Zelfs bij Google luisteren ze naar Ozark Henry

Het Google-imperium aan de westkant van Manhattan groeit zienderogen. Weldra zal het vier straatblokken in beslag nemen, van 8th Avenue tot aan de Hudson. Het hoofdgebouw is een art-decomastodont tussen de achtste en negende Avenue, het vierde grootste gebouw van Manhattan. Daar werken heeft, behalve een mooi salaris, allerlei voordelen. De personeelsleden kunnen er eten in gratis restaurants, sporten en spelen (er is een zaal waar de 'kunstwerken' die Google-medewerkers met lego-blokjes in elkaar hebben geknutseld zijn tentoongesteld) en verschillende keren per week een Google-talk bijwonen.

Dit programma is vergelijkbaar met de populaire TED Talks en biedt een platform aan markante persoonlijkheden en pioniers in technologie, kunst en nieuwe media. Beroemdheden zoals Lady Gaga en Salman Rushdie waren er gastsprekers. Afgelopen vrijdag was het de beurt aan Piet Goddaer en zijn technisch medewerker Ronald Prent. Goddaer trok Googles aandacht met zijn innoverend gebruik van 'immersive sound'-technologie op zijn laatste album Paramount.

De toekomstige norm

De Google-talk begint met een voorproefje. De zaal is in duisternis gehuld. Uit de discreet opgestelde negen luidsprekers waait een rijk gamma van klanken over het publiek. Het nummer is 'We Can Be Heroes', Ozark Henry's eigenzinnige en beklijvende versie van de gelijknamige David Bowie-hit. Als het applaus is uitgestorven leggen Goddaer en Prent uit hoe ze met Auro 3D-technologie (een uitvinding van de Belg Wilfried Van Baelen) een geluidsruimte creëerden die de luisteraar onderdompelt in klanken die uit alle richtingen komen en die zo een luisterervaring biedt waar een gewone stereoweergave niet aan kan tippen. Volgens Goddaer is deze nieuwe technologie een even belangrijke sprong voorwaarts als de overgang van mono naar stereo en zal ze in de toekomst de norm worden.

Het verschil ligt zowel aan de opname als de weergave. Voor de opname van Paramount, een album waarop hij zich liet begeleiden door het Nationaal Orkest van België, plaatste Goddaer de negentig muzikanten van het orkest in een cirkel rond het denkbeeldig publiek, waardoor iedereen de beste plaats in de zaal krijgt, een plaats die je in realiteit nooit kunt bezetten. De microfoons werden zowel tussen als voor en boven de muzikanten opgesteld. Zo krijg je verschillende lagen van klanken, gaande van de intimiteit van een kamerorkestje tot een zondvloed van geluid die de producer kan mixen, legt Prent uit. Wanneer je zo'n opname afspeelt met een 9.1-installatie (met acht luidsprekers in de hoeken van de kamer en één luidspreker vooraan in het midden), krijg je een luisterervaring met de emotionele impact van een live-uitvoering.

Het mp3-formaat is een mooi ding, zegt Goddaer, je kunt het overal meenemen en beluisteren. Maar voor de artiest is het frustrerend omdat er zoveel verloren gaat en de luisteraar niet eens beseft wat hij mist. "Size matters", aldus Goddaer.

Hij illustreert het met een voorbeeld uit de schilderkunst. Op een scherm verschijnt een afbeelding van Picasso's Guernica, een doek van 3,5 op 7,7 meter. "Je kunt dit schilderij ook op klein formaat zien", zegt hij en de afbeelding krimpt tot de omvang van een keukenhanddoek. "Dat is mp3", legt Goddaer uit. "Op een goede installatie kun je die luid afspelen en dan krijg je dit." We zien de Guernica weer groot maar nu zo wazig dat alle details verdwenen zijn. "Het is de kwaliteit aan de bron die telt", zegt Goddaer, "een rot ei wordt niet beter als je het op een gouden schaal presenteert."

We krijgen nog meer uittreksels uit Paramount te horen. Goddaer nodigt het publiek uit om rond te wandelen. De klank varieert naargelang van waar je staat maar wordt niet slechter of beter. "Net zoals je een kunstwerk vanuit verschillende kanten bekijkt", zegt Goddaer. Je beweegt in een driedimensionale geluidsruimte.

Goddaer wil de creatieve mogelijkheden van het medium verder onderzoeken, onder meer door een reizende geluidsinstallatie te maken voor de Verenigde Naties. Hij is een goodwill-ambassadeur tegen mensenhandel en wil op basis van gesprekken met slachtoffers een geluidservaring creëren die mensen emotioneel raakt en doet nadenken. Hij zoekt nog sponsors om het project te helpen financieren.

Na de talk worden Goddaer en Prent overstelpt met vragen van het Google-publiek. Sommige vragen zijn erg technisch. Goddaer benadrukt de voordelen van de Auro 3D-luisterervaring tegenover andere die gebaseerd zijn op koptelefoons die je isoleren van de ruimte waarin je bent en systemen die stoelen op complexe software. "Het mooie aan dit systeem is dat het verenigbaar is met alle bestaande systemen. En zoals je ziet heb je er geen enorme luidsprekers voor nodig."

Doorbraak

Later, als we lunchen in een van de Google-restaurants (zelfbediening zonder kassa) vragen we Goddaer of zijn volgende album ook in Auro 3D zal opgenomen worden. "Misschien", zegt hij, "als ik het kan financieren." Wat maakt de opname zoveel duurder? Goddaer: "Je hebt drie weken nodig voor wat je anders in twee dagen opneemt. Maar naarmate de expertise toeneemt zal de snelheid toenemen en zullen de kosten dalen."

Het probleem is volgens hem dat de muziekindustrie er nog voor terugschrikt om in de nieuwe technologie te investeren. Toch verwacht hij een doorbraak omdat het kwaliteitsverschil zo groot is.

Maar staat de consument er wel voor open? Ik wijs hem er op dat vele consumenten er geen graten in zien om films te bekijken op hun iPhone, ondanks het enorme kwaliteitsverschil met films op een groot scherm. "Maar de filmconsument heeft de keuze", zegt Goddaer, "de muziekconsument heeft die keuze niet, hoewel de technologie om hem die te geven bestaat."

Piet Goddaers 'Talk@Google' zal vanaf begin maart te zien zijn op youtube.com/user/AtGoogleTalks