecten van begeerte vindt is middeleeuws, zowel in zijn stupiditeit als in zijn wreedheid. Daar moeten we van af. Het enige richtsnoer voor veroordeling zou moeten zijn of iemand met zijn seksuele daden schade toebrengt aan een ander. Er is al heel veel tijd verspild aan de irrelevante vraag wat 'normaal' of 'natuurlijk' is. Dat zijn holle begrippen."

Want we zijn allemaal pervers, claimt u. Hoezo?

"Pervers betekende lang ongelovig. Later was het een klinische term. Nu is het een moreel oordeel op basis van dubieuze argumenten. Iets als 'fout' beoordelen omdat het vies is, bijvoorbeeld. Dat is morele sprakeloosheid, een gebrek aan kennis en soms zelfs een gevolg van onze eigen verlangens die we keihard wegstoppen. Onderzoek toont aan dat het net homofobe mannen zijn die het meest opgewonden raken van blote mannen.

"Maar we zijn allemaal seksueel afwijkend, alleen al omdat onze voorkeuren, hoe zogenaamd normaal ook, ergens ter wereld of op een bepaald punt in de geschiedenis werden afgekeurd of veroordeeld. Ben je een heteroseksuele vrouw die zich aangetrokken voelt tot mannen van dezelfde leeftijd? Wel, in de zeventiende eeuw zou je in Frankrijk een nymfomane zijn genoemd omdat je überhaupt seksuele verlangens hebt. Dan was je ziek en werd je soms zelfs besneden. Mannen die masturbeerden werd, onder andere door de uitvinder van Kellogg's cornflakes, ook besnijdenis aangeraden. Nu hebben we zelfs het etiket 'hyperseksueel', voor wie 'te veel' seks zou hebben in vergelijking met de 'norm'. Maar bij de Aka, een Afrikaanse stam, is dagelijkse seks een must omdat die mensen geloven dat je alleen zo gezonde kinderen krijgt."

Hoe bepaal je wat schadelijk is?

"Moeilijk. Omdat het van de ander afhangt. Die moet je bevragen. Mocht een schaarsgeklede Kate Upton mijn kamer binnenkomen, me op mijn stoel vastbinden en nemen, ik zou geschokt en getraumatiseerd zijn. Terwijl ik zeker weet dat mijn hetero schoonbroer het allerminst als schadelijk zou ervaren.

"Onze oordelen zijn onlogisch en cultureel en historisch erg variabel. Religie, wetenschap en psychiatrie hebben zeer vreemde dictaten uitgevaardigd waardoor talloze mensen beschadigd zijn (zie kader). Maar waarom zou iemand niet opgewonden mogen worden van voeten of urine?"

Omdat je met dat soort seksuele oriëntatie in de marge moet leven?

"Die maatschappelijke afwijking, niets anders is het probleem. Van de mannen zou 5 procent een parafilie of fetisj hebben, maar dat getal is waarschijnlijk hoger. De meerderheid van hen wil niet veranderen. Het is ook heel moeilijk omdat alle parafilieën voor het tiende levensjaar zijn ingeprent. Dan is het een permanente toestand, en die is net zo moeilijk te veranderen als een seksuele geaardheid."

Pedofielen willen wel veranderen?

"Uiteraard. Omdat het afschuwelijk is om alleen maar opgewonden te kunnen raken van jonge kinderen. Daarom zitten pedofielen niet in de kast maar in de panic room. Een deel pedofiele misdadigers is trouwens niet pedofiel, maar misbruikt een kind omdat ze niet aan een volwassen partner raken.

"Seks met kinderen moet natuurlijk strafbaar zijn. Maar het pedofiel-zijn op zich is niet iets waar mensen zich voor zouden moeten schamen. Het is zeker niet hun keuze, en wie zijn verlangens niet in de praktijk omzet schaadt niemand. Mocht de maatschappij dat alvast begrijpen, dan zouden pedofielen zich sneller openlijk laten behandelen. Sommigen verenigen zich om elkaar te motiveren hun verlangens niet in daden om te zetten. Maar zelfs zij worden erg scheef bekeken. Nochtans toont alle onderzoek: als je seksueel misbruik van kinderen echt wil uitroeien, lukt dat niet door de eindeloze vloed van volwassen pedofielen die uit de ether stroomt de gevangenis of de psychiatrische kliniek in te vegen. Je zult eerst moeten uitzoeken waarom het er zoveel zijn, en hoe het precies komt dat ze zo geworden zijn."

Jesse Bering, Pervers, Bezige Bij, 22,95 euro.