Grote vastgoedinvesteerders krijgen 'wetgeving op maat'
Minder regels en restricties voor grote vastgoedinvesteerders. Zo wil financiënminister Johan Van Overtveldt jaarlijks 250 miljoen euro ophalen. 'Wetgeving op maat van de sector, met opnieuw een gat in de begroting tot gevolg', oordeelt de oppositie. En ook Europa is kritisch.
Johan Van Overtveldt (N-VA) heeft een nieuwe investeringsvehikel uitgetekend dat grote financiële spelers moet aanmoedigen om hun geld te stoppen in vastgoed. Een fiscaal voordeel komt er niet, wel valt alle strikte regelgeving weg. Zo is er geen verplichting om de investeringen te spreiden over verschillende projecten om het risico te beperken. Ook zijn er geen vereisten om de solvabiliteit van de investeringen na te gaan. De belangrijkste voorwaarde is dat het gaat om grote investeringen: meer dan 10 miljoen euro.
Niet voor de modale Belg dus, wel voor de grote 'institutionele' investeerder, zoals verzekeraars of grote bankinstellingen, die hun geld beleggen in grote kantoorgebouwen of winkelcentra. Van Overtveldt hoopt hiermee de economie een duwtje in de rug te geven en extra fiscale ontvangsten binnen te rijven. Het moet de begroting dit jaar nog zo'n 250 miljoen euro opleveren. Een belangrijke maatregel om de boekhouding te doen kloppen.
Geen echt overleg
De budgettaire ambities zijn dus hoog, maar de timing is erg krap. De wetgeving is immers nog niet van kracht. Van 1 tot 8 november verscheen het ontwerp ervan nog op de website van de overheidsdienst Financiën, "opdat de betrokkenen hun feedback schriftelijk zouden overmaken." Dat is een wettelijke verplichting die sinds kort bestaat voor dat soort maatregelen, maar echt overleg kun je het niet noemen.
De periode om opmerkingen te geven was erg kort en viel grotendeels tijdens de herfstvakantie, waardoor heel wat betrokkenen niet op de hoogte geweest zullen zijn. Bovendien is het bijzonder laat om nog rondvraag te doen. Van Overtveldt moet de wetgeving rondkrijgen voor het eind van het jaar, anders kan hij fluiten naar zijn inkomsten. Veel tijd heeft hij dus niet om die opmerkingen te verwerken en de wetgeving waar mogelijk aan te passen.
Feit is dat de sector al veel eerder is geconsulteerd. Dat geeft Van Overtveldt ook toe. Wat meer is, uit een document van het Rekenhof moet blijken dat vastgoedspelers aanwezig waren bij technische vergaderingen binnen de regering. Zo is het bedrag van 250 miljoen euro uit de bus gekomen. Volgens hetzelfde document is dat bedrag gebaseerd op een achttal grote vastgoedinvesteringen die in de pijplijn zitten. De grootste daarvan is een Chinese investering in winkelcentra in Vlaanderen. Daarnaast gaat het om kantoorgebouwen en Brussel en Waals-Brabant.
"De sector heeft hier duidelijk mee de pen vastgehouden", besluit Groen-fractieleider Kristof Calvo. "Bovendien dreigt Van Overtveldt opnieuw een gat in de begroting te slaan. Het zoveelste hoofdstuk in de saga." Sp.a-Kamerlid Peter Vanvelthoven heeft het over "het zoveelste staaltje geknoei." Ook de Europese Commissie is sceptisch. Daar zouden vraagtekens geplaatst worden of de inkomsten wel gehaald worden.
Van Overtveldt wijst de kritiek van de hand. "Alle buurlanden kennen een gelijkaardig vehikel voor institutionele investeerders", zegt zijn woordvoerder Ferry Comhair. "Hier bestond dat nog niet, en dat wordt nu verholpen." De maatregel wordt "eerstdaags" gepubliceerd in het Staatsblad, stelt hij.
'Inkomsten verzekerd'
Volgens Van Overtveldt komt de maatregel nog op tijd om in enkele weken 250 miljoen euro op te halen. "Er staan een hele reeks investeringen klaar, die onmiddellijk van het systeem gebruik zullen maken", bevestigt Claudine Bodeux van Tiberghien Advocaten en gespecialiseerd in de materie. "Ik denk zelfs dat het om een voorzichtige schatting gaat." Van Overtveldt volgt dezelfde redenering en stelt dat de komende jaren de inkomsten verzekerd zijn. "Jaarlijks zijn er voor 4 miljard nieuwe vastgoeddeals, de helft daarvan via dit soort vehikels."