Het Puerto Rico Van Gabriel Rios

abriel Rios heeft Gent en omstreken al enige tijd geleden geruild voor Brooklyn, New York. Zijn ouders hebben hem altijd gestimuleerd om het buiten Puerto Rico te gaan zoeken. "Ze waren van mening dat het goed was voor mijn ontwikkeling om me door andere werelden te laten inspireren en me te laten beïnvloeden van buitenaf. Maar iedere keer als ik terug ga, ben ik verwonderd over de schoonheid van het land. Op het vlak van de kunsten is het er wel wat povertjes. Het blijft een eiland. Dat is beperkend. Een artiest wil zich ontwikkelen. Veel jonge mensen vertrekken er, naar de States of naar Europa, en keren in een latere fase van hun leven terug. Iets wat mij nog te doen staat."

Op zijn tiende verhuisde Gabriel met zijn ouders van een buitenwijk naar old San Juan. "Het had iets spannends", vertelt Rios. "San Juan is een kleine, maar bijzonder fascinerende stad. Toen ik er woonde was het wat gevaarlijk, maar dat maakte het ook net aantrekkelijk. Aan de ene kant had je het prachtige koloniale centrum als smeltkroes van vanalles en nog wat, aan de andere kant was er een vrij groot drugsprobleem. Bijgevolg waren er nogal wat junks in het straatbeeld. Dat gaf de stad een donkere kant. Tegenwoordig is daar niet zo veel meer van te zien. Jonge ondernemers starten kleine speciaalzaakjes op, met het oog op goede producten. Dat krikt de looks van een stad wat op. Ik heb de indruk dat dit een algemene trend blijkt te zijn. In Gent bijvoorbeeld zie ik hetzelfde gebeuren. In Brooklyn of Chinatown trouwens ook. De mensen willen terug naar kwaliteit gekoppeld aan authenticiteit."

Rios gaat zelf één keer per jaar naar zijn geboorte-eiland. "Het is heel vreemd. Ik mis het eiland nooit. Enkel wanneer ik er ben. Dan word ik overmand door een gevoel dat grenst aan jaloezie. Ongeloof ook. Ik snap dan niet dat ik die schoonheid nooit eerder heb gezien. Pas als ik er met de ogen van een buitenstaander naar kijk, word ik me bewust van de rijkdom waarin ik ben opgegroeid."

Die rijkdom is vanzelfsprekend te zoeken in de interessante multiculturele melting pot. Puerto Rico is nog steeds een vrijstaat van de Verenigde Staten en de inwoners, die zichzelf Boricuas noemen, zijn afstammelingen van de oorspronkelijke Taino, Europeanen en Afrikanen.

"Puerto Ricanen doen me op vele vlakken denken aan Belgen", zegt Rios. "Langs alle kanten overspoeld door invloeden die ze samengooien om er hun eigen papje mee te maken. Puerto Ricaanse salsa, bijvoorbeeld, is schatplichtig aan Cubaanse muziek. Met dat verschil dat ze het hebben versimpeld en er meer invloeden van de straat hebben in gestoken. Het waren ook de Puerto Ricanen die in de jaren '60 hun variatie op Cubaanse muziek in de States introduceerden. De bomba heeft zijn roots in Afrikaanse folk. Al die geweldige volksmuziek kwam in mijn jeugd dagelijks mijn venster binnengewaaid. Alleen hoorde ik het toen niet zo. Hoewel ik geloof dat mijn onderbewuste toch alles op harde schijf heeft opgeslagen. Ooit komt de dag dat ik terugkeer en er met wat lokale muzikanten een Spaanstalige plaat opneem. Laat dat dan de finale verbintenis met mijn roots zijn."

Waarom Bacardi naar Puerto Rico vluchtte

Hoewel ze vandaag hun hoofdkwartier in Miami hebben en hun stokerij op Puerto Rico de grootste ter wereld is, begon voor Bacardi alles 150 jaar geleden in Santiago de Cuba.

Don Facundo Bacardi, een Catalaanse immigrant, zette zijn eerste stappen op Cubaanse bodem op vijftienjarige leeftijd. Hij ontdekte er de uitzonderlijke kwaliteit van het suikerriet uit de oostelijke valleien en begon molasses (een stroperig product van het suikerriet) te distilleren. Door zijn kennis van Europese distillatietechnieken, een filtering via houtskool en een rijping op eikenhouten vaten, ontwikkelde hij een klare drank die zachter en aangenamer was dan de alcohol die tot dan voorhanden was. De rum werd snel populair. Don Facundo liet de zaak over aan zijn zonen Emilio en José. Emilio een bekende Cubaanse patriot en werd in 1890 kort verbannen wegens zijn revolutionaire gedachtegoed.

In 1898 kwam hij terug naar Cuba en werd hij de eerste burgemeester van Santiago. Het was tijdens die stormachtige dagen dat twee wereldberoemde cocktails het daglicht zagen: de daiquiri, genoemd naar een Cubaans strand, en de cuba libre. Beide werden gemaakt met Bacardi superior rum.

Toen Fidel Castro in 1960 aan de macht kwam en de bedrijven werden genationaliseerd, verhuisde de familie Bacardi na bijna honderd jaar met de zaak naar Puerto Rico. Sindsdien komt 85 procent van Bacardi's wereldproductie van dit eiland.

De Bacardi-stokerij in San Juan op Puerto Rico.

