Schoenmaker, blijf bij uw leest

Wie had gedacht dat de storm rond de salarissen van overheidsmanagers was gaan liggen, heeft het mis. Nu blijkt dat Dominique Leroy geen 650.000 euro zal 'verdienen', maar om en bij de 800.000 euro, althans, zo wordt gezegd. Toch is er geen sprake van onethische praktijken, achtergehouden informatie of wat dan ook. Maar het toont wel aan dat de politieke wereld zich beter onthoudt van een vergaand ingrijpen in de concrete bepaling van de remuneratiepakketten. Dit is eenvoudigweg geen debat om op de straatstenen uit te vechten, noch een debat dat zich zomaar laat vastleggen in wetten. Een verhaal over beloningscomponenten, beloningsvoorkeuren, communicerende vaten en besluitvormingsprocessen.

Uitgestelde beloning

Wat is er precies aan de hand? Alles heeft te maken met de samenstelling van het remuneratiepakket en het contract van de CEO. Uit welke onderdelen bestaat dit? Een manager ontvangt een vast salaris dat in relatie staat tot zijn of haar verantwoordelijkheden. Daarnaast ontvangt een manager een variabele remuneratie die afhankelijk is van de resultaten van het bedrijf. Maar daarnaast is er nog een pakket zogenaamde extralegale voordelen, waarvan de auto en vooral het aanvullend pensioen de belangrijkste onderdelen uitmaken. Dit laatste noemt men ook wel de uitgestelde beloning. Een CEO gaat immers ook vroeg of laat met pensioen en er is niets mis mee dat, net zoals bij andere werknemers, de werkgever voorziet in een aanvullend pensioen bovenop het wettelijk pensioen.

Als u me zou vragen welke stortingen daarvoor jaarlijks worden gedaan op dit niveau, dan blijkt dat er grote verschillen bestaan, maar de markt betaalt in deze categorie al snel een jaarlijkse bijdrage van om en bij de 150.000 euro. Nu heeft de regering het naar aanleiding van de zogenaamde 650.000-euroregeling enkel gehad over het vast en het variabel salaris. Dus er is geen vuiltje aan de lucht dat mevrouw Leroy daarbovenop nog een paar extra's ontvangt, dat is gebruikelijk. Maar de vraag is vooral ook of het hoe dan ook zin heeft dat de regering zich met dit soort zaken gaat inlaten. Het gaat hier om een bijzonder technische materie die zich niet laat vertalen in 'eenvoudige' wetten of voorschriften. Bovendien moet men ook een stuk rekening houden met de persoonlijke situatie en voorkeuren van de CEO. Bovendien moet men opletten met het woord 'verdienen'. De bijdrage in het aanvullend pensioen wordt niet bijgeschreven op mevrouw Leroys bankrekening, maar vormt wel een spaarpot die ze pas kan aanspreken wanneer ze met pensioen gaat en dus geen inkomen meer heeft. En het siert de CEO van Belgacom dat ze niet gaat voor het gewin op korte termijn, maar ook haar langetermijntoekomst wil veiligstellen. We weten meer dan ooit hoe kort het (professionele) leven van een CEO kan zijn. Iemand die oog heeft voor de lange termijn kunnen we enkel verwelkomen. Onderzoeksmatig is trouwens al meerdere keren aangetoond dat vrouwen eerder aandacht hebben voor de 'zorgelementen' van hun beloningspakket (zoals verzekeringen), eerder dan voor de bonussen. En dat zij een langetermijnvisie hebben.

Bovendien is er nog zoiets als de communicerende vaten. Het lijkt ons niet onlogisch dat een bedrijf waarbij het salaris van de CEO bescheiden is (alles is relatief, maar het bevindt zich wel onder het marktniveau), diezelfde CEO daarvoor niet nog eens wil bestraffen door ook nog eens een laag pensioen te voorzien.

Kort door de bocht

Onze synthese? Wel, ik vermoed dat de politici hier wel een lesje in bescheidenheid leren. Beloning van topmanagers is een complexe materie die men beter overlaat aan de raden van bestuur en remuneratiecomités. Essentieel is dat die comités bevolkt zijn met mensen die kennis van zaken hebben op dit domein. En uiteraard kan de overheid bepaalde aandachtspunten en principes meegeven aan deze mensen. Maar hiermee systematisch uitpakken en denken dat de problematieken (die er zeker zijn) kunnen opgelost worden door eenzijdig maximale bedragen op te leggen, is echt te kort door de bocht.

Mag de overheid eisen dat er enige bescheidenheid aan de dag wordt gelegd? Zeker en vast. Is het nodig dat er wat tegenwind komt en we niet zomaar de marktpraktijken als de enige waarheid aanzien? Jawel. Maar we zouden wel willen vragen dat de schoenmaker bij zijn leest blijft en de raden van bestuur hun werk laat doen, rekening houdend met maatschappelijke en economische overwegingen. Er zijn talloze gevallen die aantonen dat een vergaande inmenging van de overheid in de salarissen van topmanagers leidt tot een te hoge complexiteit en zelfs tot nefaste neveneffecten.