'Alleen als Gore wint, laten we onze klacht vallen'
De hertelling van de stemmen in Florida bracht gisteren in plaats van duidelijkheid alleen maar meer verwarring. Naarmate meer 'vergeten' stemmen of onregelmatigheden aan het licht kwamen, werd de voorsprong van Bush op Gore zienderogen kleiner. En met elke vliegtuiglading advocaten die in Florida toekomt, wordt de kans groter dat de strijd om het presidentschap niet in het stemhokje maar voor de rechter zal worden beslist.
Brussel / Palm Beach
Eigen berichtgeving / Reuters
Maarten Rabaey
De ogen van de Verenigde Staten waren gisteren vooral gericht op Palm Beach County, waar drie Democraten klacht indienden tegen de opmaak van de stembiljetten. In tegenstelling tot de andere 66 county's, waar alle tien kandidaten onder elkaar stonden op één pagina, was het stembriefje in Palm Beach zo opgemaakt dat de tien namen op twee pagina's waren gedrukt met één rij bolletjes in het midden. Dat gebeurde omdat de - overigens Democratische - districtsverantwoordelijke had gevraagd om "de letters groter te drukken zodat de oudere kiezers alles beter konden lezen". In Palm Beach wonen veel bejaarden.
De klagers, Andre Fladell en Alberta McCarthy uit Delray Beach en Lillian Gaines uit West Palm Beach, zeggen nu dat ze per ongeluk op aartsconservatief Pat Buchanan stemden, omdat zijn vakje dicht bij Gores naam stond. Buchanan haalde in het district zo'n 3.500 stemmen, veel meer dan in eender welke county in Florida. Buchanan heeft gisteren op televisie zelf gezegd dat die stemmen wellicht voor Gore bedoeld waren. De klagers eisen nieuwe verkiezingen in het district.
"We hebben een ernstige claim, wat de gevolgen voor de VS ook zullen zijn", zegt de advocaat van de klagers in Palm Beach, Henry Handler aan De Morgen. "De gebruikelijke opmaak voor stembiljetten is niet gebruikt, wat leidde tot massale verwarring. Sommige mensen hebben voor Buchanan gestemd, andere hebben twee gaatjes geprikt omdat ze hun vergissing inzagen, of omdat ze dachten dat ze konden stemmen voor Gore én Liebermann. Door het aantal mensen dat dubbel stemde, is het aantal ongeldige stemmen ongebruikelijk hoog."
Democratisch senator Robert Wexler maakte gisteren bekend dat in Palm Beach 19.120 stemmen ongeldig zijn verklaard, maar liefst 4,1 procent van het totaal in het district. Districten zoals Broward County en Miami Dade, waar op één pagina werd gestemd, haalden respectievelijk ongeldigheidspercentages van 1,7 en 2,7 procent. "Het presidentschap kan afhangen van de 19.000 stemmen die door het verwarrende biljet ongeldig werden verklaard", zei Wexler.
De Republikeinen geven toe dat het aantal ongeldige stemmen hoog ligt, maar betwisten dat de verkiezingen moeten worden overgedaan. Gouverneur Jeb Bush, broer van George W., zei gisteren dat de Democraten kans genoeg hadden om het biljet ongeldig te laten verklaren. "Het aanvechten moest, zoals de wet voorschrijft, vóór de verkiezing gebeuren", zegt hij.
"Niet waar", zegt Handler in een reactie. "De sample ballot die voordien werd gepresenteerd, verschilde duidelijk van het biljet dat de kiezers te zien kregen op de dag van de verkiezing zelf. We hebben vandaag al honderden telefoontjes gehad van mensen die de klacht van mijn cliënten willen onderschrijven."
Handler sluit niet uit dat de klacht van de drie oorspronkelijke klagers zal uitgroeien tot een class action suit, waarbij mensen met gelijkaardige klachten zich kunnen aansluiten bij de oorspronkelijke klagers. De uitspraak geldt in dat geval voor alle klagers. Theoretisch kunnen daar ook andere klachten uit Florida of de rest van de Verenigde Staten worden bijgevoegd.
Op de luchthaven van Florida landden gisteren twee vliegtuigladingen met in totaal zestig advocaten die door beide presidentskandidaten werden gestuurd om de hertelling onder de loep te nemen. Wat aan de voormalige Republikeinse onderwijsminister William Bennett de reactie ontlokte: "Dit stemt mij niet hoopvol over een spoedige oplossing voor deze situatie."
Handler zegt dat zijn cliënten overtuigde Democraten zijn. Toen we hem belden hadden ze nog geen steun van het Democratisch hoofdkwartier. Daar kwam gisterenavond verandering in. Het campagneteam van Gore kondigde aan de klacht ten volle te ondersteunen.
De advocaat denkt niet dat zijn juridische procedure, die over een paar dagen zal beginnen met een hoorzitting, de officiële verkiezingsuitslag zal blokkeren. "We denken dat de stemmen uit Florida erkend zullen worden, maar onze klacht zullen we zo ver mogelijk doorzetten. Het zal een lange juridische strijd worden", voorspelt hij. "Het kan weken of maanden duren. Alleen als Gore president wordt, zullen mijn cliënten de klacht laten vallen".
Meer dan 19.000 stemmen in Palm Beach ongeldig verklaard wegens verwarrend stembiljet