Poetins achilleshiel? De roebel
Rusland blijft rollen met de spierballen, maar de zwakke plek van Poetin lijkt zijn economisch beleid. De Russische beurzen bloeden, zeker nu Standard & Poors de rating verlaagt tot net geen rommel.
Het had veel weg van een wanhoopsdaad. Om de Russische beurzen te bedaren verhoogde de Russische centrale bank vrijdagochtend, een maand na de vorige, de basisrente nogmaals met 50basispunten tot 7,5procent. Naar de reden hiervoor is het niet ver zoeken uiteraard. De Oekraïense crisis heeft een zware impact op de economie van Rusland. Noodingrepen zijn dan noodzakelijk.
De beurzen gingen vrijdagochtend collectief in de min nadat de Amerikaanse kredietbeoordelaar Standard & Poors de kredietscore voor Rusland verlaagde tot BBB-, net een trapje boven 'rommel'. Bovendien koppelde S&P daar nog eens een negatief vooruitzicht aan vast. De vernedering voor Rusland is compleet.
De motivatie voor het negatieve toekomstbeeld is de massale kapitaalvlucht uit Rusland. "De gespannen geopolitieke toestand tussen Rusland en Oekraïne zou ertoe kunnen leiden dat aanzienlijk meer kapitaal uit de Russische economie vertrekt. Dat zou de al zwakke groeivooruitzichten kunnen ondermijnen", meldt de kredietbeoordelaar. Eerder deze maand gaf de Russische centrale bank aan dat er in het eerste kwartaal van 2014 al 63,7miljard dollar aan kapitaal weggetrokken was uit het land, ongeveer evenveel als in heel 2013.
Praat voor de vaak
De roebel zag zijn waarde flink decimeren. Sinds het begin van dit jaar verloor de Russische munt al 8,4procent waarde ten opzichte van de Amerikaanse dollar. Die evolutie in de wisselkoersen levert een stevige oplawaai en dat zadelt de modale Rus met een stijgende inflatie op. Die zag zijn winkelkarretje in april liefst 7,2procent duurder worden dan datzelfde karretje van april vorig jaar. Patriottisme mag dan wel een prijs hebben, er zijn grenzen.
De Russische renteverhoging zorgde dan ook voor een zuurstofkuur voor de beurzen. Het verlies van de ochtend werd enigszins goedgemaakt, maar voor de roebel was het effect eerder van korte duur.
De Russische minister van Economische Ontwikkeling Aleksej Oeljoekajev reageerde al misnoegd op de S&P-beoordeling. Volgens hem is het duidelijk dat dit een gedeeltelijk politiek gemotiveerde beslissing is. "Ik geloof niet dat dit beleggers zal beïnvloeden. Ik verwacht geen wijzigingen."
Dat lijkt een beetje op praat voor de vaak. Sinds de Oekraïnecrisis is de Russische beurs in vrije val. Tussen eind december en vandaag zag de beurs zijn koers al met meer dan een kwart in rook opgaan. De voorspelling van economen als Koen De Leus, senior economist van KBC, dat in Rusland economische rampspoed dreigt, lijkt uit te komen. "De negatieve spiraal van de grote uitstroom van geld, waardoor de koers van de roebel in elkaar zakt, en de stijgende inflatie viel te verwachten. Die cocktail is dodelijk voor de Russische economie. Poetin schiet zichzelf in de voet", analyseert De Leus.
Met andere woorden: de beurskoers is Poetins achilleshiel. Dat de Russische president de houding van de institutionele beleggers verkeerd heeft ingeschat, wordt pijnlijk duidelijk. Hoe lang dit houdbaar is voor de Russische president? "Dat is een politieke vraag waarover ik geen uitspraak kan doen. Feit is wel dat Poetin volop mikt op de nationalistische trots om de economische groeivertraging te compenseren. Dat wordt echter alleen maar moeilijker."