Direct naar artikelinhoud

Afstraffing voor Griekse regeringspartijen legt bom onder reddingsplan

Bij de parlementsverkiezingen in Griekenland zijn de twee regeringspartijen die strenge bezuinigingen wilden doorvoeren, flink afgestraft. Winnaar is dé grote verrassing: de radicaal linkse Syrizaformatie. Hoe het nu verder moet met het Europese reddingsplan, is erg onduidelijk.

De parlementsverkiezingen waren de meest kritieke van de afgelopen decennia. Niet alleen Griekenlands politieke stabiliteit, maar ook de toekomst van het land in de eurozone staat op het spel.

Het resultaat van de stembusgang is erg versnipperd, waardoor de coalitievorming moeilijk belooft te worden. Dat de twee grootste partijen flinke klappen zouden krijgen, was voorspeld. De Grieken zijn woedend omdat ze zoveel moeten inleveren voor de forse besparingen die de Griekse overheid doorvoerde in opdracht van Europa. De centrumrechtse en liberale Nieuwe Democratie kwam als grootste uit de stembusgang: de eerste officiële resultaten gaven de partij bijna 21 procent. Dat is een pak minder dan de 33 procent tijdens de verkiezingen van 2009, toen de partij al flink werd afgestraft door de kiezer. De socialistische Pasokpartij deed het nog slechter en zakte van meer dan 40 procent in 2009 tot nog geen 15 procent. Dé grote verrassing was Syriza, de radicaal linkse formatie die drie jaar geleden amper aan 6 procent geraakte: de partij werd gisteren met iets meer dan 15 procent de tweede grootste, na Nieuwe Democratie.

De extreem rechtse Gouden Dageraadpartij haalde tussen de 6 en 8 procent en overstijgt daarmee de kiesdrempel van 3 procent. De partij, die neonazistisch is en zich vooral verzet tegen immigratie, komt daarmee voor het eerst in het Griekse parlement. "Wees bang, we komen eraan", zei leider Nikolaos Michaloliakos. "We blijven strijden binnen het parlement en daarbuiten."

De Grieken hebben dus vooral soelaas gezocht bij nieuwe partijen en de gevestigde partijen, die het besparingsplan uitdokterden, afgestraft. Makis Voridis van Nieuwe Democratie was een van de eersten om te reageren en hij was aangeslagen. "Een moeilijk resultaat voor ND maar, nog belangrijker, een moeilijk resultaat voor Griekenland", zei hij op NET TV.

Immers, zo'n versnipperd resultaat betekent dat een coalitievorming, die in eerste instantie van ND zal uitgaan, erg moeizaam zal verlopen, en dat Griekenland een hele tijd lang stuurloos dreigt te blijven. En dat brengt de volgende besparingsronde dan weer in gevaar. In juni moet de Griekse overheid zo'n 11 miljard aan bezuinigingen zien te vinden om te kunnen voldoen aan de eisen van het Europese reddingsplan. Indien dat niet gebeurt, zullen opnieuw vragen rijzen of Griekenland wel in de eurozone hoort te zitten. Waarop een nieuw Grieks drama wenkt.

Panaghiotis Lafazanis, een vooraanstaand parlementslid van Syriza, zei dat er nu geen sprake meer kan zijn van het Europese reddingsplan zoals dat door de vorige regering werd onderhandeld. "Dat akkoord behoort tot het verleden, er is geen legitieme basis meer voor", zei hij. "Ons resultaat stuurt in de eerste plaats de boodschap naar Europa dat de Grieken de al te forse besparingen verwerpen."