Direct naar artikelinhoud

Israël vreest zijn enige Arabische bondgenoot kwijt te spelen

De Israëlische krant Haaretz formuleerde de reden daarvoor erg duidelijk: ‘Zonder Egypte heeft Israël geen vrienden meer in het Midden-Oosten.’ Dat is de realiteit waar Israël eigenlijk doodsbang voor is. Premier Benyamin Netanyahu heeft zijn ministers zelfs spreekverbod over Egypte

opgelegd en sprak zichzelf

ook maar in algemene bewoordingen uit.

Israël heeft zich tijdens het weekeinde in alle stilte tot zijn bondgenoten gewend met de vraag om de kritiek op Moebarak te matigen om in het belang van de stabiliteit in de regio geen onzekerheden tegemoet te gaan. Het stille Israëlische overtuigingsoffensief kwam er na geluiden vanuit westerse hoofdsteden dat men de val van het Moebarak-regime eigenlijk wel ziet zitten.

De regering in Israël zelf houdt zich gedeisd over de gebeurtenissen in het buurland en geeft zo goed als geen commentaar. Premier Netanyahu heeft zijn ministers zelfs verboden in het openbaar stellingen ter zake te betrekken. Met betrekking tot Egypte heeft hij zijn kabinet zwijgplicht opgelegd. Volgens Israëlische media hebben evenwel hoge diplomaten opdracht gekregen om aan wat overtuigingswerk in de richting van de bondgenoten doen.

Vanuit het ministerie van Buitenlandse Zaken zou men discreet een twaalftal landen bewerken via hun ambassades. Het gaat om landen als de Verenigde Staten, de belangrijkste bondgenoot van Israël in het Westen, Canada, China, Rusland en een aantal belangrijke lidstaten van de Europese Unie. Die waren gisteren in Brussel in een speciale zitting bijeen en drongen er nog eens op aan dat het Egyptische regime een open en transparante dialoog met de oppositie zou aangaan.

“De Amerikanen en Europeanen laten zich leiden door hun publieke opinies en houden geen rekening met hun eigen belangen. Jordanië en Saoedi-Arabië zien hoe in het Westen iedereen Moebarak laat vallen en dat zal ernstige gevolgen hebben”, zo citeert Haaretz een hoge anonieme gesprekspartner. De krant heeft ook meegedeeld dat de regering Israëlische burgers die momenteel in Egypte zijn, oproept om naar huis te komen en Israëliërs die overwegen naar Egypte te reizen gevraagd heeft dat niet te doen.

Israël is als de dood voor het eventuele wegvallen van zijn enige bondgenoot in de Arabische wereld. Meer dan dertig jaar lang is er vrede tussen Egypte en de joodse staat en dat vredesverdrag vormde een van de hoekstenen van het Israëlische beleid in het Midden-Oosten. Het was wel niet Hosni Moebarak die het akkoord destijds sloot, maar zijn voorganger Anwr al-Sadat, die dat trouwens met zijn leven heeft moeten bekopen.

Moebarak heeft het verdrag met Israël echter wel altijd gerespecteerd en hij heeft zo goed mogelijke relaties met Jeruzalem uitgebouwd. Dat gebeurde ook via zijn talloze bemiddelingspogingen tussen Israël en de Palestijnen, die uitermate belangrijk waren, zelfs al hebben ze niet echt groot succes gekend. Moebaraks redelijk normale houding met Israël wordt hem nu trouwens stilaan kwalijk genomen.

‘30 jaar verraad’

Bij de betogers en in de straten zijn de eerste affiches verschenen met een foto van Moebarak met een davidster (het Israëlische symbool). Daar staat de tekst “30 jaar verraad” onder, waarmee verwezen wordt naar het akkoord dat Sadat en premier Menachim Begin destijds sloten, het enige vredesverdrag tussen Israël en een Arabisch land. Mocht dit door komende gebeurtenissen op de helling komen te staan, blijven er alleen nog vijanden over. Zelfs buurland Jordanië, waarmee men rustige betrekkingen heeft, mag niet als een echte vriend worden beschouwd.

Zelfs met Egypte was niet alles doodnormaal. Caïro levert gas aan Israël en Israëlische toeristen durven ook wel eens naar de sjieke hotels aan de Rode Zee afzakken, maar veel meer was er niet. Ondanks Moebarak is in Egypte een zeer anti-Israëlische stroming van de bevolking aanwezig en dat zal zeker nog verslechteren als de radicalen van de Moslimbroeders door de huidige gebeurtenissen in Caïro aan de macht zouden worden gebracht. Het Moslimbroederschap - een grote sympatisant van Hamas op de Gazastrook - heeft er nooit een geheim van gemaakt ronduit tegen het vredesverdrag met Israël te zijn. Als Hamas daadwerkelijke steun zou krijgen van het ‘nieuwe Egypte’ zou dat de stabiliteit in de regio ernstig in gevaar kunnen brengen.