Direct naar artikelinhoud

'België verdient meer tijd om begroting op orde te stellen'

In 2015 moet de Belgische begroting in evenwicht zijn. Dat zegt Europa. Maar zal dat ook lukken nu de economie op apegapen ligt? Almaar meer economen zeggen dat de strenge Europese begrotingsnormen onzin zijn. België verdient meer tijd om zijn begroting op orde te zetten, zeggen ook economen Caroline Ven (VKW) en Yuemei Ji (KUL). Johan Corthouts

'BESPARINGSTEMPO MOET OMLAAG'

Moet ons land zich houden aan de strenge begrotingsdoelen?

Caroline Ven: "Het heeft geen zin nu snel investeringen te schrappen en de belastingen te verhogen om het begrotingstekort naar beneden te duwen. Als we dat doen, zetten we een rem op de economische groei. De Europese Commissie vraagt ons land het tekort naar 2,15 procent te reduceren dit jaar. Dat mag geen fetisj zijn."

België mag overschakelen op een lager besparingstempo?

"Ja. maar we moeten vermijden dat we een signaal geven dat we de dingen op hun beloop laten. Een lager tempo kan alleen maar als we bereid zijn om een pakket hervormingen door te voeren, dat na verloop van tijd het tekort en schuld doet dalen. Ook topeconomen als Paul De Grauwe en Paul Krugman pleiten hiervoor.

"Afwijken van het door Europa uitgestippelde begrotingspad is mogelijk op voorwaarde dat je structurele maatregelen treft op het vlak van pensioenen en langer werken. Ook een gelijkschakeling van de statuten van arbeiders en bedienden kan zorgen voor nieuwe impulsen voor onze economie."

PS-minister Laurette Onkelinx heeft dus gelijk als ze zich verzet tegen drastische besparingen?

"Neen. Ze zou gelijk hebben als ze ook bereid is om werk te maken van structurele hervormingen. Maar dat pakket vergeet ze. Als dat gebeurt, kunnen we ons maar beter houden aan de afspraken met Europa en tegen 2015 de begroting sluiten. Anders komen we over een paar jaar zwaar in de problemen."

Heeft de economie geen nood aan stimuleringsmaatregelen?

"Het is een slecht idee om de begrotingstekorten opnieuw te laten stijgen als we de economie nieuwe zuurstof willen geven. Maar het heeft evenmin zin om op korte termijn zwaar te besparen. Op die manier zet je een rem op de economie. In landen als Griekenland, Spanje en Portugal zie je de gevolgen van het besparingsbeleid. In die landen krijg je een verloren generatie."

Moeten we ons zorgen maken over de politieke gevolgen van de crisis?

"De gevolgen zijn al merkbaar in Italië, waar de kiezer zich tegen Europa keert. Dat een partij zoals Gouden Dageraad in Griekenland (extreem rechts, JCS) een politieke doorbraak realiseerde is zorgwekkend."

Toch lijkt de Europese Commissie die boodschap nog niet begrepen te hebben.

"De Europese Commissie houdt de druk hoog om de lidstaten toch maar aan te porren hervormingen te doen, maar het besparingstempo moet omlaag, anders zullen sommige landen kiezen voor een exit van de eurozone."

'ZONDER GROEI RAAKT BEGROTING NIET OP ORDE'

Moet ons land zich houden aan de strenge begrotingsdoelen?

Yuemei Ji: "Zonder economische groei is het onmogelijk om de begroting te sluiten. We zitten in een recessie, waarin de werkloosheid toeneemt. Het budget voor werkloosheidsuitkeringen zal hierdoor toenemen. Hierop besparen zal moeilijk aanvaard worden."

Hoe komt het dat de economische groei uitblijft?

"Er is te weinig vraag naar producten in Europa. Vroeger draaide de export van Duitsland naar Zuid-Europa op volle toeren. Door de besparingen is die stroom weggevallen. Duitsland moet het nu hebben van export naar de VS en China, maar dat ligt moeilijk. Elk land is bang om in depressie te geraken."

Moeten we in België nog verder gaan met besparingen?

"De mate waarin bespaard kan worden hangt af van de groei. Besparingen in een land zonder groei leiden tot een verhoging van de schuldgraad. Dat is niet de bedoeling. Zelfs Duitsland, Nederland en Finland, die tot de kern van de eurozone behoren, raken in de problemen als de groei uitblijft."

Hoe zorg je voor extra groei in Europa?

"In plaats van al die discours over concurrentievermogen en besparingen moeten overheden meer geld investeren. Maar dat ligt moeilijk gezien de tekorten en de hoge schulden en de problemen die vooral Zuid-Europese landen hebben om zich te herfinancieren."

Wat kan er dan wel gebeuren?

"De Europese Investeringsbank moet meer investeringen financieren. Maar vooral, de kernlanden van de eurozone moeten de andere eurolanden mee op sleeptouw nemen. Duitsland moet zijn tekort op de begroting laten oplopen tot 3 procent. Vandaag heeft Duitsland geen deficit. Door een tekort te aanvaarden kan het land een stimulerend beleid voeren."

Wat als Europa voet bij stuk houdt en zijn hard besparingsbeleid doorzet?

"Politici in landen die hard besparen, worden afgestraft bij de volgende verkiezingen. In Europa hebben ze daar voorlopig geen last van. Maar de reactie zal niet uitblijven. De bevolking zal zich tegen de euro keren.

"Zonder hoop op beterschap zal ook het hele Europese project in vraag worden gesteld. Als Europa geen aandacht heeft voor zijn bevolking dan zullen sommige landen uit de eurozone stappen."

Moeten we ons zorgen maken over België?

"Neen. België is een relatief veilig land. De productiviteit is hoog, het concurrentievermogen zit goed en er is een overschot op de lopende rekening."