In haar maandelijkse omwenteling rond de aarde, beschrijft de maan geen cirkel maar een ellips. Dat betekent dat de afstand tussen maan en aarde kan variëren tot pakweg 50.000 kilometer. En hoe dichter de maan bij de aarde komt, hoe groter ze uiteraard oogt voor wie er naar kijkt.

Zo zal de afstand tussen maan en aarde op 14 november ongeveer 355.000 km bedragen. Dat is ongeveer 12 keer de omtrek van de onze planeet. Dichter bij elkaar komen de twee hemellichamen zo goed als nooit. Als het net op dat moment ook nog eens volle maand is, spreken astronomen van een supermaan.

Een volle maan doet zich voor als de zon, de aarde en de maan op een rechte lijn staan, met de aarde in het midden.

Volgende week is het nog eens zo ver. Dan verwachten we een supermaan die we niet meer hebben meegemaakt sinds 1948 en we ook niet meer zullen te zien krijgen tot in 2034.

Springtij

“Niet dat we daar met het blote oog zoveel van zullen merken”, zegt Jan Cuypers van de Koninklijke Sterrenwacht. “Het is niet zo dat de maan dubbel zo groot zal zijn. Het verschil is vrij gering. Bovendien speelt bij het kijken van de maan gezichtsbedrog altijd een rol. Zo lijkt de maan altijd groter als zij net boven de horizon hangt dan als ze hoog boven ons staat. Dat noemt men de maanillusie, een fenomeen dat nog nooit echt verklaard is. Een trucje: Ga met je rug naar de maan staan en kijk dan tussen je benen door achter jou en de illusie verdwijnt.”

De supermaan zal ook iets meer licht geven dan de gewone maan. “Maar ook dat zal alleen merkbaar zijn voor geoefende hemelkijkers”, zegt Jan Cuypers. “En uiteraard alleen als er geen wolken roet in het eten komen strooien. Laat ons daarbij ook niet vergeten dat het maanlicht niet wordt uitgestraald door de maan maar een reflectie is van het zonlicht.”

Zal door die relatieve toenadering volgende week de invloed van de maan op het leven op onze planeet krachtiger zijn dan ooit?

“In theorie wel, maar ook dat zal nauwelijks meetbaar zijn”, aldus Jan Cuypers. “De invloed op de getijden van de zee en de getijden van de vloeistof binnenin de aardbol zullen iets groter zijn, net als de kans op springtij maar daarvoor spelen ook veel andere factoren een rol.”

“Eén ding staat vast: er zullen niet meer kinderen geboren worden want dat een volle maan geboortes uitlokt, is een fabeltje.”