AIR BNB uit schemerzone
Airbnb, de even hippe als controversiële site die toeristen overal ter wereld aan kamers helpt, kan de Vlaamse regels niet meer negeren. Alle kamers, ongeacht wie ze verhuurt, zullen even proper, veilig en verzekerd moeten zijn. Willens nillens schuift Airbnb op richting reguliere economie, wat de kamers ook duurder kan maken.
Vlaanderen trekt Airbnb uit de schemerzone. Vroeger gold er een meldingsplicht voor alle verhuurders van kamers, maar niet iedereen troostte zich de moeite al die papieren in orde te brengen. Die meldingsplicht vervalt nu. Dit decreet gaat ervan uit dat alle verhuurde kamers aan minimale eisen moeten voldoen.
Of het nu om een bed in een hotel, boomhut, huis of luxecaravan gaat, allemaal zullen ze veilig, verzekerd en schoon moeten zijn.
Kannen en kruiken
Het einde van die formaliteiten moet zorgen dat er meer verhuurders in het reguliere circuit terechtkomen. Meer regels betekent echter ook meer investeringen voor die verhuurders. Dat moet de toeristen onaangename verrassingen besparen, maar kan de prijzen van de kamers ook de hoogte in stuwen. De organisatie van Airbnb kan nu ook van de overheid de vraag krijgen wie de uitbaters zijn van de kamers die ze aanprijzen. Dat kan voor gerichte controles zorgen, die de charlatans uit het systeem halen.
Dit nieuwe logiesdecreet is het werk van drie parlementsleden: Cathy Coudyser (N-VA), Karin Brouwers (CD&V) en Marnic De Meulemeester (Open Vld). "We willen dat alle logies voldoen aan de basisnormen. Er is geen plaats meer voor cowboys", zeggen zij. Hun tekst krijgt de steun van Ben Weyts, Vlaams minister van Toerisme (N-VA), en moet voor het einde van het jaar in kannen en kruiken zijn.
Echt pionierswerk levert Vlaanderen niet met dit decreet. Eerder maakten Parijs, Londen, Amsterdam, Barcelona en Berlijn het onderverhuren van een huis aan toeristen al moeilijker. Vooral in Parijs vreesden de oorspronkelijke bewoners dat deze internetmarktplaats uit San Francisco de huurprijzen zo de hoogte in zou jagen dat gewone huurders niet meer in de binnenstad zouden kunnen wonen. Om nog te zwijgen van alle hoteluitbaters die hun winsten zagen slinken door al die charmante appartementjes die op de site staan. Het protest in Parijs is veelzeggend: de lichtstad vormt de grootste markt voor Airbnb in Europa.
Wellicht floreert Airbnb nu omdat het grotendeels buiten de wet staat. Het gebrek aan regels maakt dat verhuurders weinig moeten investeren, wat de prijzen drukt. Voor de fans behoren de Airbnb's en Ubers van deze wereld dan ook tot het summum van de voordelige deeleconomie. Voor de criticasters hebben deze marktplaatsen met dat nobel principe geen sikkepit te maken. Overstemde de hype in het begin alle kritiek, dan worden er nu steeds meer vragen gesteld bij deze handeltjes buiten het normale circuit.
"Deze internetmarktplaatsen zijn eigenlijk een stap terug in de geschiedenis", waarschuwt socioloog Ben Caudron. "Ze bieden geen sociale bescherming voor de werknemers of de consumenten." Scherp gesteld: niet de wet van de gastvrijheid regeert hier, wel de wet van de jungle.
Pure gastvrijheid
Voor de reguliere economie betekent Airbnb uiteraard ook vaak oneerlijke concurrentie. Ze omzeilen regels die dure investeringen vergen én ontwijken belastingen. "Eigenlijk zijn het überkapitalisten", meent Caudron. "Het is dan ook maar normaal dat de regering minimale regels oplegt."
Couchsurfing, waarbij toeristen gratis mogen crashen op iemands zetel, valt voor de socioloog terecht buiten het decreet. "Want hier gaat het wel om pure gastvrijheid zonder winstbejag. Dit is de echte deeleconomie."
Airbnb bleef onbereikbaar voor commentaar. "Mocht ik de pr-adviseur zijn van Airbnb", zegt Caudron, "dan zou ik zeker niet in de aanval gaan tegen deze correctie. Deze lokale regels zullen de internationale aantrekkingskracht van Airbnb ook niet aantasten. Het enige wat zal dalen, zijn de winsten voor de verhuurders."