Crisis en speculatie doen koffieprijs dalen
De koffie-industrie in Italië en Spanje kreunt onder de economische crisis. Gedaan met de dagelijkse cappuccino's en cortado's. De vraag daalt, en daarmee ook de wereldwijde koffieprijs.
De Italiaanse koffieproducenten trekken aan de alarmbel. Lang werd gedacht dat het zwarte goud elke crisis kon weerstaan, maar het afgelopen jaar zag Europa's op een na grootste importeur van koffie het verbruik drastisch terugvallen. Tot 5,68 kilo per persoon, het laagste cijfer in zes jaar. Italianen besparen op hun espresso's en cappuccino's, en laten de terrasjes links liggen.
Het gevolg van de economische moeilijkheden die vier jaar geleden begonnen, klaagt Alessandro Polojac, voorzitter van de Italiaanse sectororganisatie Comitato Italiano Caffé, in The Financial Times. Of ze opteren almaar vaker voor een goedkoop kopje koffie thuis, merkt Max Fabian, directeur van koffieproducent Demus. Ook de Spanjaarden beknibbelen op hun dagelijkse opkikkertje: de koffieconsumptie was in geen vijf jaar meer zo laag.
Dalende vraag, dalende koffieprijs. De groothandelsprijs voor arabicakoffie in New York, een wereldwijde maatstaf, is met bijna 40 procent gezakt tot 1,72 dollar (1,33 euro) voor ongeveer 450 gram. Vorig jaar was dat nog 2,90 dollar (2,24 euro), een piek te wijten aan speculatie en een slechte oogst in Colombia.
Consumenten grijpen ook sneller naar de goedkopere koffies, die minder premium arcadiabonen bevatten. De robustabonen doen het wel goed. "Koffie blijft een genotsproduct, maar men kiest minder snel voor de dure koffies. Of voor de macchiato's en frappucino's", vertelt Eric Tollens, professor emeritus bio-economie (KU Leuven).
Ook Frans Van Tilborg, van het Belgische Mikokoffie, verwacht dat vooral de duurdere koffies het moeilijker zullen krijgen. Hij wijt de prijsval van de Arabicakoffie vooral aan speculatie. "Italië en Spanje zijn een druppel op een hete plaat, al klopt het wel dat de crisis in heel Europa woedt en het verbruik doet dalen."
Don Jansen, agronoom aan de Wageningen Universiteit: "Bij prijsdalingen zijn er natuurlijk altijd meerdere oorzaken, maar als er minder geconsumeerd wordt en meer geproduceerd zal de prijs dalen."
Terwijl sommige experts de opkomst van de capsules, net goed voor één kop koffie, als een zegen voor de verkoop beschouwen, vrezen anderen dat ze het verminderde verbruik nog meer in de hand zullen werken. Zetten de mensen vroeger een pot koffie, waarvan weliswaar vaak een hoop in de gootsteen belandde, dan houden ze het nu bij één capsule, één portie. Meer efficiëntie, maar minder consumptie.
Bij D.E MasterBlenders, waartoe ook Douwe Egberts en Senseo behoren, experimenteert men niettemin met kleinere verpakkingen voor landen die zwaar onder de crisis lijden, zoals Spanje. "Panikeren doen we nog niet: we blijven investeren in nieuwe dingen", zegt woordvoerder Michiel Quarles van Ufford. "Als mensen meer thuis koffie drinken, zetten we daar op in. We werken gelukkig met afgesproken prijscontracten die een tijd gelden. Maar op termijn zullen de koffieprijzen ook in onze contreien zakken."
Van Tilborg zit er niet op te wachten. "Vorig jaar was al een moeilijk jaar, met veel margeverlies. De prijs was toen heel hoog door de speculanten en hun papieren transacties. We moesten 1,75 tot 2 euro per kilo meer betalen, terwijl we maar 0,75 euro konden doorrekenen aan de klant: reken het zelf maar uit."