Hoe een 'relaas van de feiten' vijf keer werd gewijzigd
Tot vijf keer toe werden vanuit de Antwerpse rechtbank in het strafdossier wijzigingen aangebracht op het 'relaas van de feiten' over de dood van Jonathan Jacob. Toch besloot procureur-generaal Yves Liégeois de klacht van de ouders te seponeren.
In de zaak-Jonathan Jacob deed Liégeois dinsdag iets wat in de juridische wereld zelden is vertoond. Hij trommelde de pers op om getuige te zijn van de aanval op zijn eigen procureur Herman Dams. Dams zou informatie hebben achtergehouden. Informatie die zo belangrijk is dat een nieuw onderzoek volgens Liégeois onontbeerlijk is.
Vraag is dan of Liégeois zelf wel zo sterk staat in dit dossier. Of hij niet voor de aanval kiest omdat hij het, zoals de vader van het slachtoffer Jan Jacob het gisteren formuleerde, "stilaan heet onder de voeten krijgt".
Tijdens de persconferentie zei Liégeois dinsdag meer dan eens dat de substitute die op de dag van het drama aan het werk was, Kim De Laet, helemaal niets te verwijten valt. "Er is geen enkel element waaruit blijkt dat de substituut ook maar één fout heeft gemaakt."
Sleutelfiguur
Die stelling roept, om meer dan één reden, vragen op. Zo is het bijvoorbeeld eerder ongebruikelijk dat een procureur-generaal een sleutelfiguur in een zaak al onschuldig noemt nog voor het onderzoek heropgestart is. Bovendien is de stelling dat substitute De Laet geen fouten heeft gemaakt, ondertussen onhoudbaar geworden. Substituten hebben niet de bevoegdheid om een kalmeerspuit te bevelen. En dat is precies wat Kim De Laet, al dan niet in opdracht van haar baas Herman Dams, heeft gedaan.
In de nota's van Ingrid Pira, toen burgemeester van Mortsel, staat geschreven dat het de 'procureur' was die de lokale politie opdracht gaf om Jonathan Jacob te laten verdoven. Johan Wonnink, commissaris van de Mortselse politie, vertelde gisteren dat het woord 'procureur' hier niet letterlijk moet worden genomen. "Ik, noch een van mijn collega's, is die dag gecontacteerd door de heer Dams. De opdracht om Jonathan Jacob een spuit te geven kwam van de parketmagistrate, mevrouw Kim De Laet."
Dat zagen ook de ouders van Jonathan, toen zij medio 2010 op de griffie van de Antwerpse correctionele rechtbank voor het eerst inzage kregen in het strafdossier. Ze namen drie dagen de tijd om dossierstukken over te pennen. Een van die stukken was het bewuste document 67-68: een "relaas van de feiten" van de hand van De Laet zelf. Daarin stond te lezen dat zij het was die de dokter "terugvorderde om J te kalmeren".
In 2011 kregen de ouders een kopie van het strafdossier. Daarin bleek dit "relaas van de feiten" spoorloos. Het was vervangen door een proces-verbaal, waarin vijf van de dertien stappen anders werden geformuleerd. Er werd ook opeens expliciet gesteld dat het ambt van de substitute "geen bevoegdheid op medisch vlak heeft".
De ouders stapten op 25 januari 2012 naar de rechtbank met een klacht wegens schriftvervalsing. Speurders van de Antwerpse federale politie namen de klacht ernstig en onderzochten de computers van het parket. De federale Computer Crime Unit analyseerde de historiek van het bewuste stuk 67-68. Ze stelden vast dat het, nadat het op 9 februari 2010 was toegevoegd aan het dossier, in de weken daarna vijf keer is teruggehaald en aangepast. Voor buitenstaanders mag dat een technicality lijken, in een strafprocedure is dat zonder meer een criminele daad. Toen Els Clottemans in de zaak van de parachutemoord ooit per abuis enkele A4'tjes uit haar strafdossier in haar tas liet glippen, volgde een aparte rechtszaak.
Niet alleen de tekst van De Laet is "bewerkt", ook met de kantschriften van proceur Dams is geknoeid, zo stelden de speurders vast. Het is dan ook vrij onbegrijpelijk hoe procureur-generaal Yves Liégeois, geconfronteerd met een zo verpletterend bewijs van schriftvervalsing, en zelfs veel meer dan dat, kon overgaan tot seponering wegens "onvoldoende bewijs".
Vier bronnen
"Daar houdt het niet op", zegt vader Jan Jacob. "Ook de voormalige griffier en een medewerkster van slachtofferhulp hebben opgemerkt dat het relaas van de substitute gewijzigd werd. Dat brengt het totaal op vier bronnen. Niettemin heeft Liégeois het nodig gevonden om de zaak te seponeren."
Vader Jacob ziet maar één verklaring: "Men heeft die substitute in bescherming willen nemen. Nu dat stilaan onhoudbaar wordt, probeert Liégeois zijn eigen vel te redden. Ik wil nog aannemen dat hij de zaak destijds heeft geseponeerd zonder te weten wat er allemaal was bovengespit. Maar dat hij dat dan toegeeft, in plaats van te doen wat iedereen hier doet: de paraplu's openzetten."