De 'Twinsumer', of hoe we ons laten leiden door andere consumenten

Mond-tot-mondreclame wordt big business

De reclamejongens worden zenuwachtig. De huidige consument laat zich niet zomaar meer verleiden door televisiespotjes of advertenties. Zijn omgeving, prijsvergelijkingen, recensies en aanbevelingen zijn belangrijker geworden. En die vindt hij op het internet. Hier komt de twinsumer, de consument die zich laat leiden door zijn gelijken.

Brussel

Eigen berichtgeving

Vanessa Debruyne

U wilt de nieuwe Coldplay aanschaffen? Dan wilt u misschien ook de cd van Keane horen of de laatste van U2. Zo ongeveer werkt het twinsumerisme. Een twinsumer is een consument die de beste waar voor zijn geld zoekt door zijn omgeving te ondervragen. En niet zomaar elke voorbijganger, collega of familielid. De twinsumer informeert zich bij mensen met dezelfde smaak en levensstijl en als het kan ook nog met gelijklopende interesses en opvattingen.

Ook voordat het internet bestond, spiegelde de consument zich aan mensen in zijn omgeving met een goede smaak of een fijne neus voor koopjes. Toen beperkte die informatie zich nog tot een handvol vrienden, opinieleiders of echte experts. Dankzij het internet hebben marketingspecialisten van die mond-tot-mondreclame big business gemaakt.

Het wereldwijde web heeft een enorme informatiestroom in gang gezet, waardoor inzichten en aanbevelingen vandaag met een simpele muisklik op te vragen zijn. De consument trekt naar de sites die passen bij zijn profiel. Daar vindt hij de commentaar en de tips van zijn twins, de consumenten die een soortgelijk koopgedrag vertonen. "Want de consument zelf is nu eenmaal de beste marketeer van een product", zegt Bart Lombaerts van het vakblad Media en Marketing. "Mensen hechten veel waarde aan elkaars mening. Zeker als ze voelen dat ze op één lijn zitten."

De webwinkel Amazon was een van de eerste om op die trend in te spelen. Bij elke aankoop duikt er een kadertje op met aanbevelingen. "Klanten die voor dit product kozen, hebben ook deze artikelen gekocht", luidt de titel. Heel gerichte informatie dus, waarvoor Amazon gedetailleerde klantenprofielen bijhoudt. Bij het bestellen van de dvd That Thing You Do van Tom Hanks krijg je bijvoorbeeld het bericht dat klanten die dezelfde aankoop deden, ook Forrest Gump en While You Were Sleeping in hun virtueel boodschappenmandje hebben gegooid. Iets verderop lees je nog: "Klanten die films kochten geregisseerd door Tom Hanks houden ook van regisseurs als Ron Howard en Nora Ephron."

Daar houdt het twinsumeren nog niet op. Bij elke film of boek staat een professionele recensie, met daarnaast een hele lijst van klanten die hun mening geven over genoemde tekst of beelden. Meer dan zes miljoen internetgebruikers hebben al zo'n opiniestukje achtergelaten bij Amazon. Zo raadt Thomas uit de Verenigde Staten aan om That Thing You Do te bekijken op dagen dat het wat minder gaat. "Omdat de film je een echte opkikker geeft."

De webwinkel houdt alle items bij die je tijdens je virtuele winkelbezoek aanklikt. Die informatie wordt bewaard om andere klanten van gerichte aanbiedingen te voorzien. De consument die erg gesteld is op zijn privacy krijgt wel de kans om de opvolging van Amazon uit te schakelen. "De tips en lijstjes zijn zoveel efficiënter dan willekeurige reclamebanners. Het is persoonlijke informatie en de klant beschouwt ze als bijzonder betrouwbaar. Vooral omdat ze niet van de verkoper komen, maar van een andere film- of boekenliefhebber", klinkt het bij Amazon.

