Bij elke Israëlische bom groeit het wij-gevoel

Een groep jongeren in Gaza verdringt zich om een foto op internet. Daarop is te zien hoe enkele koeien in de Israëlische stad Ashdod het loodje hebben gelegd. Door toedoen van raketten van de radicale Hamasbeweging, die in Gaza aan de macht is.

Sommigen moeten er om lachen, maar iemand zegt verontwaardigd: "Wíj doden beesten, zíj (de Israëli's) vermoorden mensen."

Met elk Israëlisch bombardement groeit het 'wij'-gevoel onder de inwoners van Gaza. Op internet en via Arabische tv-zenders turven ze het aantal slachtoffers: "Weer drie martelaren." Iedere dode, of het nu een Hamasleider is of een peuter, verdient die erenaam.

Gaza-stad hangt vol portretten van martelaren uit de vorige oorlogen die Hamas en Israël voerden, in 2008-2009 en 2012. Daarnaast prijken foto's en schilderingen van zwaarbewapende Hamasstrijders, die het moreel onder de bevolking moeten opvijzelen. Op een enkele muurschildering is de beeltenis te zien van wijlen Yasser Arafat. Zijn Fatahbeweging moest in de Gazastrook na een interne Palestijnse strijd wijken voor Hamas.

Wie je ook spreekt in Gaza, over de Hamasstrijders - die zich onzichtbaar houden - geen kwaad woord. Niemand voelt zich naar eigen zeggen misbruikt "als menselijk schild", een misdaad waarvan de Israëlische regering Hamas beticht. Ook zien Gazanen zich niet als "gijzelaars van Hamas", zoals een Israëlisch topmilitair hen gisteren noemde.

Vanuit Gaza-stad zijn niet alleen rookpluimen te zien boven vernielde 'doelen' (vaak woningen) na het zoveelste Israëlische bombardement, maar ook slierten die de reeks raketten van Hamas en de strijdgroep Islamitische Jihad in de lucht achterlaten als ze op Israël worden afgevuurd. Dat gebeurt vaak vanuit dichtbevolkte gebieden, zo beklemtonen Israëlische woordvoerders. Waarmee ze willen zeggen dat Hamas de eigen bevolking moedwillig blootstelt aan represailles.

Niet zonder trots

Een inwoner van Gaza reageerde deze week schouderophalend: "Zijn er hier soms dunbevolkte gebieden? Nee toch? We wonen op een kluitje."

Veel raketten worden afgevuurd vanuit ondergrondse installaties, waarvan burgers zeggen de locatie niet te kennen. Niet zonder trots (en wellicht ook zonder veel kennis van zaken) voorspellen ze dat Israëlische militairen nog voor verrassingen komen te staan, als ze in Gaza een grondoffensief beginnen. Weliswaar is de angst voor de komst van tanks groot, het overheersende gevoel is dat Israël dan zal moeten boeten voor zijn hoogmoed.

Niet zonder trots ook stellen Gazanen vast dat Hamas terugslaat, zoals in de nacht van donderdag op vrijdag. Vanaf Israëlische schepen werd de haven bestookt, waarop een hevige militaire reactie volgde die inwoners uit hun toch al onrustige slaap haalde. Waartoe de militaire confrontatie leidde viel gisteren niet te achterhalen; de haven is verboden gebied.

Het gaat ongetwijfeld te ver om te stellen dat de Gazanen "als één man" achter Hamas staan. Sinds de machtsgreep van 2007 heeft de beweging maatregelen getroffen die velen niet aanstaan, zoals een verbod op alcohol en het invoeren van allerlei beperkingen voor vrouwen. Zo mag een vrouwelijke advocaat zonder hoofddoek niet op een rechtszitting verschijnen.

Islamitisch emiraat

Palestijnen in Oost-Jeruzalem en op de Westelijke Jordaanoever gruwen van het idee dat ook daar een "islamitisch emiraat" wordt gevestigd zoals in Gaza, zegt een Palestijnse mensenrechtenactivist. Maar wat de Palestijnen verenigt, is een intense afkeer of zelfs diepe haat jegens Israël. Dat is immers "de bezettingsmacht", de gezamenlijke vijand. De repressie van Hamas valt dan in het niet bij de agressie van Israël.