Terreurgroep? Ja. Celstraf? Nee

Ze zouden Dyab Abou Jahjah "vermoorden met een westers wapen" en Filip Dewinter "met een kalasjnikov". Zeven jaar na een golf van huiszoekingen en arrestaties in kringen rond BBET, Combat 18 en Blood and Honour bracht de rechtbank in Dendermonde gisteren uitsluitsel over hoe reëel het allemaal was. Heel erg, zegt de rechtbank: BBET was wel degelijk een terroristische organisatie. De meeste advocaten van de zeventien verdachten reageerden echter tevreden.

"Ik heb altijd gezegd dat deze mensen gevaarlijke dingen aan het plannen waren op café", zegt Frank Scheerlinck, raadsman van Stijn V.M. "Ik ben het niet eens met alles wat ik lees in het vonnis, maar ik vind mij wel terug in het nagestreefde evenwicht. Mijn cliënt kreeg te horen dat hij een terrorist is. Om daarna veroordeeld te worden tot achttien maanden cel waarvan een deel met uitstel. In de praktijk betekent dat dat hij geen dag moet zitten. Ik ga mijn cliënt niet adviseren om beroep aan te tekenen."

Eén blank volk

Toen het federaal parket in september 2006 het neonazimilieu aanpakte, leek het alsof België heel nipt was ontsnapt aan iets als de Duitse kebabmoorden (waarbij drie neonazi's negen mensen vermoordden, red.). De spilfiguren waren Thomas Boutens, een para uit Buggenhout, en Joeri V.D.P. uit Dendermonde. Zij hadden plannen voor een serie moorden, wat zou leiden tot destabilisering van het regime en "een nationaal-socialistische staat met één blank volk". Er werden wapens aangetroffen en ook filmpjes van militaire oefeningen op de basis in Leopoldsburg en tijdens een privaat oefenkamp in de bossen van Spa.

De meeste verdachten over wie de rechtbank gisteren tot een vonnis kwam, volgden intussen een traject als Marc H., die er destijds van werd beticht de huisideoloog te zijn van BBET. "Hij was toen twintig", zegt zijn advocaat Piet Noé. "Nu heeft hij een gezin, kinderen, een baan en maatschappelijke verantwoordelijkheden. Net als bij veel anderen heeft een vrouw een milderende rol gespeeld. Als hij terugblikt naar hoe hij was in 2006, ziet hij iemand die amper de puberteit was ontgroeid en zijn tijd verdeed met het maken van provocerende krantjes. Bij hem zijn nooit wapens gevonden, vandaar ook het woord 'ideoloog' in de aanklacht."

Pseudo-intellectueel

Tegen Marc H. eiste het federaal parket vijf jaar gevangenisstraf. Het werd uiteindelijk dertig maanden, waarvan de helft met uitstel. Wat ook voor hem maakt dat hij niet naar de gevangenis moet. De enige die dat meer dan waarschijnlijk wel moet, is Thomas Boutens. Hij kreeg vijf jaar gevangenisstraf waarvan één met uitstel. Hij werd onder meer schuldig bevonden aan lidmaatschap van een terreurorganisatie, bendevorming en wapenbezit.

Anders dan de meeste anderen bleef Boutens geloven in zijn zaak. Hij gaf eind 2011 een interview aan Rudi Vranckx. De beelden lieten een bonkige militair zien, met een paar pseudo-intellectuele stellingen als: "Wij zijn geen voorstander van een genocide of zo. Momenteel bestaat gezinshereniging. Ergens durf ik te denken dat volkshereniging geen onhaalbaar principe is. De financiële en logistieke problemen die dat met zich meebrengt zullen nog altijd een positieve kosten-batenanalyse hebben wanneer je dat over de decennia bekijkt."

Boutens verklaarde in het interview dat hij de internationale beweging van neonazi's schat op zo'n 60.000 mensen, dat hij niet inziet wat er verkeerd is aan burgers die zich bewapenen en dat Anders Breivik mits een iets betere omkadering geen bloedbad had aangericht. Mogelijk moet naast Boutens ook Joeri V.d.P. naar de gevangenis. "Als dat gebeurt, niet voor lang", zegt Piet Noé. "Waar celstraffen zijn uitgesproken, lijken die de periode te dekken die de verdachten in 2006 in voorarrest doorbrachten."

Indien Boutens of V.d.P. beroep aantekenen, werkt dat opschortend en hoeven ze voorlopig niet naar de gevangenis.