ThromboGenics bruist van ambitie

Met een koers die meer dan vervijfvoudigd is sinds zijn beursgang in 2006 is ThromboGenics een van de lievelingen van de belegger. Sinds begin dit jaar klom het aandeel met 30 procent. ThromboGenics heeft vandaag een waarde van bijna 900 miljoen euro en is daarmee op de Euronext het grootste biotechbedrijf. Straffe cijfers voor een bedrijfje dat nog nooit één euro winst heeft gemaakt en nog geen enkel geneesmiddel op de markt heeft gebracht.

Ons land telt met Ablynx, Tigenix, Devgen en Galapagos tal van veelbelovende biotechbedrijven. Van al die bedrijven staat ThromboGenics het verst in zijn ontwikkeling. Het bedrijf staat dicht bij de commercialisering van een eerste product, ocriplasmine. Het gaat om een molecule waarmee een regelmatig voorkomende oogaandoening kan worden bestreden.

"We hebben een schimmel zodanig genetisch gemodificeerd dat hij ons medicament produceert", vertelt De Haes in het lab van ThromboGenics in Heverlee, waar dagelijks nieuwe experimenten worden uitgevoerd.

De molecule wordt een kaskraker, daar zijn ze bij ThromboGenics zeker van. Het biotechbedrijf houdt nog andere troeven achter de hand. "We hebben nog andere producten in de pijplijn en we gaan nieuwe producten bijkopen. Als we daarmee scoren, dan kunnen we uitgroeien tot een gerespecteerd oftalmologiebedrijf", zegt De Haes.

Kan er nog iets mislopen met de goedkeuring van ocriplasmine?

Patrik De Haes: "We hebben de klinische studies, waarmee we bewezen hebben dat de molecule werkzaam is bij de mens, met succes afgesloten. Het is nu wachten op de definitieve goedkeuring van ons medicijn door de autoriteiten in Europa en de VS. Er kan nog veel mislopen. Maar we denken dat het product op de markt zal komen omdat we veel steun genieten van oogspecialisten. De vooruitgang die ons medicijn brengt, is baanbrekend. Om die reden wordt in de VS de goedkeuringsprocedure versneld."

Hoe werkt uw molecule?

"Met ons product kunnen we op een veel eenvoudigere manier een ziekte aan de achterkant van het oog behandelen die bij oudere mensen gezichtsstoornissen veroorzaakt. Tot nog toe kan die ziekte alleen met een operatie worden genezen. Straks kan het met een spuitje."

Gaat uw geneesmiddel veel kosten aan de sociale zekerheid?

"Als je tegenwoordig niet kunt bewijzen dat een product voor een besparing zorgt, dan raak je moeilijk op de markt. Een operatie aan de achterkant van het oog is geen pretje. Patiënten moeten na de operatie gedurende een volle week met hun hoofd naar beneden liggen. Wij geven één spuitje en de patiënt kan naar huis. Een operatie kost tussen 5.000 en 10.000 dollar in de VS. Ons spuitje kost 3.000 dollar. Het is goed voor de patiënt, goed voor de dokter en goed voor de overheid of de verzekeringsmaatschappij die instaat voor de terugbetaling."

Wat heeft de ontwikkeling van uw geneesmiddel gekost?

"Minder dan 100 miljoen euro."

Dat lijkt goedkoop.

"De ontwikkeling van een nieuw medicijn kost meestal het tienvoudige. We zijn een klein bedrijf met beperkte middelen. We pakken de zaken anders aan dan grote bedrijven. Die proberen zoveel mogelijk risico's uit te sluiten en besteden veel meer centen aan studies. In tegenstelling tot grote bedrijven doen we weinig zelf. We hebben 100 mensen in dienst, maar we outsourcen bijna alles. Ergens zijn we een virtueel bedrijf."

Waarom?

"De productie van ons nieuw geneesmiddel gebeurt in Groot-Brittannië. Als we zelf willen produceren, dan moeten we 50 miljoen euro investeren in een fabriek en jaarlijks 10 miljoen voorzien voor de uitbating. Voor één product is dat een overdreven investering. Het zou natuurlijk wel mooi zijn, een fabriek met ThromboGenics als uithangbord, maar je moet het toch maar betalen."

