Gouverneur Afghaanse Centrale Bank vlucht naar VS
De gouverneur van de Afghaanse Centrale Bank is naar de Verenigde Staten gevlucht. Abdul Qadeer Fitrat zegt doodsbedreigingen te hebben gekregen omdat hij een omvangrijke corruptie-affaire onderzocht waarin de broer van president Hamid Karzai betrokken is. De affaire is tekenend voor het falen van de Afghaanse staat, ondanks internationale hulp.
Abdul Qadeer Fitrat maakte zijn ontslag maandag bekend in de Verenigde Staten, waar hij nu wil blijven. Fitrat zegt doodsbedreigingen te hebben gekregen sinds hij in het openbaar fraudepraktijken aanklaagde in de 'Bank van Kaboel', de grootste privébank van het land. Hij werd naar eigen zeggen bedreigd door zijn eigen overheid, zelfs door de Afghaanse minister van Justitie.
De Bank van Kaboel ging vorig jaar bijna failliet na te zijn leeggemolken door zijn eigen aandeelhouders. Sommigen hadden nauwe banden met de regering. Zo sloten de broers van zowel president Hamid Karzai als de vicepresident, Muhammad Qasim Fahim, en enkele anderen meer dan 900 miljoen dollar aan 'leningen' af bij de bank. Later bleek dat ze intrestvrij en zonder terugbetalingsplan bleken te zijn opgesteld. De facto kwam dat neer op ordinaire diefstal.
De Afghaanse regering reageerde gisteren woedend op de vlucht van Fitrat. Van de weeromstuit werd tegen hem een arrestatiebevel uitgeschreven. Volgens Kaboel loopt er een onderzoek naar zijn rol in de fraude met de Bank van Kaboel, maar ook naar het drukken van grote hoeveelheden Afghaans geld zonder toestemming.
De vice-openbare aanklager van Afghanistan, Rahmatullah Nazari, verklaarde dat hij de VS en Interpol zou vragen om Fitrat uit te leveren. "Hij zal hier terecht moeten staan. We zullen hem volgen", zei hij aan de BBC. "Er zijn ernstige aanklachten tegen hem. Hij moet overal antwoord op geven."
De kans dat Fitrat zal worden uitgeleverd is echter onbestaande. De VS heeft geen uitleveringsverdrag met Afghanistan. Fitrat heeft een verblijfsvergunning in de VS. Die verdiende hij door na zijn masters in sociale en toegepaste economische wetenschappen aan de Wright State University in Dayton, Ohio, adviseur te worden van de Wereldbank. Met die ervaring werd hij in 2007 vanuit de VS voorgedragen om de Afghaanse centrale bank te leiden. Hij ondervond weinig problemen, tot hij afgelopen april voor een parlementaire commissie zakenman Mahmoud Karzai, de broer van de president, en Haji Haseen Fahim, de broer van de vicepresident, noemde in het corruptieschandaal.
In zijn ontslagbrief zei Fitrat dat niet alleen de regering zijn onderzoek dwarsboomde, maar dat ook sommige aandeelhouders "een tegenoffensief begonnen en politiediensten inzetten" tegen het personeel van de centrale bank. "Helaas werd de onafhankelijkheid van de centrale bank inzake regelgeving en supervisie onlangs ondermijnd door herhaalde inmenging van autoriteiten op het hoogste niveau." De affaire is tekenend voor het falen van de Afghaanse staat, die ondanks internationale hulp geplaagd wordt door corruptie en favoritisme.