FORTIS-procedures bedreigen AGEAS
Fortis heeft beleggers bewust misleid toen de bank ten onder dreigde te gaan in 2008. Door het arrest van het hof van beroep in Amsterdam hangt verzekeraar Ageas mogelijk een miljardenclaim boven het hoofd.
Fortis had de waarheid moeten spreken of anders zijn mond moeten houden. Dat is eenvoudig gesteld het oordeel van de rechters in Amsterdam over de communicatie van de bank annex verzekeraar in de turbulente week tussen 28 september en 3 oktober 2008. Toen pompten de Belgische, Nederlandse en Luxemburgse regeringen samen 11,2 miljard euro in de bank, nadat het aandeel volledig was gekelderd in de nasleep van de financiële crisis. Zowel de betrokken politici als de top van Fortis verklaarden voor de camera's dat de "bank was gered". In een brief naar de klanten liet de directie weten dat met de gestorte miljarden de bank "er financieel sterker voorstaat dan ooit" en dat er geen enkele reden was waarom het aandeel zou blijven dalen. Alleen bleek de situatie veel dramatischer en werd Fortis nog geen week later volledig ontmanteld en opgedeeld, waardoor beleggers hun geld in rook zagen opgaan.
De uitspraak van het hof in Amsterdam past in de procedure die de Nederlandse belangenorganisatie FortisEffect had ingediend tegen Fortis - vandaag verveld tot verzekeraar Ageas - en de Nederlandse staat voor bewuste misleiding. Eerder kreeg FortisEffect ongelijk van de rechter, maar in beroep oordeelt het hof dat Ageas wel degelijk aansprakelijk is. De Nederlandse staat blijft vrijuit gaan. Concreet zal Fortis-Effect een aparte procedure opstarten om een schadevergoeding te verkrijgen.
Miljardenclaim
"Daar gaan we wel nog een paar maanden mee wachten, zodat beleggers die nu niet bij ons zijn aangesloten, dat wel kunnen doen", zegt advocaat Adriaan De Gier. Theoretisch kunnen dus ook Belgische gedupeerden meedingen naar een schadevergoeding. De berekening van een claim belooft heel complex te worden, maar De Gier neemt het woord 'miljarden' in de mond. Een uitspraak zal ten vroegste voor volgend jaar zijn.
Ageas zelf 'betreurt' het arrest en bekijkt of het in cassatieberoep zal gaan. Toch gaat zowat iedereen ervan uit dat dit zal gebeuren, want de procedure is niet de enige die loopt tegen de juridische opvolger van Fortis. Momenteel lopen er een tiental vorderingen, geschillen en rechtszaken tegen de verzekeraar, zowel in België als in Nederland. En Ageas houdt in elk van de procedures het been stijf, tot alle beroepsmogelijkheden zijn uitgeput. Door de complexe materie, de gespreide slagorde van de verschillende belangenorganisaties en de bestaande beroepsmogelijkheden zullen de advocaten van Ageas nog jaren mogen pleiten in Nederlandse en Belgische rechtbanken. "Alleen is er de laatste jaren één constante: de rechtbank stelt Ageas bijna altijd in het ongelijk", stelt Charles Demoulin van Deminor, de beleggersvereniging met het meest vertegenwoordigde Fortis-kapitaal. Na de zomer start Deminor bij de Brusselse Kamer van Koophandel met een eigen procedure ten gronde tegen Fortis over misleidende en foutieve informatie, weliswaar over een veel langere periode dan de Nederlandse procedure. Voor 2016 verwacht Deminor geen uitspraak, alleen zal het arrest in Nederland "onze zaak alleen maar sterker maken".
Strop
Vreemd genoeg heeft Ageas, dat gisteren 8 procent verloor op de Brusselse beurs, geen voorzieningen aangelegd voor eventuele schadeclaims. Geen eurocent zelfs, ook al schrijft de verzekeraar in het jaarverslag dat de huidige procedures "indien succesvol uiteindelijk een grote financiële impact op Ageas zullen hebben." Ageas boekte vorig jaar een nettowinst van 569,5 miljoen euro.
Al zal dit niet volstaan wanneer de schadevergoeding de komende jaren een veelvoud daarvan bedraagt. De opvolger van Fortis zou ten onder kunnen gaan aan het wangedrag van zijn voorganger. Ook al is een meerderheid van de Ageas-aandeelhouders pas na het Fortis-debacle in het kapitaal gestapt, Adriaan De Gier heeft naar eigen zeggen geen medelijden: "Niet alleen hebben ze het aandeel toen voor een prikje kunnen kopen, ze wisten heel goed dat de claims er zouden komen."
De vroegere topmensen van Fortis ontspringen voorlopig de dans door een vrijwaringsclausule, maar Ageas betwist dat dit ook geldt voor de kost van eventuele schadeclaims.