'Verwittig gemeente als Syrië-strijder vrijkomt'
Verplicht gevangenisdirecteurs om de politiechef en de burgemeester van een gemeente te verwittigen wanneer een teruggekeerde Syrië-strijder wordt vrijgelaten. Daarvoor pleit Vilvoords burgemeester Hans Bonte (sp.a) in een nieuw wetsvoorstel. 'Het tekort aan informatie zorgt voor grote problemen.'
"Een Syrië-strijder uit Vilvoorde, die op de terreurlijst staat, kwam voorwaardelijk vrij nadat hij had vastgezeten voor drugsgerelateerde feiten. De lokale politie moet hem volgens de richtlijnen 'aanklampend' opvolgen, maar werd nooit officieel op de hoogte gebracht van de vrijlating. De politie kwam het per toeval te weten via een huisbezoek aan de familie van een andere Syrië-strijder die ze opvolgt", vertelt Hans Bonte, burgemeester van Vilvoorde. "Meer nog: het justitiehuis dat de voorwaarden voor zijn vervroegde vrijlating moet opvolgen, wist niet eens dat hij een Syrië-strijder was."
'Wantrouwen van Justitie'
Het is maar een van de voorbeelden waarbij het doorspelen van informatie volledig de mist in gaat, weet de sp.a'er. Zijn collega in Molenbeek Françoise Schepmans (MR) stelde in Knack het tekort aan informatie onlangs ook nog aan de kaak: "Er bestaat nog altijd wantrouwen van Justitie tegenover de gemeentelijke overheid. We hebben er bijvoorbeeld het raden naar wanneer teruggekeerde Syrië-strijders uit de gevangenis worden vrijgelaten." En in de parlementaire onderzoekscommissie naar de aanslagen van 22 maart kwam het probleem bij zo goed als alle gehoorde burgemeesters aan bod.
"Er bestaan nochtans wel richtlijnen om informatie uit te wisselen", zegt Bonte. "De regering heeft geprobeerd om via een omzendbrief de opvolging van Foreign Terrorist Fighters - de zogenaamde FTF-richtlijn - te regelen. En ook het college van procureurs-generaals legt in een vertrouwelijke omzendbrief richtlijnen vast. Er wordt daarin bijzondere aandacht besteed aan de lokale opvolging en aan het doorgeven van informatie en het samenwerken met de lokale overheden."
Maar die richtlijnen worden dus niet of nauwelijks opgevolgd. "Gemeenten blijven in het ongewisse", hekelt Bonte. "En als je Justitie op de richtlijnen wijst, schermt ze met juridische argumenten zoals het beroepsgeheim om de informatie niet te moeten delen."
Grootste dreiging
Om paal en perk te stellen aan het gebrekkig delen van informatie dient Bonte een wetsvoorstel in dat gevangenisdirecteurs een informatieplicht oplegt. "Zij moeten de politiechef en de burgemeester van de gemeente informeren over de straf van een Syrië-strijder en of die uitgevoerd wordt. De gevangenis moet hen op voorhand alarmeren wanneer de gedetineerde de gevangenis verlaat - zoals bij voorwaardelijke invrijheidstelling, een strafonderbreking, een penitentiair verlof, een uitgangsvergunning, een elektronische enkelband of gewoon omdat hij zijn straf heeft uitgezeten."
Volgens de Vilvoordse burgemeester kunnen weinig partijen tegen het voorstel zijn. "Zo goed als alle veiligheidsanalisten zijn het erover eens dat vandaag de grootste terreurdreiging uitgaat van foreign fighters - al dan niet veroordeeld in terrorismedossiers - die momenteel in de gevangenis hun straf uitzitten." Het Laatste Nieuws legde bloot dat er dit jaar meer dan vijftig moslimextremisten kunnen vrijkomen uit de gevangenis. "Willen we de samenleving maximaal verzekeren tegen terreur, dan moet deze nonchalance uit ons veiligheidsbeleid."