Zelf produceren doet u niet, maar de commercialisering van uw product neemt u zelf in handen. Waarom besteedt u dat niet uit?

"We hebben heel bewust gekozen voor de ontwikkeling van dit geneesmiddel, omdat slechts een beperkt aantal specialisten ermee zullen werken. Zowel in de VS als in Europa gaat het telkens om 2.000 artsen. Ontwikkel je een product op het vlak van cardiovasculaire aandoeningen, dan heb je te maken met 100.000 artsen. Een kleine firma kan een verkoopteam opzetten voor 2.000 artsen. Voor 100.000 artsen is dat te hoog gegrepen. In de VS zetten we een team van tachtig mensen op poten om ocriplasmine aan de man te brengen."

U doet dat niet in Europa. Is dat niet de wereld op zijn kop?

"Neen. In de VS heb je twee instellingen die betrokken zijn bij het hele proces. Je hebt de Food and Drug Administration (FDA), die geneesmiddelen goedkeurt, en je hebt Medicare, dat instaat voor de terugbetaling van het geneesmiddel. In Europa wilden we aanvankelijk ook een eigen verkoopstructuur oprichten. Maar dat is minder vanzelfsprekend. De verschillen inzake terugbetaling tussen de lidstaten zijn enorm. In Italië bijvoorbeeld zijn het de regio's die daarvoor instaan. Spaanse klinieken betalen gemiddeld pas na drie jaar. Bovendien kunnen we niet overal meteen aan de slag. In Groot-Brittannië en Duitsland kunnen we volgend jaar al op de markt. In Frankrijk en in België pas het jaar erna. Dat is een ingewikkeld plaatje voor een klein bedrijf. Vandaar dat we in zee zijn gegaan met Alcon. Die dochter van Novartis (een Zwitserse multinational, JCS) heeft de slagkracht om ons product te verkopen."

Wat verandert er voor ThromboGenics als het product eenmaal op de markt is?

"Tot nog toe maakte ThromboGenics alleen maar verlies. Vanaf 2014 gaan we zeker winst maken. Als we vandaag geld nodig hebben, dan kloppen we aan bij investeerders. We doen onze plannen uit de doeken en in ruil voor aandelen krijgen wij geld. Zodra ocriplasmine op de markt is, verdienen we centen. Vorige week ontvingen we al een voorschot van 75 miljoen euro van Alcon. Volgend jaar betalen ze nog eens 90 miljoen euro aan royalty's."

ThromboGenics heeft deze week 77,5 miljoen euro bijgetankt. Had u dat geld nog nodig?

"We hebben grootse plannen. Samen met Alcon gaan we in een aantal grote projecten investeren. Zo zullen we in de VS en Europa studies voeren naar diabetische blindheid. We gaan ook producten inkopen die elders in ontwikkeling zijn. In totaal hebben we nu 200 miljoen euro op onze rekening staan om daaraan te werken. We willen op termijn uitgroeien tot een gerespecteerd oftalmologiebedrijf met verschillende producten, die we in de toekomst ook zelf willen verdelen."

Wat zit er nog in de pijplijn bij ThromboGenics?

"We hebben twee antistoffen waarmee we ver hopen te geraken. In juni verwachten we de testresultaten van een bloedverdunningsmiddel. Als dat positief is, dan hebben we echt een troef in de hand. Met ocriplasmine creëren we een markt van enkele honderden miljoenen. Met het bloedverdunningsmiddel zitten we op een markt van 14 miljard dollar, waarop alle grote farmabedrijven actief zijn."

Hoe blijft u uit de handen van Big Pharma?

"We willen onafhankelijk blijven. De deal die we twee weken geleden met Alcon sloten, maakt een vijandige overname minder vanzelfsprekend. Als we worden aangevallen zal Alcon dat niet zomaar laten gebeuren."

