Het historische belang van Nederland-Brazilië

Sinds het legendarische WK 1974 is Nederland-Duitsland de meest beladen wedstrijd voor Oranje om te spelen (Nederland verloor die finale met 2-1). Maar op datzelfde WK speelde Nederland nog een match die boven de Moerdijk op het collectieve netvlies gebrand staat: die tegen Brazilië. En er waren op andere WK’s ook memorabele partijen tussen Nederland en Brazilië. In de kwartfinale van 1994 ging Nederland met 2-3 onderuit, in de halve finale van 1998 verloor Oranje na een van die mislukte strafschoppenseries.

Maar het treffen tegen Brazilië in het Westfalenstadion in 1974 was niet zomaar ‘het vermelden waard’. Het was een gedenkwaardige wedstrijd. Omdat er nadien voor het eerst iets was als Oranjegekte. Niet dat Nederlanders zich toen al helemaal als wortel verkleedden, maar voor het eerst had iedereen van de ene op de andere dag een oranje petje op. En vooral: omdat tegen Brazilië in 1974 net hetzelfde op het spel stond als vandaag. Winst tegen Brazilië is dé sleutel om in de finale te geraken. Dat was toen zo en dat is nu zo. Brazilië speelde niet zijn mooie sambavoetbal, maar koos voor een ‘Europese stijl’: georganiseerd, minder frivool. Dat was toen zo en dat is nu zo.

Misschien dat de geschiedenis dus iets kan leren. Op YouTube staat een tien minuten durende samenvatting van die wedstrijd. Bekijk ze, want het zijn verbijsterende beelden. Beide ploegen hadden reuzenkansen (die van Brazilië zijn totaal gewist uit het collectieve Hollandse geheugen), maar begingen eveneens de vreselijkste overtredingen. De Nederlanders maakten de meeste fouten, de Brazilianen de vuilste. Maar net zoals nu beschikte Nederland over spelers bij de beste Europese clubs. Door in beslissende fases te kiezen voor creativiteit won Nederland met 2-0. Eerst een onverwachte lob van Neeskens, op een geniale voorzet van Cruijff. Dan Cruijff zelf, die na een meetkundig juiste voorzet van Rensenbrink al zwevend de bal recht-streeks langs de Braziliaanse keeper volleerde. Zo mooi, dacht Nederland toen, zou voetbal misschien nooit meer zijn. Nu hoopt men dat juist wel.(WP)