De elektronische muziekwinkel van Apple volgde het voorbeeld. Wie op iTunes betaalt om een nummer te downloaden, krijgt te zien wat andere kopers daar nog aan hebben toegevoegd. Op de website worden klanten ook aangemoedigd om hun persoonlijke playlist bekend te maken. Bij de keuze voor een bepaald liedje krijg je toegang tot de muzieklijsten waar dat nummer ook in voorkomt. Zo zetten consumenten elkaar aan tot nieuwe aankopen.

Op de veilingsite eBay krijgt elk lid een eigen profiel in het Feedbackforum. Om het vertrouwen van de handelaars en kopers op de site te versterken krijgt iedereen een persoonlijk rapport waarop handelspartners hun beoordeling kwijt kunnen. Daarnaast is er nog een virtueel café waarop je met je grieven terecht kunt. De eBay-leden die het goed met elkaar kunnen vinden, voegen elkaars adressen toe aan hun persoonlijke lijst van favoriete verkopers.

Volgens een studie van het onderzoeksbureau Forrester zoekt de helft van de on-linekopers van consumentenelektronica op het internet naar beoordelingen van andere gebruikers. Dertig procent van de internetshoppers geeft toe dat ze hun keuze ook effectief baseren op die recensies van andere klanten. Ten slotte laat ook 15 procent van de kopers zich regelmatig verleiden tot een virtuele bijdrage over de aangekochte goederen. Vooral over elektronica, films, muziek, reizen en restaurants zijn er al heel wat forums opgericht.

De websites van kranten en tijdschriften zijn een uitstekend kanaal om dergelijke informatie uit te wisselen. Omdat de doelgroep sowieso al een voorkeur gemeen heeft, hun leesvoer. Op de site van deze krant kunnen lezers elkaar bijvoorbeeld vakantietips geven. Van een leuk adresje in Frankrijk tot tips om Vietnam met de fiets te ontdekken.

Ook op de site van Libelle tiert de consumenteninformatie welig. Op een van de forums laat een lezer bijvoorbeeld weten dat ze op zoek is naar een digitale camera aan een redelijke prijs. Ze vraagt voor welk merk of type ze het best kan kiezen. "Die van Aldi zijn goedkoop, maar wel niet van de allerbeste kwaliteit. Canon is de beste", schrijft Vlinderke als antwoord. Lesa moeit zich ook in de discussie: "Sony is goed, niet al te duur en heeft een mooi design. Zeker eens gaan kijken bij Carrefour."

Zo zijn er talloze voorbeelden van sites waarop de twinsumer zich kan uitleven. Op www.resto.be kunnen smulpapen elkaar naar leuke adresjes sturen. De autoliefhebbers vinden elkaar op autoweek.nl. Daar krijgen ze een forum gerangschikt per wagentype om voertuigen voor elkaar te beoordelen. Een autoleek voelt zich er wel een buitenbeentje.

Wie wil discussiëren over technologie kan zich naar ZDnet.be begeven. Op dat platform doen consumenten de mogelijkheden van allerlei nieuwe snufjes en toestellen uit de doeken. Maar soms wijken de bezoekers ook af van het technologische pad. Emma waarschuwt bijvoorbeeld voor de saladedressing van Aldi: "De fles is ontploft in mijn hand. En ik ben niet de enige die daarover klaagt. Mijn hele keuken vol smurrie. Jullie zijn gewaarschuwd!"

De echte fans van Aldi hebben daarnaast nog een eigen forum opgericht. De Alternatieve Liga voor Distributie Informatie, kortweg Aldi. Ze richten zich naar eigen zeggen op "mensen met een goed inkomen die het toch wat breder willen hebben en daarom niet alle dure producten kopen die je voor een veel betere prijs in de Aldi kunt vinden", luidt de intro. Er zijn vier forums, waar zowat alle producten uit het assortiment van de harddiscounter al eens aan de beurt zijn gekomen. Van diepgevroren asperges tot plastieken zwembadjes.

Als u van deze film houdt...kijk dan ook naar deze...en naar deze...n 'That thing you do'n 'a beautiful mind'n 'you've got mail'