Guy Verhofstadt luidt in open brief aan Herman Van Rompuy de noodklok over Europa‘Europa stapelt mislukkingen op’

“Europa heeft meer eenheid en vooral veel meer integratie nodig, zo niet speelt het morgen geen enkele rol van betekenis meer,” schrijft de leider van de liberalen in het Europees Parlement aan Europees president Herman Van Rompuy.Volgende week donderdag komen de staats- en regeringsleiders van de Europese Unie in Brussel bijeen voor een informele top. Het wordt de eerste bijeenkomst onder leiding van Herman Van Rompuy. En het wordt meteen ook een heel belangrijke top. Van de Europese leiders wordt immers verwacht dat ze een aanzet geven om de Europese economie uit de crisis te halen. Verhofstadt grijpt de top aan om in een open brief aan Van Rompuy de noodklok te luiden over Europa. Nooit eerder in de voorbije 50 jaar werd Europa op korte termijn geconfronteerd met zoveel tegenslag en dat is allemaal de fout van Europa zelf, vindt de Belgische ex-premier. In zijn analyse is Verhofstadt bikkelhard voor de manier waarop de Unie tot dusver de crisis in Griekenland heeft aangepakt. “We hebben Griekenland als het ware overgeleverd aan de speculanten. We hadden onmiddellijk een cordon rond Griekenland moeten leggen,” zegt hij. “Maar dat is niet gebeurd. Er is de voorbije weken alleen maar geroepen hoe fout de Grieken hun staatsfinanciën hebben aangepakt. Men heeft twee à drie maanden gewacht voor Europa aan Athene een signaal van solidariteit gaf. Intussen zijn ook andere landen in de eurozone besmet geraakt.”De Europese Commissie plaatste deze week Griekenland onder curatele. Athene moet zijn uit de hand gelopen begroting saneren en de Commissie zal daar nauwlettend op toezien. Volgens Verhofstadt is dat niet voldoende. Niet alleen Griekenland is namelijk bedreigd. Heel de eurozone komt in gevaar, getuige de toenemende problemen van Spanje en Portugal. “We moeten vermijden dat de rente op staatsobligaties te hoog oploopt. Waarom lanceren we geen euro-obligaties? We betalen in heel de eurozone honderden miljarden te veel voor de financiering van de staatsschuld.”

Er is niet alleen Griekenland. Ook de hulp aan Haïti neemt Verhofstadt op de korrel. Diverse Europese landen waren zeer genereus voor het land, maar Europa faalde in de coördinatie van zijn hulp, zegt hij. “Een Europese humanitaire interventiemacht zou heel wat sneller en efficiënter zijn geweest. Waar zat EU-Fast? Wat hield Ashton (Catherine, de nieuwe EU-minister van Buitenlandse Zaken, JCS) tegen om daarvoor te pleiten?”Nog op het lijstje van de tegenslagen staat de VN-klimaattop in Kopenhagen, waar de VS en China een akkoord sloten buiten de Europese Unie om. “Een ware schok, die de onmacht van Europa blootlegde,” zegt Verhofstadt. “Kopenhagen had wellicht een andere uitkomst gekend indien Europa één in plaats van acht vertegenwoordigers had gestuurd.”Het feit dat de Amerikaanse president Obama afzegt voor de top EU-VS, is eveneens een teken aan de wand. Verhofstadt: “Kan je een Amerikaanse president verwijten dat hij daar zijn neus voor ophaalt, als hij 27 keer dezelfde boodschap krijgt te horen?”De Unie moet dringend lessen trekken uit de recente mislukkingen, volgens de liberale voorman in het Europees Parlement. “De reden voor het falen is telkens dezelfde: het is omdat de lidstaten de touwtjes in handen blijven houden,” schrijft Verhofstadt.” “Als ze de zaak ernstig nemen, kunnen de Europese leiders maar tot één sluitende conclusie komen: Europa heeft meer eenheid en vooral veel meer integratie nodig, zo niet speelt het morgen geen enkele rol van betekenis meer.”Die boodschap knopen de EU-leiders maar beter in het achterhoofd bij het uittekenen van een strategie om Europa uit de crisis te halen. ‘Strategie 2020’, een nieuwe sociaal-economische strategie, wordt de opvolger van de compleet mislukte Lissabonstrategie, die Europa tegen 2010 moest omvormen tot de meest competitieve kenniseconomie van de planeet. Nieuwe, dwingende convergentiecriteria (te vergelijken met de Maastrichtcriteria destijds voor de invoering van de euro) zijn nodig om de Europese economie op weg te zetten naar meer concurrentievermogen en meer groei. In de nieuwe strategie moet er zeker ook plaats zijn voor de coördinatie van het sociaal-economische beleid van de lidstaten, zegt Verhofstadt. “We moeten kijken naar de Europese economie als een geheel, dat moet concurreren met de VS en China. Europa is al lang geen verzameling van nationale economieën meer.”

Verhofstadt beseft dat zijn boodschap niet makkelijk is. De meeste lidstaten zijn niet geneigd om nieuwe bevoegdheden aan Brussel over te dragen. “De Europese Raad is de vakbond van de nationale belangen,” aldus Verhofstadt. “Hopelijk komen de lidstaten tot het besef dat het zo niet langer kan. De huidige aanpak van het Europese beleid heeft gefaald.”De ex-premier waarschuwt dat het Europees Parlement de lidstaten het vuur aan de schenen zal leggen als ze het geweer niet van schouder veranderen. “De huidige financiële en economische crisis biedt de kans om tot meer integratie te komen. Laat die kans niet schieten, want sinds de lancering van de euro hebben we geen grote stappen meer vooruit gezet.”