Beleggers zijn ThromboGenics goedgezind. De koers van het aandeel is geëxplodeerd de voorbije jaren. Wat doet dat met de mensen hier?

"Ons bedrijf is down to earth. We staan met beide voeten op de grond. Hier ga je niet snel grote statements horen. We doen alles stap voor stap en werken hard. Verandert dat de mensen? Neen, maar het is wel plezant. Succes brengt een team dichter bij elkaar."

Waaraan merkt u dat de belangstelling voor ThromboGenics groeit?

"In het begin zagen we vooral investeerders die geïnteresseerd waren in biotech. Toen onze beurswaarde steeg tot boven het half miljard kregen we meer belangstelling. Vandaag zijn we aanbeland bij de grote beleggingsfondsen. Grote Amerikaanse fondsen zijn deze week in ons kapitaal gestapt. De belangstelling van grote investeerders is enorm.

"We genieten heel veel vertrouwen. Alles wat we tot dusver beloofden, hebben we ook uitgevoerd. Underpromise and overdeliver. Van de Zwitsers heb ik geleerd om niet te veel te beloven, maar telkens een resultaat neer te zetten dat de verwachtingen van de markt overtreft. Maar we blijven nederig. Het verschil tussen succes en falen ligt dicht bij elkaar. In de biotech ga je 66snel van hero to zero."

Hoogmoed komt voor de val.

"Daar wil ik me niet aan bezondigen. We moeten nog altijd de real stamp of approval krijgen. Pas als we die hebben, hebben we iets verwezenlijkt."

Wanneer komt het verlossende nieuws?

"Wellicht zullen we in augustus in Washington worden uitgenodigd voor een hoorzitting. Een team van specialisten zal ons product dan kritisch doorlichten. Onze mensen zijn nu al aan het oefenen om hen weerwerk te bieden zodat ze niet voor verrassingen komen te staan. Als de specialisten in Washington ons product goedkeuren, dan heeft de FDA twee maanden de tijd om een beslissing te nemen. Is het advies van de specialisten positief, dan volgt het groene licht vrij snel. In Europa is de procedure anders en kan de definitieve goedkeuring wat langer aanslepen. We verwachten in de eerste helft van 2013 op de markt te zijn."

En dan is het feest?

"Bij elke belangrijke horde die we nemen in dit bedrijf hebben we de traditie om een fles te kraken. Onze voorzitter, Désiré Collen, heeft een uitstekende wijnkelder. Zijn zoon heeft een goed restaurant in Leuven. Daar is het dan feest."

En volgt er dan een flinke beloning voor u en uw medewerkers?

"De meeste mensen bezitten opties. Dat is motiverend. Maar eerlijk gezegd is dat niet de primaire factor waarom ik hier werk. Dit is geen omgeving van get rich quickly."

Wat drijft u dan?

"Het klinkt misschien naïef, maar ik wil iets terugdoen voor mijn land. Ik ben na mijn legerdienst snel naar het buitenland vertrokken. Eerst ben ik in Zwitserland gaan werken, daarna in de VS. Ik heb in Leuven geneeskunde gestudeerd. Ik ben arts geworden voor 12.000 frank. Ik heb vier kinderen. Als ik die in de VS had laten studeren, dan had me dat per kind 50.000 dollar per jaar gekost. We beseffen niet hoe goed het hier is. Het is niet meer dan normaal dat je iets terugdoet.

"Als dit verhaal lukt, dan is dat voor mij een mooie bekroning van mijn carrière. Ik heb in de VS een bedrijf opgericht en verkocht. Ik heb niet slecht geboerd. Maar ThromboGenics is zo veel mooier. Dit is een verhaal van eigen bodem, waarbij een molecule die aan de universiteit van Leuven is ontwikkeld daadwerkelijk naar de markt wordt gebracht. En dat op een recordtijd van acht à negen jaar. Voor de wetenschappers die hier werken is dat iets speciaals. De meeste wetenschappers zitten hun hele leven in het lab te werken zonder dat een van hun molecules het tot medicijn schopt. Een bijdrage kunnen leveren aan de medische vooruitgang, mooier bestaat niet."