Mickey krijgt alweer klappen
Disneyland Parijs krijgt nog maar eens vers geld toegestopt. Een miljard euro moet de Franse thuis van Mickey Mouse en vriendjes van het faillissement redden. Het plan wordt ondersteund door het Amerikaanse moederhuis The Walt Disney Company. Dat miskeek zich van meet af aan op zijn Europese expansie.
Het pretpark Disneyland Parijs moet nog maar eens een beroep doen op een schuldherschikking. Het plan omvat zowel vers kapitaal als de omvorming van schulden, alles samen goed voor een injectie van een miljard euro. Het moet de uiteindelijke kaspositie van uitbater Euro Disney versterken met 250 miljoen euro. Ter vergelijking: vorig jaar dook het bedrijf voor ruim 78 miljoen euro in het rood. De verwachting voor dit jaar is een nettoverlies van zo'n 120 miljoen euro. Het is niet voor het eerst dat moederbedrijf Walt Disney, voor 40 procent eigenaar, ingrijpt bij Euro Disney. In september 2012 schoot het nog te hulp met een lening van 1,3 miljard euro.
De Europese thuisbasis van Mickey Mouse en diens vriendjes kampt al sinds de opening in 1992 met een hoge schuldenlast. Die wordt vandaag op zo'n 1,7 miljard euro begroot. En ondanks een hoge populariteit - Disneyland Parijs is nog altijd de belangrijkste toeristische attractie van Europa - slaagt het pretpark er niet in om die schulden weg te werken. De twee parken - Disneyland Park en de Walt Disney Studios - in Marne-la-Vallée trokken in het boekjaar 2014 (dat eindigt op 30 september) 14,1 miljoen bezoekers. Dat zijn er 700.000 minder dan een jaar eerder. Het slechtste resultaat sinds 2007. Het voorbije weekend was er dan ook crisisberaad over de financiële toestand van het bedrijf.
Achterstand van bij het begin
Disney Parijs wordt vandaag bij economiestudenten onderwezen als een voorbeeld van verkeerde inschattingen. Er was een uitzonderlijk groot vertrouwen in de sterke punten van het moederbedrijf en de sterke merknaam. Tegelijk was er een gigantisch gebrek aan aandacht voor de macro-omgeving: de Franse arbeidskosten en wetgeving zijn veel duurder en stroever. De interne reiskosten binnen de Europese actieradius liggen hoger dan in de Verenigde Staten. En dan is er nog het Noord-Europese klimaat dat, anders dan in zonnig Californië, wél een herfst- en winterseizoen heeft.
Het voormalige 1.943 hectare grote bietenveld werd door de toenmalige Franse president François Mitterand persoonlijk aangeprezen aan het Amerikaanse management om Disney naar Frankrijk te halen. De Franse overheid had hier een goede reden voor: de werkloosheid in de regio was bijzonder hoog en van economische ontwikkelingen was geen sprake.
In zijn eerste acht maanden dat het park in 1992 open was ontving het 8,4 miljoen bezoekers. Het park draaide goed, maar de hotels bleven leeg: het park kon immers perfect op één dag bezocht worden. Dit had van meet af aan een enorme impact op de inkomsten van het bedrijf. In de eerste winter moest een aantal hotels gesloten houden.
Tegen 1994 bevond het bedrijf zich in enorm slechte financiële situatie. Disney legde de 38 banken een ultimatum op. Als ze niet akkoord gingen met een herstructurering (en vermindering van de schulden) zou The Walt Disney Company het park sluiten, zich terugtrekken uit Europa, en de banken achterlaten met een failliet pretpark en een groot gebied aan bijna waardeloos onroerend goed. De banken gingen met tegenzin akkoord, en er kwam ook hulp uit het Midden-Oosten: prins Alwaleed, een saoedische sjeik, investeerde stevig in het park door 23 procent van de aandelen te kopen. Welke houding hij aanneemt in het nieuwe plan is vooralsnog onbekend.
Maar in 2004 was het weer van dat, en moest er weer een schuldherschikking komen. De gevolgen van de aanslagen in New York, met hun terugslag op de toeristische sector gekoppeld aan een zware investering met de opening van de Walt Disney Studios zorgden voor een fikse ontsporende rekening. Tien jaar later heeft het park andermaal veel van zijn magie verloren.