Slimme kilometerheffing zware rekening voor automobilist
De automobilist dreigt de dupe te worden van de slimme kilometerheffing. Dat voorspellen automobielorganisaties VAB en Touring. 'Wie op vijftig kilometer van zijn werk woont, zal jaarlijks 1.500 euro extra moeten betalen', waarschuwt Maarten Matienko van VAB.
Meer fietsers, meer gebruik van openbaar vervoer, minder verkeer tijdens de piekperiodes en minder sluiproutes. Dat is, zo blijkt uit een proefproject in Leuven, het effect van de 'slimme kilometerheffing' of rekeningrijden op het verplaatsingsgedrag van de Vlaming.
Bij rekeningrijden wordt een bedrag per kilometer aangerekend, afhankelijk van piek- en dalmomenten en het type weg. Dat bedrag vervangt de eenmalige inschrijvingstaks (BIV) en de jaarlijkse verkeersbelasting. Op die manier wordt niet het bezit maar het gebruik van de wagen belast.
Dat de slimme kilometerheffing het rijgedrag van de automobilist kan beïnvloeden, blijkt uit het experiment in Leuven. Daar werden dertig automobilisten aangemoedigd om kleine wegen te vermijden, door het gebruik van een autosnelweg goedkoper te maken dan een traject langs een steenweg of door een dorpskern. Ruim de helft van de automobilisten wijzigde zijn of haar rijgedrag, nadat zij via een display op het dashboard de kilometerprijs voor elke weg konden opvragen.
Een afspraak tussen de gewesten om ook zelf een proefproject te organiseren met personenwagens, zet echter kwaad bloed bij mobiliteitsorganisaties VAB en Touring. "De kilometerheffing voor personenwagens is onbetaalbaar voor de automobilist", oordeelt Maarten Matienko van VAB. De organisatie vreest dat de omschakeling naar een nieuw systeem zal worden gebruikt om de automobilist extra te belasten.
"Wie beweert dat het nieuwe systeem niet duurder wordt, vertelt onzin. Vandaag kost een gezinswagen tot 17.000 euro gemiddeld 189 euro aan belastingen. Om niet duurder te zijn, mag de kilometerheffing dus niet meer dan 1,3 eurocent bedragen voor wie 15.000 kilometer per jaar rijdt. Voor wie 25.000 kilometer rijdt, is dat amper 0,7 eurocent", rekent de VAB-woordvoerder. "Toch tonen Nederlandse studies aan dat een heffing van 7 à 8 eurocent per kilometer nodig is om een gedragsverandering te creëren tijdens de spitsuren. In het Leuvense experiment wordt er gewerkt met een heffing van 6,3 eurocent per kilometer."
Slecht nieuws voor wie afhankelijk is van de wagen om naar het werk te gaan, zo berekende VAB. "Op basis van een tarief van 7 cent per kilometer, zal wie op 20 kilometer van zijn werk woont, 630 euro aan rekeningrijden moeten betalen. Wie op 50 kilometer van zijn werk woont, betaalt 1.575 euro."
Ook automobielorganisatie Touring is niet bepaald gewonnen voor de nieuwe verkeersbelasting. "Het kan niet de bedoeling zijn om het systeem duurder te maken", zegt woordvoerder Danny Smagghe. Touring pleit voor compensatiemaatregelen, zoals de verlaging van accijnzen op brandstof.
"Als de eventuele kilometerheffing duurder uitvalt, dan kunnen we een Nederlands scenario niet uitsluiten", waarschuwt Smagghe. In Nederland sneuvelde een gelijkaardige kilometerheffing wegens te duur, nadat onder meer de ANWB, de Nederlandse tegenhanger van Touring, daarvoor had gelobbyd.
Vlaams minister van Mobiliteit Hilde Crevits (CD&V) noemt de discussie voorbarig. "Voorlopig is zelfs niet duidelijk wanneer het proefproject van start gaat", klinkt het op haar kabinet. Vanaf 2013 gaat de kilometerheffing van kracht voor vrachtwagens vanaf 3,5 ton.