Debat over SNS-bonussen laait op
In Nederland gaan stemmen op om bonussen van voormalige toplui van de genationaliseerde bank SNS Reaal terug te vorderen. Maar de regering-Rutte lijkt daar niet de instrumenten voor te hebben.
PvdA-leider Diederik Samsom wil laten onderzoeken of de bonussen die aan de voormalige top van SNS Reaal zijn uitgekeerd, terug te vorderen zijn. De Nederlandse staat besliste afgelopen vrijdag de bank te onteigenen en over te nemen. De bank kwam in de problemen door desastreuze vastgoedinvesteringen. Minister van Financiën, PvdA'er Jeroen Dijsselbloem, zei geen andere keuze te hebben dan de bank te nationaliseren. Daarbij nam het bestuur van de bank ontslag.
De nationalisatie van SNS kost de Nederlandse schatkist 3,7 miljard euro. Samsom wilde niet speculeren of hierdoor dit jaar extra bezuinigd moet worden. Hij wees erop dat er ook meevallers zijn. Het kabinet hakt in het voorjaar de knoop door, als er nieuwe cijfers van het Centraal Planbureau zijn. Samsom liet zich niet uit over de EU-norm, die voorschrijft dat het begrotingstekort van de overheid hooguit 3 procent mag bedragen. Wel zei hij dat 'niets heilig' is.
Samsom wil de uitgekeerde bonussen terug laten vorderen, al klinkt dat eerder als een toegift om de onvrede over het omvervallen van SNS te kanaliseren. Minister Dijsselbloem zegt wel graag de bonussen van de voormalige SNS-top terug te halen, maar niet de instrumenten te hebben. Met een nieuwe wet moet dat wel mogelijk zijn, maar die wet ligt nog ter stemming voor, en kan bijgevolg geen retroactief karakter hebben. De voormalige toplui van SNS Reaal strafrechtelijk aanpakken lijkt Samsom dan weer uiterst moeilijk.
Intussen is in Nederland een heuse campagne begonnen om de regels voor banken strenger te maken. Via sociale media wordt opgeroepen om politici te bestoken met de eis om banken en bankiers aan banden te leggen. Samsom wil alvast dat consumenten meer in bescherming worden genomen. "De verkoop van financiële producten die 'aantoonbaar slecht' zijn, moet verder aan banden worden gelegd", zei Samson.
Volgens de PvdA-leider heeft de politiek de afgelopen tien jaar gefaald door geen grote hervormingen door te voeren. Jaren geleden was al duidelijk dat een ingreep in de hypotheekrenteaftrek onvermijdelijk was, maar er gebeurde niets. Nu moeten allerlei pijnlijke maatregelen alsnog worden genomen, terwijl dat tijdens een economische crisis veel pijnlijker is, aldus Samsom.
Bank of Scotland
Dijsselbloem zegt dan weer dat het makkelijker moet worden om banken 'uit elkaar te trekken'. Daarmee zou voorkomen kunnen worden dat banken als SNS Reaal genationaliseerd moeten worden. SNS was namelijk zo'n verweven geheel van verschillende bedrijfstakken, dat het simpelweg failliet laten gaan of financieel ondersteunen van de vastgoedtak niet zou helpen.
De discussie over de bonuscultuur bij de banken is ook weer opgelaaid in het Verenigd Koninkrijk. De Royal Bank of Scotland (RBS) moet dit jaar waarschijnlijk alle bonussen schrappen om geld vrij te maken voor het betalen van boetes voor de betrokkenheid van de bank bij het schandaal rond de manipulatie van de Libor-rentetarieven. RBS moet naar verwachting tussen de 400 miljoen en 500 miljoen pond betalen, vooral aan Amerikaanse toezichthouders.