Direct naar artikelinhoud

De producer van het uitroepteken

Het legendarische label Impulse bestaat vijftig jaar. Naar aanleiding daarvan verscheen zonet een fraai uitgegeven cd-box met de zes eerste opnamen van het label. Het is een ietwat overtrokken hommage aan Creed Taylor, de man die het label in 1961 kortstondig leidde.

Impulse is een van die labels met een aura. De naam roept vanzelf beelden op: platenhoezen in zwart, wit en oranje, een iconisch logo met een i en een uitroepteken, de al even iconische kop van John Coltrane. Via Coltrane associëren we Impulse met avant-garde en freejazz. De laatste jaren van Coltrane zijn immers integraal op Impulse gedocumenteerd, van Africa/Brass (1961, ook in deze box) tot Interstellar Space (1967), een fantastische muzikale reis.

Dat avant-gardisme zat nochtans niet van in het begin in de genen van Impulse. Het label werd in de schoot van ABC Paramount opgezet door de ambitieuze jonge producer Creed Taylor. Hij overtuigde zijn bazen om te investeren in een prestigieus jazzlabel, dat zou goed zijn voor het imago. Met succes, want hij kreeg voldoende geld voor een label met klasse en uitstraling: niet alleen kwalitatieve opnamefaciliteiten maar ook chique design, professionele fotografie, piekfijn verzorgde hoezen en een sterke marketingcampagne. Hij lanceerde het label met vier opmerkelijke platen van Kai Winding, J.J. Johnson, Ray Charles en Gil Evans. Dat ging gepaard met grootscheepse merchandising en advertenties vol uitroeptekens in de belangrijkste muziekbladen: “Impulse!! New force in jazz recording!! Alle radiostations gingen meteen overstag.

In het fraaie boek bij de cd-box vertelt Creed Taylor over zijn aanpak. Hij maakt de vergelijking met Alfred Lion van Blue Note. Lion, zegt hij, liet de muziek op hem afkomen zonder te analyseren. Als een opname niet goed was, dan nam hij een tweede take. Taylor moeide zich meer: hij suggereerde aanpassingen in de muziek, in de bezetting, in de arrangementen. Aanpassingen om de muziek beter te doen aansluiten bij de smaak en de draagkracht van het publiek. Met andere woorden: Taylor was toen al een producer van de moderne soort, eerder money-producer dan music-producer.

In die zin is het wel wat overtrokken om Creed Taylor te associëren met de legende die Impulse nadien is geworden. Taylor vertrok al na een jaar naar concurrent Verve (ironisch genoeg nu eigenaar van de titel Impulse) en liet het werk over aan Bob Thiele. Onder diens leiding werden de opmerkelijkste platen gemaakt, waaronder dus dat magistrale oeuvre van Coltrane. Een oeuvre dat tegen elke draagkracht ingaat, met lange, weerbarstige muziek vol vraagtekens. Live at the Village Vanguard, A Love Supreme, Ascension en Meditations: dat soort werk zou bij Creed Taylor geen schijn van kans gehad hebben.