'Zonder communautair programma zijn we weg'
Hendrik Vuye en Veerle Wouters, communautaire ultra's van N-VA, waarschuwen hun voorzitter Bart De Wever, die deze week liet weten dat een nieuwe staatshervorming geen must is. Ze stappen op als het confederalisme in de koelkast blijft bij de volgende verkiezingen. 'En met ons een groot deel van de achterban.'
"We zijn een Vlaams-nationalistische partij en dat blijft zo." Er gaan geen twee minuten voorbij of Vuye en Wouters herhalen dit zinnetje. "N-VA mag ondertussen dan een huis met vele kamers zijn, in de belangrijkste hangt nog altijd geel behang met zwarte leeuwtjes."
Maar denkt de rest van de partij daar ook nog zo over? Voorzitter De Wever zegt in de krant dat een nieuwe, 'ultieme' staatshervorming geen must is na de verkiezingen in 2019. Het confederalisme kan nog jaren blijven waar het vandaag al zit: ver weggestopt in de koelkast.
Misbegrepen
Vuye en Wouters verslikken zich. "Dit is geen gelukkige communicatie, om het vriendelijk te zeggen." Het tweetal leidt sinds dit jaar Objectief V, de denktank voor de ontmanteling van België na 2019. Met de klap lijken ze technisch werkloos - bedankt en tot ziens. Vuye: "Natuurlijk waren we erg geschrokken. Ik heb Veerle 's ochtends een sms gestuurd: 'Lees de krant!' We hebben meteen een uitleg gevraagd aan de partijleiding. Gelukkig blijkt Bart misbegrepen."
De partijtop heeft Vuye en Wouters ondertussen gesust: de tactiek voor na 2019 ligt nog niet vast. Toch lijkt geen van beiden er geweldig gerust op. Vuye benadrukt: "Voor mij is het totaal ondenkbaar dat N-VA naar de kiezer trekt zonder communautaire ambitie. Daar zouden we ons niet bij kunnen neerleggen. Dan zal het sowieso zonder mij en Veerle zijn." Wouters vult aan: "We werken keihard. Dat mag niet voor niets zijn. Als dat het geval wordt, sluit ik de boel liever vandaag."
Vlaams bloed in de aderen
Vuye en Wouters waarschuwen ook: als de staatshervorming straks toch weer in de koelkast belandt, dreigt een rebellie in de eigen rangen. Wouters: "Ik ben ervan overtuigd dat een groot deel van onze achterban dan zal afhaken. Toen N-VA er in 2014 uiteindelijk voor koos om in de regering-Michel te stappen, zeiden veel partijgenoten al: 'Dit is goed voor vijf jaar maar echt niet langer.'
En nog: "De Vlaams-nationalisten blijven het hart van N-VA. Zeker in de partijraad, waar de beslissingen vallen, stroomt er veel Vlaams bloed door de aderen. Nog een regeringsdeelname zonder staatshervorming zal heel moeilijk te verkopen zijn. Zelfs voor De Wever. Aanvankelijk liep iedereen slaafs achter zijn politiek genie aan. Maar je ziet dat anderen mondiger worden."
Vuye en Wouters eisen dus een staatshervorming, maar is dat realistisch? Want strategisch gezien vallen de uitspraken van De Wever te begrijpen. Met confederalisme vallen minder zieltjes te winnen dan met een sterk sociaal-economisch verhaal of een streng veiligheidsbeleid. Toch?
"Een domme denkfout die maar blijft terugkeren", reageren Vuye en Wouters. Want wat bewijzen alle ontslagen van de laatste weken? Dat dit land sociaal-economisch niet écht op orde gezet kan worden zonder tegelijkertijd de structuur aan te passen. Vuye: "Ik zeg dit van bij het begin. We hebben de moeilijkste weg gekozen door simpele besparingen zoals de afschaffing van de Senaat niet door te voeren."
De professor staatsrecht gaat nog verder. "Weet je wat er gebeurd is met alle regeringen die het communautaire in de koelkast hebben gestopt? Ze zijn allemaal gevallen over een communautair probleem. Er is geen enkele uitzondering. Denk aan de regering-Vanden Boeynants over Leuven Vlaams of de regeringen Martens-Gol over Voeren." Of hij nu zo'n dossier ziet dat de regering in de problemen kan brengen? "De discussie over de artsenquota. Dat blijft een heel lastige zaak."
Dat de aartsvijanden van de PS nodig zijn om een nieuwe staatshervorming door het parlement te krijgen, vinden Vuye en Wouters geen onoverkomelijk probleem. Wouters: "We zijn volgende week uitgenodigd voor een lezing in Charleroi met de gewezen Waals minister-president Jean-Claude Van Cauwenberghe (PS). De Franstalige socialisten blijven van oorsprong regionalisten. Zodra Elio Di Rupo daar verdwijnt, kan alles veranderen. N-VA is de baarlijke duivel niet meer onder de taalgrens."
Naar de maan?
Zijn Vuye en Wouters stilaan niet de enigen die dit geloven? Zelfs de 'fanatici' zoals Jan Jambon of Theo Francken doen amper nog hun mond open over de Vlaamse zaak. Het is veiligheid of niks geworden voor hen. N-VA ligt niet meer wakker van het koningshuis, maar van de boerkini. Vuye: "We moeten hiervoor opletten. We hebben niet zoveel stemmen gewonnen sinds we over veiligheid praten. Je dreigt zo de extremen nog te versterken. Daarom heeft het debat over het boerkiniverbod me zo gestoord. N-VA moet serieuze voorstellen op tafel leggen. Vlaams Belang kan zever verkopen."
Of dit echt een probleem is? "Ik begrijp wel dat ministers niet constant de Vlaamse onafhankelijkheid kunnen bepleiten. Dan is het soms beter om terughoudend te zijn", vervolgt Vuye. Al moet dat wel de innerlijke overtuiging blijven. Voor alle N-VA'ers. "Donderdag hoor ik mijn collega Siegfried Bracke zeggen dat onze Vlaamse eisen naar de diepvries gaan als dat nodig is. Sorry, maar no way. Ik zal hem hierop aanspreken op het partijbestuur. Wat is het volgende? Ze naar de maan schieten?"