We hebben een winnaar

Je mag er niet aan denken dat je hetzelfde moet meemaken als wat mevrouw Devries uit Nederland zopas heeft meegemaakt. Het arme mens dacht eventjes met haar gezin een vakantie in België te moeten doorbrengen en kende haar klassiekers. Ze trok met andere woorden onze hoofdstad in om er 's lands nationale symbool te bezichtigen, het Atomium. Volgens de museumdirectie van het Atomium zelf "het verbluffendste monument ter wereld". Wie zou dat nu niet in het echt willen zien? Een 165 miljard maal vergrote ijzermolecule. Zegt men, want dat nameten doet natuurlijk niemand. In ieder geval, een bouwwerk dat geen vergelijk kent met scheve torens, wolkenkrabbers, vrijheidsbeelden, appartementen opgetrokken uit speelgoedblokjes, ijssculpturen, stenen leeuwen op een heuvel, Bijbelfiguren gesneden uit wortels en courgettes, of wat dan ook. Een gelijkaardige gedachte waarde ook door het hoofd van mevrouw Devries en ze schafte zich dus zoals gezegd een toegangskaartje voor het Atomium aan. Daar voltrok zich het onheil. Een vorm van vakantiepech, 165 miljard maal erger dan toeristendiarree. Wat een rustig dagje lanterfanten door frietkotland moest worden ontaardde in een heksenketel. Het arme mens (ik stop er maar niet mee in die termen over mevrouw Devries te denken) werd holderdebolder besprongen door museumpersoneel en technische staf omdat ze de miljoenste bezoeker was van ons stalen smoutebollenmonument, en dan nog meer bepaald de miljoenste bezoeker sedert het monument gerestaureerd werd. Bloemen werden in haar armen geduwd, een New Orleans Dixieland Band begon opeens in haar nek hete en natte lucht te trompetten, ballonnen knalden zich te harer ere kapot tegen de zon. Kussen van links, handdrukken van rechts. En schel applaus uit alle windstreken. Omdat je nooit alleen door technische staf en museumpersoneel besprongen wordt, sprongen ook nog een paar camera's mee. Hebben zij die dame de kans gegeven haar kapsel even te kammen alvorens haar portret de wereld in te sturen? Misschien voelde mevrouw Devries zich niet al te toonbaar in haar jasje van blauwe fleece. En zou ze wel iets anders dan haar houthakkershemd hebben aangetrokken als ze op voorhand was ingelicht. Voor die ene keer dat ze geen potloodlijntje onder haar ogen had getrokken, geen poedertje hier en geen zalfje daar. Eigen schuld dikke bult, ze had maar niet de miljoenste bezoeker moeten zijn. Voor het oog van gans zetelhangend België moest mevrouw Devries een fluit champagne leegslurpen; ze kon tenslotte toch niet zo boertig of hooghartig zijn om dat te weigeren. Hadden ze niet ergens nog een pot escargots om in haar mond te duwen? Een praline of een Brusselse wafel?

Voor hetzelfde geld had mevrouw Devries een rotdag, wou ze alleen zijn, zat ze een echtscheiding te overpeinzen. Had gekund. Je zult maar een of ander belfort opklauteren om je sprongsgewijs van het leven te beroven, duikt er ineens een fanfare op van achter de hoek, "Ta-dááá, verrassing, je bent onze miljoenste bezoeker".

Als je wat dieper ingaat op het onderwerp, ga je aan het duizelen. Want er is zo godgeklaagd veel waarvan een mens abusievelijk de miljoenste bezoeker kan zijn: openbare toiletten, pannenkoekenzaken, zweethutten, fitnesscentra, hondenkapsalons, het museum van speculaasbakvormen, de kantklosbeurs... Je zet geen voet meer buiten als je die dreiging ernstig neemt. Weg die drang om de wijde wereld in te trekken. En je zou die dreiging ernstig móéten nemen. Tenslotte bevindt er zich altijd wel één schepsel in de buurt met de pathologische drang om aan human interest te doen. Zo'n huis-tuin-en-keuken-Freud die de mens achter de miljoenste bezoeker wil blootleggen. Een vrijetijdszoöloog met een bandopnemertje, gejaagd door de vraag waarmee de miljoenste bezoeker van het Atomium of eender welk ander bouwsel de kost zou kunnen verdienen. Is zo'n miljoenste bezoeker veganist? Werkloos? Lid van een vereniging? Heeft hij of zij een of meerdere lievelingskleuren en zijn die kleuren veelvuldig terug te vinden in zijn of haar garderobe? En, als we even mogen vragen, mevrouw Devries, wat bezielt een Hollandse trien om een vakantie in Brussel te verkiezen boven een citytrip naar Berlijn of Barcelona? Had zij zichzelf niet liever te roosteren gelegd op de hagelwitte stranden van Jemallabab, of was dat soms buiten haar budget gerekend?

Mevrouw Devries werd die dag nog per limousine over de mondainste hectometers van de hoofdstad gereden. Cadeautje. Haar hele vakantieschema in de war, maar dat moest dan maar.

Toeval bestaat; het wil dat ik recentelijk eveneens het plan koesterde om dat Atomium te bezichtigen. De trots van mijn geboorteland en ik ben er nog nooit binnen geweest. Daar mocht wel even verandering in komen, vond ik, al was het maar louter voor de vorm. Feit is dat ondertussen mijn goesting over is om mezelf in een van die negen bollen te hijsen, je weet nooit dat ze daar opnieuw iets feestelijks aan het bekokstoven zijn voor bezoeker nummer zoveel. Ronde getallen in overvloed.

Ik blijf tevens weg van des werelds minder verbluffende monumenten. Want weigeren dat je van iets de miljoenste bezoeker bent, dat zal wiskundig wellicht weer niet toelaatbaar zijn.