Overleg levert weinig op, nieuwe acties dreigen
Een eerste cruciale vergadering over tijdskrediet en brugpensioen tussen de sociale partners is met een sisser afgelopen, ondanks aanpassingen van de regering. Volgens minister van Werk Kris Peeters (CD&V) leeft het sociaal overleg nog. De vakbonden zien het veel pessimistischer in.
"Er is een stap gezet, maar ik betwijfel ten zeerste of het in de goede richting is." Het beheerscomité van de RVA heeft voor ACV'er Koen Meesters weinig positiefs opgeleverd. Het overlegorgaan, waar werkgevers en werknemers in zetelen, moest gisterochtend een advies formuleren over enkele regeringsbesluiten over brugpensioen, tijdskrediet en werkloosheidsuitkeringen.
Minister van Werk Kris Peeters (CD&V) heeft de voorbije dagen in alle discretie intens overlegd met de sociale partners om de maatregelen hier en daar bij te schaven. Op een vergadering met de vicepremiers kreeg hij gisterochtend het fiat om de bijsturingen voor te leggen aan de sociale partners (zie kader).
Terwijl de werknemers de inspanningen van de regering "zinvol" noemden, formuleerden de vakbonden een negatief advies over de hele lijn. "De toegiften zijn slechts kruimels", zegt Jef Maes, die namens ABVV in het beheerscomité van de RVA zit. De bonden pikken het niet dat Michel I "brutaal en op korte termijn ingrijpt in bestaande afspraken en lopende cao's."
De onderhandelingsmarge die de regering hen gunt, is volgens de vakbonden minimaal. Het feit dat ze tijdens de vergadering pas de definitieve teksten van de aanpassingen kregen, is voor Meesters (ACV) tekenend. "Peeters toont wel goede wil, maar hij kan niets doen zonder de toestemming van de regering. Zijn handen zijn gebonden."
Omdat er geen unaniem advies uit de bus kwam, zal de regering de maatregelen allicht zelf doorvoeren. Ook dat zint de bonden niet: "Het sociaal overleg is onvoldoende gerespecteerd." Al hopen ze dat hun wensen alsnog gehoord worden.
De vergadering gisteren was cruciaal voor het verder verloop van het overleg. Door op kleinere dossiers akkoorden te sluiten, wil Peeters het wantrouwen wegwerken. Hij wil ook voor de verdeling van de welvaartsenveloppe een beroep doen op de sociale partners. Zij mogen in 2015 367 miljoen euro verdelen over de laagste inkomens en de pensioenen.
Smeermiddel
Stap voor stap zou er dan ook over de kern van het regeerakkoord kunnen worden gepraat: de invoering van de indexsprong, de grote pensioenhervorming en - als het van de vakbonden afhangt - de tax shift. Maar het plannetje lijkt al in duigen te vallen bij de eerste stap. Een doorbraak op de andere terreinen wordt volgens de vakbonden bijzonder moeilijk. Onmogelijk, zeg maar.
Peeters zelf geeft de moed niet op: "Het sociaal overleg leeft nog." Hij verwijst onder meer naar het statuut arbeiders-bedienden. Aan het dossier, dat al loopt sinds de zomer van 2013, zitten nog enkele 'losse eindjes'. Peeters trok binnen de regering aan de kar en roept nu de Groep van 10 samen om een definitieve oplossing te onderhandelen.
Toch ziet het er ook daar niet goed uit. De bonden hekelen het feit dat de werkgevers zo'n 100 miljoen euro krijgen als compensatie voor de hervorming. Dat zou tegelijk een smeermiddel zijn om de toegevingen van de regering over tijdskrediet en brugpensioen te doen verteren. De werkgevers ontkennen met klem en zeggen dat ze het geld eerder al toegezegd kregen.
Omdat het overleg voorlopig voor geen meter opschiet, wordt de actiebereidheid bij de bonden alleen maar groter. Als er tegen 15 december geen doorbraak komt, zullen er ook na Nieuwjaar acties komen, verzekeren enkele vakbondstoppers. Maar die knoop wordt pas definitief doorgehakt na de nationale stakingsdag, op basis van het succes van de acties en de eventuele openingen die de regering maakt.