'Sport verliest de jeugd'

Hans Vandeweghe

U was maandag bij de doctoraatsverdediging in het dopinglab van de Universiteit Gent. Is het u ook opgevallen dat de renners de corticosteroïden herontdekt hebben?

"Ja, en dat verwondert mij niets. Ik heb samen met de minister van Sport van Frankrijk een strijd gevoerd binnen het Wereldantidopingagentschap (WADA) om de cortico's niet van de lijst te halen. Een bende binnen het WADA zei: 'We kunnen ze niet opsporen', wat niet helemaal juist is, en 'We denken niet dat het een probleem is.' Wie dat zegt, heeft geen praktijkervaring. Ik heb aan Dick Pound gezegd: 'Dick, over my dead body.'

"Hetzelfde probleem doet zich voor met de astmamiddelen. Die zijn ook erg populair. Als er sprake is van inspanningsastma, mag er worden behandeld, maar in de aanloop naar de Spelen hebben we al die uitzonderingen onderzocht en een aantal van hen heeft geen puffertje gekregen omdat ze geen astma hadden."

Hoeveel illusies hebt u nog na dit sportjaar?

"Ik heb die nooit gehad, als u bedoelt of ik ooit heb geloofd dat de sport clean zou zijn. Toen ik chef de mission werd in België, inmiddels meer dan twintig jaar geleden, heb ik gezegd: oké, maar ik wil de ploeg buiten competitie laten controleren. Dat was toen nieuw en we hebben er telkens een aantal geklist voor ze op het vliegtuig stapten naar de Spelen.

"Buiten competitie en onaangekondigd controleren is het beste middel tegen doping. In competitie heeft ook zijn nut: in Athene hadden we 26 positieve gevallen. Kenteris en Thanou (de Griekse sprinters die op de vlucht waren voor de dopingbrigade, HV) hebben we betrapt in competitie.

"Deze zomer zijn er twee grote namen effectief betrapt: Justin Gatlin en Floyd Landis. De controles werken dus en de stinkende zaken worden niet meer afgedekt."

U hebt al bergritten gevolgd in de Tour de France. Had u toen bedenkingen bij wat zich voor uw ogen afspeelde?

"Neen, behalve of het fysiologisch wel verantwoord was. Maar ik dacht toen niet automatisch aan doping."

U herhaalde laatst uw aanbeveling om bergritten lichter te maken. Een nobel streven, maar ook de deelnemers aan de 100 meter brugrijden zullen doping nemen.

"Dat klopt, maar dat kunnen ze dan hopelijk wel zonder bloedtransfusies. Er zijn nog sporten waarbij ik mij de vraag stel of het competitieprogramma niet te zwaar is voor het gestel van de atleet. Voetbal heeft al geklaagd, rugby ook."

Het WADA wilde bijna de hoogtetenten en -kamers verbieden. Wat is uw visie?

"Ik heb moeite met atleten die van de training recht in hun tent stappen en daar blijven tot ze weer gaan trainen. Is dat de bedoeling van training en sport? Is het veilig? Dat weet ik ook nog niet. Ik snap ook het bezwaar tegen een verbod. Het is evenmin erg sociaal om een heel jaar in Kenia te moeten gaan wonen. Dan kan een tent thuis wel de oplossing bieden."

Doen de overheden genoeg tegen doping?

"Ze zouden de Unescoconventie over doping sneller kunnen tekenen, want zolang er geen 31 landen hebben getekend, is ze niet van kracht. We zitten aan zestien terwijl er 160 landen hadden gezegd dat ze zouden tekenen. Het is geen slechte wil, veeleer traagheid. Persoonlijk ben ik heel tevreden over de samenwerking dit jaar op de Winterspelen in Turijn. Wij wisten dat er iets aan de hand was met het Oostenrijkse skiteam en ik heb onderzoeksrechter Rafaelle Guarinello zelf gevraagd of hij wilde tussenbeide komen."

Dick Pound schoffeert elke week het wielrennen. Volgens UCI- voorzitter Pat McQuaid omdat Pound het wielrennen nog steeds ziet als de winkel van Hein Verbruggen, de vroegere voorzitter, en Verbruggen als de man die voor Rogge reed toen hij de verkiezingen verloor.

"Ik denk dat ik Dick Pound ken als ik zeg dat hij niet discrimineert. Hij schoffeert even makkelijk ook de Amerikaanse profcompetities, als af en toe het voetbal of het gewichtheffen. Het is mijn taak om ze wakker te houden, zegt hij daarover. Ik zou het anders doen, maar ieder zijn stijl."

Skateboarden zou op het programma van de Spelen komen, zo maakt de wielerwereld zich zorgen.

"Dat is nog niet voor morgen, maar er is wel de wil van sommige wielerfederaties om zich open te stellen voor het skateboarden. Wat de fiets en het skateboard met elkaar te maken hebben? De wielen zeker? Maar goed, de Amerikanen zien dat helemaal zitten. Het skateboarden is momenteel een licht anarchistische bond, maar dat was het snowboarden ook voor die bij de skifederatie onderdak kregen. Maar vooraleer skateboarden de Spelen haalt, zullen ze wel in genoeg werelddelen moeten aanwezig zijn."

We zitten minder dan twee jaar voor de Spelen van Peking. Ik kijk er naar uit. U ook, mogen we hopen?

"De Spelen zullen niet groter zijn dan die van Athene, maar de impact wordt onvergelijkbaar. Dit gaat om een vijfde van de mensheid waar we op bezoek zijn. Van bij de aankondiging was dit merkbaar: onze sponsors, de tv-zenders, allemaal zullen ze alles uit de kast halen. Ook de nationale olympische comités zijn hard bezig, want ze willen niet weggeblazen worden door de Chinezen."

Ons bereikte het nieuws dat alle berichtgeving over China via het officiële Xinhua News-agentschap moet gaan.

"Ik heb dat ook gelezen. Ik denk niet dat dit voor de Olympische Spelen een gevolg zal hebben. De tienduizend en meer journalisten die naar de Spelen komen, zullen over de sport praten en schrijven, maar ook over de toestand in China. Ik heb eerder de indruk dat ze het omgekeerde willen controleren: agentschappen die binnen China nieuws willen verkopen. Maar los van die bedenking: wij hebben de Chinese overheid een brief geschreven om meer uitleg te krijgen."

In de VS geeft 6 procent van de middelbareschoolstudenten in New Jersey toe dat ze aan de steroïden zitten.

"Wij zeggen al lang dat doping een probleem is van de maatschappij. In al mijn gesprekken met de minister hoor ik dat we wel heel veel geld vragen om een kleine groep topsporters te controleren op geneesmiddelenmisbruik. Mijnheer de minister, zeg ik dan steeds, u vergeet wat doping voor effect heeft op uw jeugd."

Doping en jeugd: is dat de grote uitdaging?

"De jeugd tout court. De sport is de jeugd aan het verliezen en dat komt niet door doping. Het is geen normale reflex meer voor een kind van twaalf om na het huiswerk de straat op te hollen of in de tuin, en daar te gaan shotten of lopen. De kinderen gaan gebukt onder de terreur van het scherm: gsm, video, dvd, speeltjes en computer. De fysieke conditie gaat zienderogen achteruit en de vetzucht neemt omgekeerd evenredig toe. We moeten de jeugd weer naar de sportclubs krijgen en die aantrekkelijker maken. Dat wordt onze grootste uitdaging."

Het is geen normale reflex meer voor een kind om na het huiswerk de straat op te hollen en te gaan shotten of lopen. De kinderen gaan gebukt onder de terreur van het scherm