We leven langer, en ook langer gezond

Het Nederlands Interdisciplinair Demografisch Instituut (NIDI) becijferde dat de levensverwachting van meisjes die op dit moment geboren worden, zal blijven stijgen tot gemiddeld 96 jaar. Voor pasgeboren jongens voorspelt onderzoeker Joop de Beer een gemiddelde levensverwachting van 92 jaar. In een 'best case'-scenario kan die zelfs toenemen tot 104 jaar voor vrouwen, en 99 jaar voor de mannen.

Volgens het NIDI zal de helft van de meisjes geboren in 2013 de kaap van de honderd ronden, voor de jongens is dat een derde. Vorig jaar bedroeg de levensverwachting in Nederland voor vrouwen 83 jaar, en voor mannen 79.

Preventie

In ons land zijn die cijfers op dit moment quasi identiek. Door de toenemende vooruitgang in gezondheidszorg, voeding en technologie komt er elk jaar dat we leven ongeveer een seizoen bij. De Nederlandse voorspellingen gaan waarschijnlijk ook op voor ons land, bevestigt gezondheidseconoom Lieven Annemans. "Op voorwaarde dat we blijven investeren in preventie in de typische domeinen: rookstop, matig drinken, gezonde voeding en voldoende lichaamsbeweging."

We worden niet alleen veel ouder, we blijven ook langer gezond. "De periode in een leven waarin mensen ernstig ziek zijn, verkort. Die evolutie gaat zelfs sneller dan de stijgende levensverwachting, en kan de druk van de veroudering doen afnemen."

Zullen we alvast begijnhuizen beginnen bouwen? Zo'n vaart zal het niet lopen. Mannen en vrouwen gaan op vlak van gezondheid, werk en levensstijl namelijk steeds meer op elkaar lijken. Er is nog steeds een kloof op vlak van levensverwachting, maar die van mannen gaat relatief sterker omhoog dan die van vrouwen. Bovendien, zegt Annemans, zorgt vooral de technologische vooruitgang ervoor dat ouderen langer thuisblijven. "Zij kunnen in hun eigen woning opgevolgd worden door telemonitoring en -geneeskunde. Dat is financieel voordeliger voor de samenleving, en de levenskwaliteit van de oudere is thuis hoger."

Dat de vergrijzing vervrouwelijkt, heeft ook gevolgen voor ons pensioenstelsel. "De babyboomers zorgen voor vrouwelijke steroïden in het pensioendebat", voorspelt Marc De Vos, directeur van denktank Itinera. Omdat vrouwen langer leven, putten zij ook langer uit de pensioenpot. "Het gaat wel om kleinere bedragen. Zij hebben minder gewerkt en dus minder pensioenrechten opgebouwd."

'Werken tot 70'

De gemiddelde periode waarin mensen pensioen ontvangen, neemt elke generatie met 8 à 10 jaar toe, zegt De Vos. "De levensverwachting heeft de pensioenleeftijd ingehaald. De wettelijke pensioenleeftijd van 65 is vastgelegd op een moment dat mensen ongeveer op die leeftijd stierven. We kunnen nu al met zekerheid zeggen dat de leeftijd waarop jongeren effectief met pensioen kunnen gaan, zeker hoger zal liggen dan 70."