The Bacardi global legacy cocktail competition

Deze cocktail competition brengt jaarlijks het kruim van de bartenderscene uit de hele wereld bij elkaar en is de belangrijkste wedstrijd in zijn soort. Naar aanleiding van het 150 jarig bestaan van Bacardi, had het evenement plaats op Puerto Rico.

Dit jaar mochten 26 deelnemers uit evenveel landen meedingen om hun creatie te vereeuwigen in het lijstje van tijdloze cocktails. Een van hen was Margaux Smet uit België. Smet werkt bij Sips, de bar van de gebroeders Wouters in Antwerpen.

Voorafgaand aan de halve finales, kregen de bartenders een hele week seminaries met geavanceerde barvaardigheden en presentaties van de meest toonaangevende smaakmakers uit de industrie.

De winnende drank moest volgens de jury verfrissend, aantrekkelijk en makkelijk te maken zijn, om het tot klassieker te kunnen schoppen. Uit de 26 deelnemers werden acht finalisten gekozen die hun inzending moesten verdedigen met een tien minuten durende voorstelling. Er werd gequoteerd op zicht en smaak, maar ook op de presentatie van de bartender en het verhaal achter de cocktail.

De winnaar was Shingo Gokan, een Japanse immigrant uit New York en manager van de bekende bar Angel's Share. Gokan ontroerde het publiek met een persoonlijk verhaal. Door de aardbeving van vorig jaar in Japan, droeg hij zijn cocktail op aan zijn familie. Zijn creatie heet speak low en verwijst naar het moment van stilte en bezinning tijdens de traditionele theeceremonie in Japan.

Leesvoer

over cocktails

•

The Gentlemen's Companion

door Charles H Baker Jr is een prachtig tweeledig receptenboek uit 1939. Het ene deel handelt over (toenmalige) exotische gerechten, het andere over cocktails en drank. Aanrader!

•

Jerry Thomas Bartenders Guide

uit 1862, dé cocktailbijbel.

Rios' tips

San Juan

El Morro, gebouwd tussen 1539 en 1589, is het oudste Spaanse fort in de nieuwe wereld. Sinds 1983 is het ook Unesco werelderfgoed. Van het fort heb je een prachtig uitzicht op de oude stad, el yunque (het regenwoud), de bergen en de kustlijn. Zeker een bezoekje waard.

Mensen die graag kringetjes blazen, moeten zeker eens binnenwippen in The Cigar House op Calle Fortaleza. Je vindt er een enorm aanbod aan sigaren en er is zelfs een gezellig air conditioned salon waar je ze kunt oproken. Een glaasje lokale rum kan daar al eens bij smaken...

In La fonda El Jibarito op Calle Sol, eet je samen met de locals een mofongo. Een stevig hap op basis van bakbanaan of arroz con habichuelas, rijst met bonen.

Als er na die lichte maaltijd nog behoefte is om de beentjes te strekken en wat rond te dwalen in San Juan, moet je wel even uitkijken dat je per ongeluk niet in La Perla belandt. La Perla, in het noorden van de stad, ziet er van op afstand een gezellige wijk uit met kleine kronkelende straatjes maar is in werkelijkheid een ruige volksbuurt met een enorm misdaadcijfer en een schijnbaar ongeneeslijk drugsprobleem. Wegblijven dus!

Voor een overnachting in stijl is er de prachtige parador El Convento op clle del Cristo. Impeccable...

Santurce

Rond Plaza del Mercado hangt er vanaf de late namiddag elektriciteit in de lucht. Vooral in het weekend kan er in en rond de bars op het plein een heuse Gentse Feesten-sfeer hangen. Mensen komen er samen om te drinken en te dansen tot in de vroege uurtjes. Wie aan zijn salsa-skills wil werken, zit hier op de juiste plaats.

El Yunque

Het enige regenwoud 'in de Verenigde Staten' en ideaal voor een dagtrip vanuit San Juan. Avonturiers zijn hier niet echt op hun plaats. De wandelpaadjes zijn er netjes geplaveid. Toch meer dan de moeite, aangezien er 26 verschillende vogelsoorten wonen die nergens anders ter wereld voorkomen. Zoals de Puerto Ricaanse papegaai, een van de tien meest bedreigde vogelsoorten ter wereld.

Piñones

Piñones is met zijn ruige stranden en zijn Afro-Caribische bevolking een welgekomen afwisseling met het toch wel vrij toeristische San Juan. In Piñones schakelen ze graag een paar versnellingen terug. Rte 187 is bezaaid met eettentjes en kleine bars. Pick your choice... Coco frio (gekoeld kokossap) of een biertje zijn de perfecte gezellen om de dag mee uit te zwaaien en te genieten van een prachtige zonsondergang.

Later op de avond wordt er - jawel - gedanst. En nog geen beetje. El balcon del zumbador is een schitterende plek waar je de bomba, Afrikaans geïnspireerde Caribische muziek, live kunt meemaken. Authentieker dan dit krijg je het niet.

Cabo Rojo

In het zuidwesten van het eiland ligt Puerto Rico's best bewaarde geheim. Prachtige stranden die alleen te voet of per mountainbike bereikbaar zijn, liggen tussen uitgestrekte zoutwinningsgebieden en mangroves... Playuela Beach moet je hier onthouden.

Wie wil er nog niet naar huis?