Direct naar artikelinhoud

Zwitsers leggen vette bonussen aan banden

Exuberante bonussen en vertrekpremies voor toplui van beursgenoteerde ondernemingen worden binnenkort verboden in Zwitserland. Iets meer dan twee derde van de Zwitsers heeft daar gisteren tijdens een referendum mee ingestemd. De uitslag is een klinkende overwinning voor de Zwitserse ondernemer Thomas Minder.

Met een ruime meerderheid van 67,9 procent hebben de Zwitsers zich uitgesproken voor de beperkingen. Door de nieuwe regeling zullen toplui van beursgenoteerde bedrijven, onder wie de topman van Nestlé, de Belg Paul Bulcke, hun vergoedingen fel ingeperkt zien. De opkomst voor het referendum was 46 procent.

De goedkeuring is een nederlaag voor de regering. Die vreest dat heel wat bedrijven als gevolg van de nieuwe regels zullen beslissen om hun hoofdzetel uit Zwitserland weg te halen. Het economisch verbond EconomieSuisse had met een miljoenencampagne strijd geleverd tegen het voorstel. Het waarschuwde voor de nadelige gevolgen voor de internationale concurrentiepositie van in Zwitserland gevestigde concerns.

Swissair

Het referendum komt er na een ware kruistocht van de Zwitserse bedrijfsleider Thomas Minder, die zich verslikte in de bonussen die uitgekeerd werden aan de voormalige leiding van Swissair. Minder zag in 2001 bijna een contract van zijn familiebedrijf met Swissair de mist in gaan omdat de maatschappij flirtte met het bankroet.

Tot zijn verbijstering stelde Minder later vast dat de interim-CEO van Swissair, Mario Corti, nog vlot een vergoeding van ruim 10 miljoen Zwitserse frank opstreek, ook al werd de luchtvaartmaatschappij verkocht aan Lufthansa.

Die ervaring maakte van de bescheiden bedrijfsleider een kruisvaarder tegen de hoge vergoedingen. Dat bracht hem regelmatig in aanvaring met toplui van de Zwitserse bedrijfswereld, maar uiteindelijk haalde Thomas Minder, die in het Zwitserse parlement zit, zijn gram. Minder noemde de uitslag van het referendum een "overwinning voor het volk".

Na de financiële crisis van 2008, waarbij Zwitserse bankiers zichzelf ondanks hun grote problemen nog royale bonussen toekenden, kreeg de campagne van Minder voldoende weerklank. Hij vond de 100.000 handtekeningen die nodig zijn om een referendum te organiseren.

Halfweg februari ontstond er nog ophef omtrent de opstappremie van de teruggetreden topman van farmabedrijf Novartis. Daniel Vasella werd uitgewuifd met een premie van 58,5 miljoen euro. De enige voorwaarde is dat hij de komende zes jaar niet bij de concurrentie gaat werken.

Die affaire had een grote impact op de publieke opinie. Toen Vasella's premie nog niet bekend was, stond net iets meer dan de helft van de Zwitsers positief ten opzichte van het referendum. De publieke verontwaardiging heeft er echter toe geleid dat nu een tweederdemeerderheid van het land achter het voorstel staat.

Celstraf

Het voorstel telt drie bepalingen. Ten eerste worden de mandaten van bestuurders gelimiteerd tot één jaar. Daarbij worden bepaalde vormen van verloning, waaronder de opstapvergoeding of gouden handdruk, niet meer toegelaten. Op niet minder dan 24 punten worden de vergoedingen aan de bedrijfstop en de raden van bestuur op de een of andere manier ingeperkt of onderworpen aan de goedkeuring van de aandeelhouders.

Daarnaast moeten de vergoedingen voor bestuurders en directieleden goedgekeurd worden door de algemene vergadering van aandeelhouders. Die aandeelhouders moeten dus elk jaar opnieuw bepalen welk bedrag opzijgezet wordt voor de verloning van de bedrijfstop. Wie zich niet aan bovenstaande regels houdt, riskeert een celstraf tot drie jaar en een boete die kan oplopen tot zes jaarlonen.