Nucleaire rente levert amper iets op
De regering verdient amper iets aan het langer openhouden van kerncentrale Tihange 1. Uitbaters Electrabel en EDF leveren deze maand hun berekening af voor de nucleaire belasting in 2015. Maar het is nu al duidelijk dat ze slechts een paar miljoen euro moeten betalen. Het slachtoffer? Groene investeringen.
Het was staatssecretaris Melchior Wathelet (cdH) die er tijdens de vorige regeerperiode voor koos om Tihange 1 niet te sluiten in oktober 2015, zoals gepland, maar in 2025. Dat was nodig om de stroombevoorrading te verzekeren. Met uitbaters Electrabel en EDF sloot hij een deal. In ruil voor de levensduurverlenging werd een nieuwe belasting op maat vastgelegd voor Tihange 1. Het gaat om een ingewikkelde formule. In essentie is afgesproken dat de regering 70 procent van de winst krijgt van de centrale, maar alleen als de elektriciteitsprijs boven 40 euro uitkomt.
Wegzuiveren
Wathelet rekende erop dat de prijs altijd boven die grens zou blijven. Bij de ondertekening van het akkoord maakte hij zich nog sterk dat Tihange 1 na oktober 2015 evenveel zou opbrengen als voorheen; zowat 125 miljoen euro per jaar. Dat blijkt vandaag totaal verkeerd.
De marktprijs voor elektriciteit is de voorbije maanden in elkaar gestuikt. Zeker nadat de huidige regering in november vorig jaar besloot om ook de kerncentrales Doel 1 en 2 langer open te houden. Sindsdien bengelt de prijs rond een bodemkoers van 30 euro en soms nog lager.
Voor 2015 ontvangt de regering zo hoogstens enkele miljoenen euro's. Voor 2016 ziet het er nog beroerder uit: het jaar is nog jong, maar de kans dat de prijs in de zomer de hoogte inschiet, lijkt klein. De vraag slinkt dan. Specialisten voorspellen dat er dit jaar mogelijk geen euro binnenkomt.
Met de belasting zouden groene fondsen gespekt worden. Die blijven nu leeg, waardoor investeringen vertraging oplopen en ons land nog meer moeite krijgt om zijn klimaatdoelen te halen. Het verwachte geld recupereren met een andere belasting is gewoonweg onmogelijk. Het akkoord verbiedt dit namelijk.
Sowieso kan het nog lang duren voor de regering echt iets verdient aan het openhouden van Tihange 1. Als de uitbaters hun minimumrendement niet halen in een jaar, mogen ze dit 'tekort' namelijk meenemen naar het volgende jaar en eerst onbelast wegzuiveren.
Huidig energieminister Marie Christine Marghem (MR) wil niet reageren. Het is een publiek geheim dat ze vindt dat haar voorganger Wathelet zich heeft laten rollen tijdens de onderhandelingen. In haar akkoord voor Doel 1 en 2 is een vaste belasting opgelegd van 20 miljoen euro per jaar.
"Wathelet heeft minder kritiek gekregen op zijn akkoord over Tihange 1, maar het zit veel slechter in mekaar", klinkt het bij de Franstalige liberalen.
Schadevergoeding
Volgens de oppositie is dat bedrag van 20 miljoen euro echter nog steeds veel te laag. Anderzijds biedt deze constructie wel de garantie dat de regering jaarlijks iets binnenrijft.
Er wordt ook verwezen naar de schadevergoedingen die in beide akkoorden zijn vastgelegd. Voor Tihange 1 staat het Electrabel en EDF vrij om de centrale stil te leggen wanneer die niet meer rendabel kan worden uitgebaat. Voor Doel 1 en 2 krijgt de overheid dan een compensatie.
Electrabel, dat voor de helft eigenaar is van Tihange 1, reageert dat het "de laatste hand legt aan zijn berekening voor 2015". Eind deze maand moet het bedrijf een eerste becijfering indienen. Die wordt dan nagekeken door de federale energiewaakhond CREG.
Wathelet, die uit de politiek is gestapt, was gisteren niet bereikbaar voor commentaar.