De ramadan is meer dan vasten

De maan

bepaalt wanneer de vastenmaand start. Als een vooraanstaande islamitische bron, bij voorkeur het hoofd van een rechtbank, het eerste streepje van de nieuwe maan heeft gezien en er zijn geen wetenschappelijke aanwijzingen die zijn waarneming tegenspreken, wordt het startschot gegeven. Hetzelfde geldt voor het einde van de vastenmaand, Eid-al-Fitr. De ramadan duurt 29 of 30 dagen, afhankelijk van de maancyclus. De vastenmaand valt door die cyclus elk jaar ongeveer elf dagen vroeger.

Turkse moslims

gebruiken een wiskundige formule die de start en het einde van de vastenmaand berekent. Zij weten nu al wanneer de ramadan in 2014, 2114 en 2214 zal doorgaan.

In België

heeft de Raad van Theologen na een vergadering op maandag beslist dat de ramadan vandaag start. Turkse moslims zijn al twee dagen aan het vasten. Van zonsopgang tot zonsondergang onthouden moslims zich van alle lichamelijke genoegens. Eten, drinken, roken en seks zijn verboden. Tandenpoetsen of de lippen bevochtigen mag, op voorwaarde dat je geen water inslikt.

Liegen,

bedriegen of andere slechte gedachten, het moet allemaal zo veel mogelijk gebannen worden. "Tijdens de ramadan staat de deur naar het paradijs open en zijn de poorten van de hel gesloten. Zo heeft de profeet Mohammed het gezegd", vertelt imam Nordin Taouil. "Hij zegt ook: voor wie vloekt of liegt heeft het vasten geen zin. Het is een periode waarin je slechte gewoontes kunt afleren en je spiritueel kunt verdiepen."

Twitter

biedt houvast in moeilijke momenten. De aankondiging van de iftar (het breken van het vasten), religieuze boodschappen, gelukwensen en berichtjes van steun vliegen een maand lang de wereld rond. Ook sms-diensten en ramadanapplicaties spelen handig in op de meer dan een miljard vastende moslims.

Honger

is het middel, niet het doel. Onthouding zorgt voor onthechting. Door niet te eten of te drinken scherpen moslims de solidariteit aan met mensen die het met minder dan drie maaltijden per dag moeten doen. Moskeeën delen vaak maaltijden uit, buren en vrienden worden uitgenodigd. Wie te oud of te zwak is om te vasten kan dat compenseren door maaltijden klaar te maken voor moslims die zich dat niet kunnen permitteren

Eten

is zeer belangrijk. Door de korte Belgische zomernachten hebben moslims maar een paar uur tijd om voldoende te eten. Het breken van de vasten, de iftar, start vaak met een dadel en een glas melk of water om de maag niet meteen te belasten. Harira, een dikke soep, rijke vis- en vleesschotels en zoete gebakjes staan op het menu. Elke gemeenschap, regio en zelfs elke familie heeft haar eigen specialiteiten.

De Koran

wordt elke avond van de vasten in de moskee gereciteerd. Hoofdstuk per hoofdstuk, zodat op het einde van de maand de hele Koran is gereciteerd. Wie niet naar de moskee kan komen probeert zelf de Koran te lezen. Twintig pagina's per dag volstaan.

Buren

worden vaak uitgenodigd voor de maaltijd. Wie gasten uitnodigt, krijgt een extra beloning van Allah. Omdat zonsondergang in het putje van de zomer erg laat valt, kunnen moslims pas laat naar de moskee voor de traditionele gebeden. De Belgische Raad van Theologen heeft imams geadviseerd om de gebeden niet nodeloos te rekken. Zo willen zij overlast voor de buren van de moskee beperken.

Kinderen,

bejaarden, zieken en zwangere vrouwen vasten niet mee. Ook wie op reis is of een korte maar hevige ziekte doormaakt hoeft die tijd niet te vasten. Wie kan, moet de gemiste dagen later inhalen. Kinderen beginnen te vasten als zij de puberteit hebben bereikt.