Waalse regering onder druk over wapenexport naar risicolanden
De Franstalige groenen willen een strengere procedure voor de wapenexport naar gevoelige landen, PS en cdH zijn het daar niet mee eens. Minister-president Demotte (PS) zal deze moeilijke knoop moeten doorhakken.
Als The New York Times zich vorige week verbaasde over de "weinig transparante" procedure die het Waalse Gewest gebruikt voor de wapenexport naar onder meer naar Libië, dan dreigt dit dossier in de komende weken explosief te worden voor de Waalse coalitie. Minister-president Rudy Demotte (PS), die de verantwoordelijkheid draagt voor de wapenexport, had beloofd de exportprocedure strenger te maken dankzij een mechanisme van 'voorakkoorden voor gevoelige landen'. Dit was een discussie binnen de regering sinds februari vorig jaar.
Maar vandaag blijkt dat dit strengere mechanisme nooit door twee (PS en cdH) van de drie partijen van de coalitie zal goedgekeurd worden. De gevolgen zouden te zwaar zijn voor de Luikse wapenfabriek FN Herstal, zeggen mensen binnen deze twee partijen. FN Herstal is een privébedrijf met het Waalse gewest als enige aandeelhouder.
De Olijfboomcoalitie is nu verdeeld omdat de derde partij, de Franstalige groenen van Ecolo, koste wat het kost vasthoudt aan een strengere procedure voor de wapenuitvoer. Het dossier moet voor eind januari behandeld worden omdat Europa de druk opvoert op België.
De procedure van
'voorakkoorden' voor de wapenexport naar gevoelige landen ligt niet meer op tafel, vertellen verschillende bronnen. De Waalse regering zou een 'light-procedure' voorstellen van 'voorinformatie' in plaats van een 'voorakkoord'. Met deze voorinformatie is er geen nood aan een echte goedkeuring van de regering. Maar zelfs met deze light-procedure hebben de juridische diensten van FN Herstal en ook de vakbonden moeilijkheden. De Waalse minister-president moet een uitweg vinden en een manier om zijn regeringspartner van Ecolo tevreden te houden. Ook voor de publieke opinie is dit dossier erg gevoelig omdat het de aandacht trekt van de internationale pers en mensenrechtenorganisaties.
"Dit zal zonder twijfel het belangrijkste dossier van de volgende weken zijn binnen de Waalse regering", kondigt Waals Ecolofractieleider Bernard Wesphael aan. "We zullen vechten om strengere regels in te voeren. Ik zou er ook graag aan herinneren dat de gevoelige dossiers maar 3,5 procent van het totaal van de Waalse wapenexport uitmaken. Als ik zie dat PS, cdH en MR beloftes maken aan de vakbonden, dan kan ik mij inbeelden dat er grote problemen zullen komen".
"Voor Ecolo", voegt Luc Tiberghien toe, Waals Kamerlid en lid van de wapencommissie in het Waalse parlement, "is een informatieprocedure duidelijk niet genoeg. We moeten zeker zijn dat een procedure met een voorakkoord in een wettekst komt."
Een strengere procedure met een voorakkoord betekent dat de minister-president bepaalde bestellingen zou kunnen verbieden. Hij zou een periode van twee maanden krijgen om een 'gevoelig' dossier te bestuderen samen met een commissie. Wesphael betreurt ook de Luikse lobby die rond deze dossier bezig is. "Soms vergeten de mensen het algemene maatschappelijk belang", zegt hij. "We moeten toch ethiek en deontologie hebben."