Anonieme veiling hekelt kunstmarkt
Veil een kunst-werk zonder vooraf de naam van de kunstenaar bekend te maken en opeens wordt een veiling iets compleet anders. Een subtiele steek naar de door geld overwoekerde kunstwereld bijvoorbeeld. In Gent vindt zaterdag de eerste Belgische Dead Darlings plaats.
Als een alternatief kotfeestje voor beginnende kunstenaars. Zo ging Dead Darlings zes jaar geleden van start in Amsterdam. De Griekse Tania Theodorou en de Litouwse Lina Ozerkina, beiden net afgestudeerd aan de Rietveld Academie in Amsterdam, zochten een platform om hun foto's en grafisch werk aan de man te brengen en maakten er meteen een veiling van, zodat ook andere van hun artistieke vrienden werk konden verkopen. "Bij galerieën konden we nog niet terecht", vertelt Theodorou "En we dachten: Fuck it, we doen het gewoon zelf'"
Niks wereldschokkend, tot ze op het idee kwamen de veiling anoniem te maken. Theodorou: "Opeens kreeg die leuke, dronken avond onder vrienden een rijke lading. Opeens ging kunst kopen weer om verliefd worden op één bepaald kunstwerk en niet om investeren, niet om pronken met een naam." Of, zoals Joachim Naudts van de Belgische mede-organisator Punctum, het stelt: "Het is een terugkeer naar de onbevangen blik."
Harde kritiek op de kunstmarkt, waar het werk van bekende namen voor miljoenen van eigenaar wisselt, is Dead Darlings niet. "Eerder een tongue in cheek-opmerking", zegt Naudts. "Het is een veiling die voor één keer eens niet gericht is op de grote verzamelaars, maar op al wie graag een kunstwerk in huis zou halen louter om de schoonheid of de boodschap ervan." Daarom ook houden Theodorou en Ozerkina de startprijzen bewust laag. "Vijftig euro of minder, vragen we onze kunstenaars meestal." Toch hebben ook de kunstverzamelaars hun weg gevonden naar Dead Darlings, dat er in Nederland al zes edities heeft opzitten. "Onvermijdelijk", noemt Theodorou het. "Zij willen zo goedkoop mogelijk een zo groot mogelijke naam op de kop tikken."
En grote namen: die zijn er. Op de alfabetische lijst kunstenaars van de Gentse veiling staan onder meer fotografen Johan Swinnen, Nick Hannes en Dirk Braeckman. Niet dat de verzamelaars die er zo uithalen. Daarvoor bouwden Theodorou en Ozerkina een extra veiligheid in - en heet de veiling ook Dead Darlings. "We vragen kunstenaars om werken die ze nog steeds koesteren, maar wel niet typisch zijn voor hun oeuvre." "De onschuldige slachtoffers van het artistieke proces", omschrijft Naudts het plastisch. De darlings kortom, die elke kunstenaar moet killen om groter te worden.
Ironisch: nu na de verkoop van 's werelds duurste foto (Rhein II van Andreas Gursky) het debat over het veel te dure prijskaartje dat tegenwoordig aan kunstfoto's hangt, weer ontvlamd is, brengt Dead Darlings voornamelijk foto's onder de hamer. "Een toevallige samenloop van omstandigheden", noemt Theodorou het, "maar wel een mooie. In werkelijkheid is er echter een simpele verklaring. Fotografen hebben logischerwijze meer dead darlings dan andere kunstenaars en houden daarom erg van ons concept."