Kleren maken de macht
Wie een machtige post ambieert leert maar beter hoe te communiceren met kleren, want iedereen weet: een outfit kan een boodschap maken of kraken. Een van de primussen vandaag is de kersverse Indiase premier Narendra Modi. Zijn hemden versterken zijn politiek verhaal en leiden zelfs een eigen leven.
Een lang overhemd met korte mouwen. Dat daar in een modemagazine een volledige pagina aan gewijd wordt, tot daar aan toe, maar in een krant als International New York Times? Dat doet verbazen. Toch totdat je je erin verdiept.
Het hemd in kwestie is dat van Narendra Modi, de man die afgelopen maand met zijn hindoenationalistische BJP de verkiezingen in India won. Het zou wel eens kunnen dat dat kledingstuk aan die overwinning heeft bijgedragen. Volgens de krant reflecteert het stuk stof perfect Modi's politieke waarden: de Modi Kurta, zoals het gedoopt werd, is typisch Indiaas, bestaat uit kleurige, kwalitatieve materialen, is democratisch geprijsd. Oftewel: een kledingstuk dat de brug met de bevolking slaat, dat de lokale industrie ondersteunt, en dat zich voldoende onderscheidt van zijn tegenstanders. "Nooit eerder was er sprake van zo'n sterke convergentie tussen het standpunt van een politicus en zijn kleding", beweert Priya Tanna, hoofdredactrice van Vogue India. Dat levert niet alleen politiek wat op, ook financieel. De persoon die de Kurta naar de smaak van Modi maakte, verkoopt via e-sites gelijkaardige items tot in Groot-Brittannië. Er bestaat zelfs een hashtag op Twitter: #ModiKurta.
Geen bermuda
De Modimode mag in India dan vernieuwend zijn, het idee dat kleren de boodschap van een wereldleider kunnen versterken, is dat niet. Historische figuren dweepten er al mee: van farao's in het oude Egypte tot de Franse koning Lodewijk XIV. Ook in de recentere geschiedenis zijn er tal van voorbeelden: Margaret Thatcher wisselde haar pastelkleurige hoedjes en krullen voor een stijf kapsel en schoudervullingen toen ze zich een weg naar de top baande, Fidel Castro hulde zich steevast in legerkledij.
Maar een kledingkeuze hoeft niet per se zo kenmerkend te zijn, zegt imagoadviseur Hilde Jonckers. "Sommigen maken met een orkest een verschil, anderen met een viool."
De Amerikaanse oud-minister van Buitenlandse Zaken Madelein Albright koos voor subtiel: zij gaf haar diplomatieke boodschappen vorm aan de hand van broches. Gingen de onderhandelingen niet snel genoeg, dan prikte ze een schildpad op, werd de sfeer grimmig, dan een wesp. Ook Bart De Wever (N-VA) houdt het bij accessoires: op de dag van de verkiezingen hoopte hij met een das de logische kleuren geel, blauw en oranje samen te krijgen.
Een dresscode voor leiders is er niet volgens Jonckers. Etiquette dan weer wel. "Je weet dat je in bepaalde situaties geen bermuda aan moet. Er is altijd de context. Dan het imago, en tot slot de boodschap. Wat je draagt, moet die drie aspecten ondersteunen."
Wie dat volgens haar goed doet, is Barack Obama. "Je merkt dat hij steeds vaker casual gaat, zonder das of met opgestroopte mouwen. Dat toont dat hij als leider op gelijke voet wil werken." Herman van Rompuy doet het klassieker, maar niet per se slecht. "Zijn pakken zijn onopvallender, grijzer. Maar dat creëert minder afstand, vergemakkelijkt het bemiddelen."
Op de G7-top in Brussel leken de Baracks en van Rompuys het vooraf wel op een akkoordje te hebben gegooid: alle prominenten gingen er aan tafel te gaan met een licht-, donker of felblauwe das rond de hals. "Logisch. Dat is een harmonieuze kleur. Rood is bijvoorbeeld veel agressiever, dominanter."
Jonckers deed onlangs zelf onderzoek naar de stijl van Belgische politici. "Dat de partijen meer naar het centrum bewegen, zag je daarin vertaald." Maar dat betekent niet dat ze er geen verschillen niet zijn. "CD&V'ers kleden zich vaker gematigd, Open Vld'ers flamboyant, trendy, sp.a'ers casual." Wat ook, bij vrouwen dan, opviel: hoe bloter hoe toegankelijker ze overkomen. "Maar dat is echt een kwestie van doseren. Als je én een minirok én een decolleté draagt, moet je weten dat je ook een bepaald signaal geeft. "
Nefertiti
Ook historische figuren uit het oude Egypte dweepten al met powerdressing.
Fidel Castro
De Cubaanse leider wilde met zijn leger-uniform krachtiger overkomen.
Madelein Albright
De Amerikaanse oud-minister gaf haar diplomatieke boodschappen vorm met broches.
Margaret Tatcher
De pastelkleurige hoedjes en krullen werden onderweg naar de top ingeruild voor een stijf kapsel en schoudervullingen.
Bart De Wever
Op verkiezingsdag koos de N-VA-voorzitter voor een das met de combinatie geel-blauw-oranje.
Narendra Modi
De Modi Kurta van de Indiaanse premier slaat de brug met de bevolking.
Barack Obama
De meer casual stijl toont dat de president op gelijke voet met de Amerikanen wil staan.