'Ze worden bang voor mij'
Bart Swings keerde haast geruisloos terug van het WK allround schaatsen in het Noorse Hamar. Hij ontpopte er zich tot de sensatie door het brons te bemachtigen en op de 10.000 meter slechts een zucht trager te zijn dan wereldkampioen Sven Kramer. Maar Swings laat zich niet gek maken.
Eén camerateam van de VRT, één journaliste van Radio 2 en ondergetekende vormden het gezelschap dat Bart Swings en zijn trainer Jelle Spruyt op de luchthaven van Zaventem opwachtte. Tot daar de populariteit van het schaatsen in België. Maar Swings is het gewend. De 22-jarige Leuvenaar won in zijn carrière al acht wereldtitels en zestien EK-titels in het skeeleren: geen mens die ernaar omkeek. In het referendum van Sportman van het Jaar kreeg hij drie punten achter zijn naam.
Maar stilaan is Swings uit de schaduw aan het treden. Hij is niet meer die vreemde snuiter die drie jaar geleden ineens besliste om zich ook aan het schaatsen te wagen. Neen, hij wordt de grote uitdager van de gevestigde waarden. "Toen ik eraan begon, zagen ze wel potentieel in mij, maar nu zijn ze schrik aan het krijgen", vertelt Swings met kleine oogjes. Hij moest al om half drie opstaan voor zijn vlucht naar Brussel.
"Als ik progressie blijf maken, zal hun bezorgdheid nog groter worden. Maar ik had dit zelf niet voor mogelijk gehouden, daarom durf ik nu geen uitspraken meer te doen over de toekomst. Ik rijd altijd met het doel om het podium te halen en op de Spelen in Sotsji zal dat niet anders zijn. Ik droom van de perfecte ritten. Het zou fantastisch zijn als me dat op de Spelen lukt, maar is het niet zo, dan vergaat de wereld niet."
Buitengewoon
Op het ovaal van Vikingskipet deed Swings afgelopen weekend meer dan eens van zich spreken. Dat hij op het WK allround drie keer op het podium stond, dat hij op de 10.000 meter maar vijf honderdsten van een seconde moest toegeven op Kramer - met een gemiddelde snelheid van 45,5 km/h komt dat neer op 60 centimeter verschil - dat hij in zijn race de ervaren en sterke Noor Håvard Bøkko in de vernieling reed: het valt allemaal onder de noemer 'buitengewoon'.
Dat na drie weken lang niet op het ijs te hebben gestaan omdat hij examens had, terwijl Swings anders 25 tot 30 uur per week traint. Hij zit in zijn derde jaar bachelor burgerlijk ingenieur en moest studeren voor economie, warmteoverdracht en vloeistofmechanica. "Door die examens heeft Bart veel minder kunnen schaatsen en trainen", zegt trainer Jelle Spruyt.
"Waarmee ik niet beweer dat Bart anders het WK had gewonnen - Kramer is nog een klasse te sterk - maar het is duidelijk dat het hard gaat. Drie jaar terug kende niemand hem en nu komt Kramer uit eigen beweging een praatje met ons maken. Een Russische schaatser zei me zelfs dat hij bang is voor Bart. Bij de Nederlanders is de teneur toch wel anders. Eerst vonden ze het leuk dat er vers bloed in het schaatsen kwam, omdat de podia helemaal oranje kleurden. Maar nu Bart hen bedreigt, zijn ze minder enthousiast."
Onverhoopt brons grijpen: dat belooft voor het WK afstanden in Sotsji eind maart, dat Swings met rood heeft aangeduid in zijn agenda. "Ik kan niet voorspellen waar ik zal eindigen", zegt hij haast verontschuldigend. "Ik wil bij de eerste acht finishen omdat ik dan honderd procent zeker ben van de Spelen. Ik voldoe al aan de normen van het BOIC, maar voor het IOC moet je top 28 zijn. In principe is dat geen probleem, maar ik wil helemaal gerust zijn."
Spruyt tempert: "De 1.500 meter blijft een gokspel, maar je mag Bart wel tot de medaillekandidaten rekenen. Op de 5.000 en 10.000 meter stond hij nu ook zijn mannetje, maar op het WK komen de specialisten op de lange afstanden erbij. Bart heeft ten opzichte van die jongens toch een achterstand van vijf à zes jaar, dat rijd je niet zomaar dicht. Op de wereldbeker van Inzell zat er op de 5.000 meter nog een verschil van zes seconden, dat is veel. Maar op een goede dag komt Bart wel in de buurt van het podium."
Geen kinesist
Ook Swings blijft voorzichtig: "Het zit dicht bij elkaar op de 1.500 meter. Ik maakte al twee keer mee dat ik negende werd op minder dan een halve seconde. Op de 5.000 en 10.000 meter maak ik ook wel een kans, maar het is zoals Jelle zegt: in Sotsji rijden de specialisten mee. Voorlopig is het nog een brug te ver om continu over medailles te praten."
Sinds vorig jaar kan Swings op meer financiële ondersteuning rekenen van het Bloso en het BOIC, maar dat volstaat toch nog niet om alles piekfijn geregeld te krijgen. "Ik ga zeker niet klagen, want zonder hun hulp kan ik geen goed programma draaien. Toch moet ik nog op zoek naar sponsors - hopelijk helpt deze medaille."
"Zo kon ik geen eigen kinesist meenemen naar Hamar. Als ik daar een blessure had opgelopen, moest ik op de goodwill van de Nederlanders rekenen. En Veldkamp is een goede trainer, maar die kost ook wel wat. Ik zou hem graag meer willen meenemen, maar daar heb ik nu het budget niet voor." (vh)