Direct naar artikelinhoud

Bulgaarse premier stapt op na rellen

De Bulgaarse premier Bojko Borisov heeft het ontslag van zijn regering ingediend na een week van demonstraties tegen het bezuinigingsbeleid en de hoge energieprijzen. De betogingen liepen uit op een veldslag met de politie.

Borisov, een voormalige karatekampioen en ooit lijfwacht van de communistische partijleider Todor Zjivkov, zei dat hij was afgetreden wegens het optreden van de politie tegen de betogers. "Iedere druppel bloed is een schande voor ons", zei hij.

Het parlement stemt vandaag over het aftreden van de regering-Borisov. De positie van de premier was uiterst wankel geworden door de aanhoudende protesten tegen hoge elektriciteitsprijzen. De regering verhoogde die vorige zomer met 13 procent.

De onvrede over Borisov, die in 2009 aan de macht kwam met de belofte dat hij de corruptie zou uitroeien, werd aangewakkerd door een reeks corruptieschandalen. Zo zou een vrouw die door de regering was voorgedragen als hoofd van de commissie die toezicht moet houden op de elektriciteitssector, zich bezig hebben gehouden met de illegale verkoop van sigaretten via het internet.

Populistisch

In een poging de gemoederen tot bedaren te brengen offerde Borisov zijn minister van Financiën op en kondigde hij maatregelen aan tegen het Tsjechische elektriciteitsbedrijf CEZ, dat aan veel Bulgaren stroom levert. Zijn dreigement de licentie voor het bedrijf in te trekken leverde hem flinke kritiek op van de Tsjechische regering.

Borisovs partij GERB ('Burgers voor de Europese ontwikkeling van Bulgarije') wist aanvankelijk haar populariteit te handhaven doordat de bezuinigingsmaatregelen in vergelijking met andere Oost-Europese landen vrij mild uitvielen. Zo werden de pensioenen en overheidssalarissen bevroren in plaats van dat er het mes in werd gezet.

Maar als gevolg van de economische crisis zijn de lonen voor veel Bulgaren gedaald, terwijl de kosten stijgen. Ook is de werkloosheid flink opgelopen.

"Kern van het probleem is dat het verschil tussen de inkomens en de rekeningen te groot is geworden", zegt Daniel Smilov van het Centrum voor Liberale Strategieën, een denktank in Sofia. "De mensen zien geen licht meer aan het einde van de tunnel en voelen dat zij onder steeds zwaardere druk komen te staan."

Andrej Rajtsjev van de denktank Gallup International in de Bulgaarse hoofdstad noemt Borisov een "typische populistische leider". Borisov beloofde de Bulgaren volgens hem orde op zaken te stellen na de moeizame overgangsjaren na de val van het communistische systeem. "Maar nu beseffen de mensen dat ze werden voorgelogen."

Het is onduidelijk wat er nu gaat gebeuren. Borisov heeft laten weten dat zijn partij onder geen beding zal meedoen aan een interimkabinet. Volgens sommige waarnemers probeert Borisov door openlijk afstand te nemen van het politiegeweld zijn kansen overeind te houden om terug te keren als premier.

Ook andere partijen hebben al aangekondigd dat zij geen trek hebben om zitting te nemen in een overgangsregering nu er verkiezingen in aantocht zijn. Verwacht wordt dat die in april of uiterlijk in mei zullen worden gehouden.