Vrouwen in de glazen afgrond

Joke Renneboog over politieke moord op Marianne Thyssen

Er was eens een boer die zo oud geworden was dat hij niet meer op het veld kon werken. Zittend in zijn veranda sleet hij zijn dagen. Zijn zoon, die de boerderij overgenomen had, zag zijn vader daar regelmatig zitten. “Hij is nu toch echt volkomen nutteloos geworden”, dacht de zoon bij zichzelf, “hij zit daar maar te niksen”. Op een dag raakte de zoon dan ook zo gefrustreerd dat hij een houten doodskist voor zijn vader timmerde. Hij sleepte de kist naar de veranda en gaf zijn vader het bevel om erin te stappen. Zonder enige commentaar gehoorzaamde de vader zijn zoon en klom hij in de kist. Nadat hij het deksel gesloten had, sleepte de zoon de kist naar een diepe klif. Terwijl de zoon zijn bestemming naderde, hoorde hij echter een licht geklop op het deksel dat uit de kist kwam. Toen hij het deksel opende, zag hij daar zijn vader vredig naar hem op kijken. “Ik weet dat je mij van de klif in de zee wilt gooien, maar mag ik je nog iets suggereren voor je dat doet?” “Wat dan?”, antwoordde de zoon. “Gooi mij maar van die klif, als je dat graag wil”, zei de vader, “maar hou deze houten kist dan maar nog even bij. Je kinderen zouden ze ooit nodig kunnen hebben.” Dit oud zenboeddhistisch verhaal heeft waarschijnlijk evenveel onderliggende betekenissen als er mensen zijn, maar sta mij toe om een subjectieve gooi naar interpretatie te doen in het kader van de huidige situatie binnen CD&V.

Net als de vader in het verhaal sukkelde ontslagnemend CD&V-voorzitter Marianne Thyssen in een burn-out. Laat ons hopen dat ze in het Europees achterkamertje van de politiek die loutering waar ze zo naar snakt zal vinden. Al bestaat de kans dat Europa voor Marianne Thyssen een zeebodem wordt. Wie behoedt haar voor de vergetelheid?

Marianne Thyssen heeft tijdens de voorbije campagne haar partij niet uit de crisis kunnen leiden. Maar wie had dat wel kunnen doen? Yves Leterme kan men hier niet van enig gebrek aan vooruitziendheid beschuldigen: hij plaatste Marianne Thyssen, zich goed en wel bewust van de ravage die eraan kwam, zorgvuldig in de koppositie om zichzelf niet te moeten slachtofferen. Hij gaf haar ook dat laatste venijnige duwtje van de glazen klif en heeft daarmee haar politieke moord op zijn geweten.

Veel weerwerk heeft ze evenwel niet geboden, ze gooide ook zelf de handdoek in de ring. Nadat ze het ‘glazen plafond’ doorbrak door partijvoorzitter te worden en vervolgens kandidaat-premier, verzaakt ze met haar val in de glazen klif aan haar positie als rolmodel, voor vrouwen die zich aan haar voorbeeld optrokken om de stap naar een leidinggevende functie te zetten.

Hen zinkt de moed even in de schoenen: alweer een heldin minder. Het bilan voor Thyssen is evenwel niet helemaal negatief. We vergeten snel dat ze misschien geen campagnepartij kon leiden, maar met haar adjudant Kris Peeters zat ze wel een succesvolle (Vlaamse) regeringspartij voor. Ze had dus wel degelijk voldoende leiderschapspotentieel. Het zal hoogstwaarschijnlijk voor eens en voor altijd bij potentieel blijven.

Waar de term ‘glazen klif’ valt, valt overigens niet alleen de naam van Marianne Thyssen maar ook die van Caroline Gennez, de felgeplaagde voorzitter van de socialisten. Beledigingen, interne oppositie en slechte resultaten in haar wittebroodsweken ten spijt heeft Gennez standgehouden. Tijdens de voorbije verkiezingen wist ze het zetelverlies te beperken. Ze zette daarmee meteen ook de deur open naar een eervolle exit als minister. Misschien is het een goed teken voor de socialisten. Als er straks gewoon weer een man partijvoorzitter wordt, zou dat kunnen betekenen dat de sp.a stilaan uit het dal klautert waar ze al een paar jaar in ronddoolt. En misschien springt Pieter De Crem bij CD&V wel in het gat dat Marianne Thyssen achterliet. Uiteindelijk is Aalter voor hem toch te klein.