Buren doen Qatar in ban 'wegens steun aan terreur'
Qatar is door zijn Arabische buurlanden deels van de buitenwereld afgesloten, in een hoogoplopend diplomatiek conflict over het buitenlandbeleid van de rijke oliestaat. Andere golfstaten, waaronder Saudi-Arabië, stellen dat Qatar terrorisme steunt.
Zes Arabische landen - Bahrein, Saudi-Arabië, de Verenigde Arabische Emiraten (VAE), Egypte, Jemen en Libië - hebben maandagochtend alle diplomatieke banden met Qatar verbroken. De onverwachte maatregel kan grote economische gevolgen hebben en plaatst Qatar en Saudi-Arabië, twee belangrijke militaire bondgenoten van de Verenigde Staten, recht tegenover elkaar.
Qatar, een schiereiland, is alleen nog via de lucht en over water bereikbaar. In de hoofdstad Doha, een van de rijkste steden ter wereld, werd maandag gehamsterd in supermarkten uit angst voor een voedselcrisis.
Saudi-Arabië heeft de enige landsgrens geblokkeerd voor vrijwel alle verkeer. Qatarese vliegtuigen mogen niet meer door het Saudische luchtruim vliegen, wat hen dwingt tot een lange omweg via Iran en Turkije. Ook buurlanden Bahrein en de Verenigde Arabische Emiraten hebben aangekondigd het vliegverkeer stil te leggen.
Volgens initiatiefnemer Bahrein levert Qatar steun aan 'gewapende terroristische activiteiten', 'sabotage' door Iran en 'ophitsing in de media'. Qatar wordt er al jaren van verdacht financiële steun te geven aan terreurgroepen als Islamitische Staat (IS), het Nusra-front in Syrië en de Moslimbroederschap in Egypte.
Maar dit gaat niet alleen over terrorisme: landen als Bahrein en Egypte vrezen ook de machtige Qatarese nieuwszender Al Jazeera, die - ongekend voor de regio - vrijuit bericht over mensenrechtenschendingen en politiek verzet in Arabische buurlanden.
Bezoek Trump
De diplomatieke boycot is afgekondigd ruim twee weken nadat de Amerikaanse president Trump een bezoek bracht aan Saudi-Arabië. "Onze relatie is extreem goed", zei Trump tegen het staatshoofd van Qatar, sjeik Tamim bin Hamad al Thani.
Qatar huisvest de grootste Amerikaanse legerbasis in de Arabische wereld. Maar in Republikeinse kring gaan sinds enige tijd stemmen op om deze legerbasis te sluiten, en Qatar via diplomatieke druk meer in het gareel van de VS te dwingen.
Vlak na het Saudische bezoek van Trump, waar de Amerikaanse president stelde dat Iran de vijand van het Westen is, geheel in lijn met het standpunt van Saudi-Arabie, escaleerde de situatie.
Het Qatarese staatspersbureau zond teksten uit waarin sjeik Al Thani lijkt te zeggen dat er geen reden voor de Arabische vijandigheid tegenover Iran. is Dat is een aanval op het Iran-beleid van de VS en Saudi-Arabië. Al Thani heeft dit in werkelijkheid niet gezegd, stellen de autoriteiten in Qatar: het zou gaan om een hack van de site van het persbureau.
De les gelezen
Maar het kwaad was geschied. Meerdere golfstaten, die zich al sinds de jaren 90 ergeren aan tv-zender Al Jazeera en in 2014 ook al eens de diplomatieke banden verbroken, gebruiken het incident nu als aanleiding om Qatar de les te lezen.
De regering in Doha spreekt van een "campagne van leugens die het niveau van complete verzinsels hebben bereikt. Het onthult een verborgen plan om de staat Qatar te ondermijnen."
Qatar is in 2022 gastland voor het wereldkampioenschap voetbal. Organisator FIFA heeft nog niet gereageerd op de diplomatieke boycot.