Unief start meldpunt seksuele intimidatie
De KU Leuven start vanaf vandaag met een centraal meldpunt voor seksuele intimidatie en grensoverschrijdend gedrag. Het initiatief kan dienen als model voor het volledige Vlaamse hoger onderwijs.
Seksueel grensoverschrijdend gedrag vindt overal plaats, dus ook aan de universiteit. Met die boodschap lanceert de KU Leuven vandaag een grote campagne om ongewenst gedrag tegen te gaan. Centraal daarin staat een nieuw meldpunt voor seksuele intimidatie en ander grensoverschrijdend gedrag, zo meldt vicerector studentenbeleid Rik Gosselink. Studenten en personeelsleden van de Associatie KU Leuven zullen met hun klachten of vragen terechtkunnen bij speciaal opgeleide vertrouwenspersonen.
Het kan hierbij gaan om strafbaar gedrag, maar dat hoeft niet het geval te zijn. Ook dubbelzinnige opmerkingen, gluren en ongewenste berichten zijn redenen om melding te maken. De vertrouwenspersonen zullen de melder na een eerste grondige inschatting doorverwijzen naar een intern speciaal zorgteam of naar externe hulp, zoals de politie of slachtofferhulp. "Wij hadden al de nodige hulpverleners in huis, maar er was nog geen expliciet draaiboek met een toegankelijk meldpunt", zegt Gosselink. "Daar komt nu verandering in. We kunnen het ons niet veroorloven om niets te doen en tonen hiermee dat we niets willen verzwijgen."
Topje van de ijsberg
Vorige zomer kwamen enkele getuigenissen over seksuele intimidatie aan de Vlaamse universiteiten boven water. Experts gaan ervan uit dat het slechts om het topje van de ijsberg gaat. Zo leidde seksuologe Cathelijn Kames (KU Leuven) vorig jaar voor haar masterproef uit internationale cijfers af dat 12 tot 20 procent van de studenten wordt geconfronteerd met seksueel getinte gedragingen of expliciete verzoeken van docenten. Uit de tevredenheidsmonitor van de universiteit blijkt dan weer dat zo'n 1,6 procent van de werknemers 'af en toe' slachtoffer is van ongewenst seksueel gedrag. In meer dan de helft van de gevallen werden zij lastiggevallen door een collega.
"Het blijft moeilijk om in te schatten hoe vaak het voorkomt, omdat nog niet iedereen de stap naar hulp durft te zetten", zegt psychologe Kathleen Vleugels, vertrouwenspersoon voor studenten. "Vorig academiejaar kregen we 25 meldingen, nu al 20." Volgens gezondheidspsycholoog Omer Van den Bergh, als ombudspersoon voor het personeel een van de drijvende krachten achter het initiatief, gaat het beleid van de universiteit uit van vertrouwen.
"Niet alle mannen of vrouwen hebben slechte bedoelingen. De overgrote meerderheid heeft respect voor elkaar. Maar we willen wel bewerkstelligen dat iedereen melding durft te maken. Onze werkwijze moet voorkomen dat iets onder de mat wordt geveegd. Bovendien willen we ook aandacht hebben voor de pleger, bijvoorbeeld door de media te vragen om respectvol te berichten over gevallen. Feiten mogen nooit worden geminimaliseerd, laat dat duidelijk zijn, maar een middeleeuwse steniging op het marktplein is niet gepast."
Een-op-eengesprekken
De Universiteit Gent presenteerde in december ook enkele maatregelen, maar kreeg hiervoor wel kritiek. Zo adviseerde een externe commissie om zo veel mogelijk te vermijden dat een-op-eengesprekken plaatsvinden in afgesloten, niet-transparante ruimtes. Die aanbevelingen waren geen toeval. Op vraag van minister van Onderwijs Hilde Crevits (CD&V) is er een werkgroep ontstaan waarin universiteiten en hogescholen overleggen. Het Leuvense initiatief lag daar al op tafel en zal volgens Gosselink verder worden besproken. "Het kan goed zijn dat het meldpunt als model voor het Vlaamse hoger onderwijs zal dienen."
Crevits wijst erop dat de universiteiten en hogescholen zelf hun beleid mogen uitwerken. "Maar het centraal meldpunt binnen de KU Leuven is alvast een toe te juichen initiatief."