Open Vld-top speelt alles of niets, basis kijkt met lede ogen toe

"Nog geen 24 uur houdt ze dat vol!" N-VA-voorzitter en federaal informateur Bart De Wever slaat dubbel van het lachen, wanneer hij hoort hoe Open Vld-voorzitter Gwendolyn Rutten op Radio 1 en in Terzake alles of niets speelt. Het is vrijdag 6 juni en enkele uren eerder heeft De Wever samen met Kris Peeters en Wouter Beke (CD&V) bekend gemaakt dat ze samen een Vlaamse regering zullen vormen.

Rutten is furieus. Als N-VA en CD&V de liberalen buitensluiten in Vlaanderen, moeten ze niet op Open Vld rekenen om federaal te depanneren, zet ze de hakken in het zand. Een van de benen waar De Wever immers op steunt is een federale kamikazecoalitie van N-VA, CD&V en Open Vld en aan Franstalige kant alleen MR. Een piste waarin Open Vld absoluut noodzakelijk is.

Maar De Wever gelooft niets van het gebluf. Hij voelt zich gesterkt door enkele blauwe sms'en die onmiddellijk binnenlopen bij N-VA'ers. Dat het wel niet zo'n vaart zal lopen. En dat het enkel en alleen de positie is van de voorzitter en dat de rest er anders over denkt.

Centjes beheren

Bij de liberale parlementairen groeit de onrust effectief. "Het heeft nu lang genoeg geduurd", zegt een Vlaams Parlementslid. "Ik snap dat een spreidstand niet comfortabel zou zijn, maar daar tegenover staat wel dat we federaal nog iets zouden kunnen betekenen. We zouden kunnen vermijden dat het ACW te veel te zeggen krijgt, bijvoorbeeld. Het zou toch ook jammer zijn dat iemand als Maggie De Block haar goede werk niet kan voortzetten? Ik vrees echt dat als wij aan de kant zullen blijven staan, het een heel traditionele regering zal worden die niet veel meer gaat doen dan de centjes beheren."

Een Kamerlid treedt bij. "Als wij geen deel uitmaken van een centrumrechtse regering, is dat een serieuze gemiste kans. Dan moeten we oppositie voeren tegen een regering die ons beleid uitvoert. Hoe gaan we dat doen? Dan verkies ik nog liever een spreidstand waarbij we Vlaams wel in de oppositie zitten."

Binnen de partijtop blijven de rangen voorlopig wel gesloten, op het partijbureau viel ook nog geen dissonante stem te horen. Geen geërgerde parlementair die ook echt van plan is om in opstand te komen. Daarvoor heeft Rutten na de verkiezingen te veel legitimiteit verworven en bovendien is het ook nog wat te vroeg, zegt een andere liberaal. "Maar wacht nog maar even tot definitief blijkt dat we overal naast grijpen. Dan zal het echt wel beginnen rommelen."

Kan best zijn, reageert de partijtop, maar dan nog zijn ze niet van plan om van idee te veranderen. "Hoe kunnen we nu Vlaams oppositie voeren tegen onze eigen federale coalitiepartners?" De oplossing is simpel, klinkt het, neem Open Vld ook Vlaams mee aan boord. "Wij zullen niet de grote slokop zijn, dat weten CD&V en N-VA heel goed, we zullen niet het onderste uit de kan schrapen. We willen enkel onze inbreng hebben. Men weet heel goed wat ze ons moeten aanbieden om ons aan boord te krijgen."

Vlaams fractieleider Bart Tommelein zet die visie extra kracht bij. "Dit is wat de partij zegt en zal blijven zeggen. Wie denkt dat we nog wel zullen bijdraaien, dwaalt. Wij gaan Vlaams niet oppositie voeren, terwijl we federaal regeren. Ik ga geen bloempot spelen in het Vlaams Parlement."