Direct naar artikelinhoud

Portugal pookt eurocrisis op

De eurocrisis is voor de tweede keer dit jaar opgelaaid. Na Cyprus dreigt Portugal het volgende probleemkind te worden dat Europa nachtmerries bezorgt.

De oorzaak is het ontslag van twee ministers van het Portugese kabinet, waardoor de steun voor het bezuinigingsprogramma van de regering is weggevallen. Het rendement op Portugese staatsleningen schoot gisteren met bijna 100 basispunten of 1 vol procentpunt omhoog tot boven de 8 procent, omdat obligatiehouders massaal van staatspapier van dit land af willen uit angst voor een mogelijk faillissement van het land.

Alle aandelenbeurzen in Europa moesten gisteren terrein prijsgeven. In Portugal sloot de index liefst 6 procent lager. Vooral de banken waren de grote verliezers. Ook elders in Europa bracht de financiële sector, die veel vorderingen heeft op de Portugese staat, de indices naar beneden. 'Zoals de zaken er nu uitzien zijn er verschillende scenario's, maar ze eindigen allemaal met vervroegde verkiezingen", zegt BNP Paribas-econoom Ricardo Santos.

Demonstraties

De Nederlandse minister van Financiën en eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem noemde de situatie zorgelijk. "Ik zou een beroep willen doen op de Portugese regering en de politieke leiders, ook van buiten de coalitie, om hun verantwoordelijkheid te nemen. Ik ga ervan uit dat de problemen kunnen worden opgelost en dat de coalitie blijft vasthouden aan alle afspraken", zei Dijsselbloem in de Nederlandse Tweede Kamer. De hoop is dat de situatie zich stabiliseert.

Portugal heeft de laatste tijd rigoureus bezuinigd. Tegelijkertijd werden de belastingen fors verhoogd. Hierdoor is het tekort weliswaar teruggelopen, maar is ook de economische krimp versterkt. De werkloosheid is opgelopen tot bijna 18 procent. De EU heeft Portugal weliswaar meer tijd gegeven om de doelstellingen te bereiken, maar dat heeft massale demonstraties tegen het regeringsbeleid niet voorkomen. Stakingen zijn schering en inslag. Inmiddels zijn ook regeringspartijen gaan twijfelen aan het beleid. Minister van Financiën Vitor Gaspar stapte op.

Griekse troubles

In 2011 is Portugal al een keer geholpen door de EU en het IMF, met 78 miljard euro aan noodleningen. Nu dreigt het opnieuw in Brussel te moeten aankloppen. Vooral bondskanselier Merkel zal moeite hebben daarmee in te stemmen, omdat na de zomer in Duitsland verkiezingen worden gehouden. Merkel riep de Portugese premier Passos Coelho dan ook op zich aan het bezuinigingsbeleid te houden.

Ook in Griekenland dreigen intussen weer problemen. Het land houdt zich niet aan de voorwaarden van het steunprogramma. Vooral het opgelegde privatiseringsprogramma stokt.