NAVO wil terug naar Koude Oorlog-budgetten

De helft van mijn leven speelde zich af in wat men in de geschiedenisboeken 'de Koude Oorlog' noemt. Een tijdperk waarin de angst regeerde en de nationale militaire budgetten door het dak schoten. Een tijdperk ook waarin hardnekkig lobbywerk voor nationale militaire budgetten ervoor zorgde dat die ver boven de 2 procent van het bnp uitstegen.

Toen in 1989 de Muur viel, bleek al snel dat de dreiging van de toenmalige Sovjet-Unie doelbewust te hoog was ingeschat. Ze diende enkel als verantwoording voor de huizenhoge westerse defensiebudgetten, waarmee een waanzinnige wapenwedloop werd gefinancierd.

Op 8 en 9 juli van dit jaar dreigt deze geschiedenis zich te herhalen. Dan vindt in Warschau een NAVO-top plaats die de defensiebudgetten van de Europese NAVO-landen moet aanvetten. Opnieuw zijn lobbygroepen aan het werk om politiek en publieke opinie angst voor de Russen aan te jagen.

Zo wil de NAVO dat al haar lidstaten minimaal 2 procent van hun bbp (bruto binnenlands product) aan defensie besteden. En de lidstaten lijken te plooien, maar waarom? Enige vorm van angst voor de Russische beer is, net als tijdens de Koude Oorlog, totaal uit de lucht gegrepen.

Sinds 1990 heeft de NAVO 20.200 miljard euro besteed aan de uitbouw van haar defensieapparaat. De EU gaf in die periode 6.688 miljard uit. En nu komt het: Rusland besteedde sinds 1990 1.294 miljard euro aan zijn defensie. Samengevat: de Europese NAVO-landen gaven samen alleen al 5 keer zoveel uit aan defensie als de Russen, de hele NAVO zelfs 15 (!) keer meer. Is het dan niet compleet absurd om dan nog extra middelen te vragen aan de lidstaten?

De enige verklaring is dat de VS niet zozeer om Rusland bekommerd is, maar op het punt staat om een wapenwedloop te beginnen met China. Europa mag zich niet laten meeslepen in dat verhaal. Wij hebben immers geen enkel belang bij de ambitie van de VS om China onder de knoet te houden.

Dat zou ook de boodschap moeten zijn van onze regering op de NAVO-top. Helaas zal premier Michel een fikse verhoging van ons defensiebudget beloven en er nog een militair snoepje bij geven, want we kopen er nog eens bedenkelijke gevechtsvliegtuigen van de Amerikanen erbovenop.

Het resultaat van die volgzame houding is dat we vergeten om een eigen visie op ons leger te ontwikkelen. Zo zouden we ook kunnen kiezen voor 1 procent defensie-uitgaven en geen vliegtuigen. Zo zouden we ook kunnen pleiten voor een EU-defensie die haar middelen efficiënt beheert en intensief samenwerkt. De 15 miljard euro die ons land aan vliegtuigen uitgeeft, kunnen we onder meer gebruiken om lacunes binnen die EU-defensie op te vullen.

Ook vanuit nationaal oogpunt bekeken, zijn er veel verstandigere keuzes. Zo kunnen we beter inzetten op cyberbescherming en investeren in intelligence- en veiligheidsdiensten. Die laatste twee zijn noodzakelijk als we ons beter willen beschermen tegen de terreurdreiging. Dat onze regering bovendien peperdure gevechtsvliegtuigen koopt in tijden waar iedereen zijn of haar steentje moet bijdragen, omdat ze zogezegd niet anders kan, is wraakroepend.

Daarom roep ik onze regering op om 'neen' te zeggen tegen de 2 procentnorm van de NAVO en te gaan voor de slimme 2 procentnorm van de EU: 1 procent voor EU-defensie en 1 procent voor mondiale sociale en ecologische uitdagingen. Dat zou pas van visie en daadkracht getuigen.