New Yorkse jetset dumpt Ruth Madoff

Ze was eraan gewend om elke zes weken haar haar te laten blonderen. Maar de laatste keer dat ze haar kapsalon belde, kreeg ze te horen dat ze niet meer terug hoeft te komen. ‘Ik begrijp het’, antwoordde ze volgens de eigenaar van het kapsalon Pierre Michel op East 57th Street.Ook bloemist Amagansett, die het jaarlijkse bedrijfsfeest van haar man in het kustplaatsje Montauk met bloemen tooide, wees haar af als klant. Ze wilde naar eigen zeggen liever niet geassocieerd worden met een megafraudeur. Ruth Madoff (68) werd nochtans nergens voor aangeklaagd en nergens over ondervraagd. Haar tegenslag is dat ze getrouwd is met een van de grootste financiële schurken uit de geschiedenis.Sinds haar echtgenoot Bernard Madoff zijn piramidespel onthulde, een oplichtingszaak waarmee 65 miljard dollar gemoeid was, is het leven van mevrouw Madoff geruïneerd. Ook al is er geen bewijs dat ze betrokken was, of dat ze zelfs maar wist van zijn daden, ze kan op niemands sympathie rekenen.Ook echtgenotes van andere beruchte criminelen als Ivan Boesky, Michael Milken en Nicholas Leeson kregen het hard te verduren in hun sociaal leven. Maar ze kwamen er uiteindelijk bovenop, met een nieuwe carrière en nieuwe vrienden. Maar de reactie van het publiek op mevrouw Madoff is wel bijzonder venijnig. Terecht of onterecht wordt ze beschouwd als een goed geklede belichaming van de collectieve, opgeblazen hebzucht die ertoe bijdroeg dat de aandelenmarkt en de huizenmarkt instortten.

Publiekelijk berouw

Zelfs Seema Boesky - de naam van haar ex-echtgenoot is bijna synoniem aan de effectenhandel met voorkennis en de excessen van de jaren tachtig - verkeert in tweestrijd. “Mijn eerste reactie was pure sympathie voor deze vrouw”, zegt ze in een telefooninterview. Ze voegt eraan toe dat ze mevrouw Madoff wel niet persoonlijk kent. “Ik wilde haar een brief schrijven, haar een hand reiken, met haar gaan lunchen. Maar mijn advocaat zei: niet doen.”De 71-jarige Madoff wordt er door het openbaar ministerie van beschuldigd dat hij een plan had opgezet om duizenden investeerders en fondsen - inclusief populaire liefdadigheidsinstanties, universiteiten en Holocaustoverlevende Elie Wiesel - het vel over de oren te trekken. Dat mevrouw Madoff vergeleken met andere echtgenotes van fraudeurs zo negatief benaderd wordt, komt ten dele doordat het bedrog van haar echtgenoot ook particulieren zwaar raakte, en niet alleen een bank of een gezichtsloze instelling.Het werkt ook niet in haar voordeel dat ze zo close was met haar echtgenoot. Dat is ongewoon in een wereld waar vrouwen meestal aan de zijlijn staan. Ruth was jarenlang directeur in het bedrijf van haar man, en stond gedurende hun 49-jarige huwelijk onafscheidelijk aan zijn zijde.En dan is er nog het feit dat mevrouw Madoff zich nooit publiekelijk verontschuldigd heeft. Een paar dagen voor het schandaal uitkwam, haalde ze nog snel 15,5 miljoen dollar van een beleggingsrekening. Horloges, manchetknopen en andere juwelen overhandigde ze aan haar kinderen. Maar toen een ploeg van tv-zender ABC haar na een bezoek aan de gevangenis in Manhattan - de tijdelijke verblijfplaats van haar echtgenoot - vroeg of ze nog een boodschap had voor de slachtoffers, was haar antwoord: “Ik ga niet in op uw vraag.”

In goede en kwade dagen

In interviews met mensen die dicht bij mevrouw Madoff staan, wordt ze geportretteerd als een verstoten vrouw, die gekweld wordt door een gebrek aan contact met haar kinderen en kleinkinderen.Ira Lee Sorkin, een van de advocaten van haar echtgenoot, zegt “dat de vrouw van mijn cliënt grote sympathie heeft voor de slachtoffers van het wangedrag van haar man, en dat ze diep bezorgd is over de fysieke en emotionele toestand van haar man”. Hij voegt eraan toe dat “er geen sprake is van een imagoprobleem”.Twee topadvocaten die een aantal van de slachtoffers vertegenwoordigen, zeggen dat mevrouw Madoff een beroep doet op hun huwelijksband, en dat ze geweigerd heeft om tegen haar man te getuigen.Tegenwoordig is het leven van mevrouw Madoff begrensd door de openbaar aanklagers, die proberen uit te zoeken hoe de fraude van haar echtgenoot precies heeft plaatsgevonden, en wie erbij betrokken was. Ze stemde onlangs in met een vrijwillige bevriezing van al haar uitgaven, behalve voor basisbehoeften.Haar kansen om iets van haar reputatie terug te winnen, bijvoorbeeld door aan liefdadigheid te doen, zijn beperkt. Ze was actief voor de Gift of Life Bone Marrow Foundation. Haar echtgenoot was voorzitter van het gala van die stichting in 2006, hetzelfde jaar dat Roger, haar neefje, overleed aan leukemie. Maar de stichting verloor minstens 2 miljoen dollar met het piramidespel. Directeur Jay Feinberg onthoudt zich van commentaar. De andere liefdadigheidsinstellingen die ze steunde, lijken ook afstand van haar te nemen.

Zwaard van Damocles

Eten bij een chic restaurant in Manhattan, zoals ze vroeger veelvuldig deed, is onmogelijk. Marco Proietti, de manager van het Italiaanse restaurant Bella Blu op Lexington, dicht bij de 70ste straat, zegt dat ze waarschijnlijk niet welkom zou worden geheten. “Iedereen denkt dat ze wist wat er aan de hand was”, zegt hij. En: “Een van onze klanten heeft 10 miljoen dollar verloren.”Als Beth Eckhardt van Amagansett Flowers wordt gevraagd of ze mevrouw Madoff ooit weer als klant zou accepteren, zegt ze: “Geen sprake van. Absoluut niet! Absoluut niet! Absoluut niet!”Zelfs in haar ballingschap wordt de wereld van mevrouw Madoff in snel tempo kleiner. De slachtoffers van het piramidespel zetten de curator en de openbaar aanklagers onder druk om alles wat ze kunnen te verkopen, ook het penthouse van het koppel, dat nog werd gebruikt als onderpand voor de borgsom van Madoff. Het appartement kan in beslag genomen worden na diens veroordeling. En die veroordeling, die is waarschijnlijk voor 29 juni.