Belgische economie in het slop

Het is nu officieel: de Belgische economie is in een recessie verzeild. Volgens de recentste cijfers van de Nationale Bank neemt de bedrijvigheid in ons land al drie kwartalen op rij af. Economen spreken van een recessie bij minstens twee opeenvolgende kwartalen van inkrimping.

Onze economie kromp in het vierde kwartaal van vorig jaar met 0,1 procent. De Nationale Bank geeft nog geen details waarom, maar experts vermoeden dat het om een algemene malaise gaat. KBC-econoom Koen De Leus: "Vooral de bezorgdheid van de consument om zijn job speelt de gezinsbestedingen parten. Daarnaast zullen ook de bedrijfsinvesteringen een negatieve impact gehad hebben. De bijdrage van de netto-export zal sowieso beperkt zijn geweest."

Over het hele jaar 2012 komt de daling van de economische activiteit uit op 0,2 procent. Dat contrasteert met de behoorlijke groei in 2011 (+1,8 procent) en 2010 (+2,4 procent).

'Gradueel herstel'

Wat brengt 2013? Gouverneur Luc Coene van de Nationale Bank zag bij zijn recentste prognoses begin december een moeilijk jaarbegin "en slechts een gradueel herstel vanaf de lente van 2013". Hij ging toen zelfs uit van een nulgroei in 2013 en een daling van de werkgelegenheid met 3.300 personen, na een daling met 23.100 jobs vorig jaar.

Bij de KBC-studiedienst zijn ze vandaag iets optimistischer. De Leus: "We gaan uit van een trage heropleving in de loop van het jaar. Een groei met 0,5 procent moet mogelijk zijn, als de mensen meer gaan consumeren en minder gaan sparen."

Volgens KBC is het algemene pessimisme over de economie eigenlijk te groot in verhouding tot de situatie op de arbeidsmarkt. Die is weliswaar slecht, maar niet dramatisch. De Leus: "Natuurlijk doen de recente gebeurtenissen met ArcelorMittal daar geen goed aan. Dat is een drama, maar de arbeidsmarkt is meer dan dit. Er zijn nog heel wat openstaande vacatures. Zeker voor de technisch geschoolde mensen van Ford zou het geen probleem moeten zijn om aan een nieuwe job te geraken, mits ze een beetje water bij de wijn doen inzake hun looneisen. Een probleem is wel dat iedereen wacht op zijn ontslagvergoeding om van start te gaan met een andere job."

De experts van de denktank Itinera zien de economische toekomst zwarter in. "Iedereen die denkt dat onze problemen niet veel dieper gaan dan die cijfervaststelling, moet dringend ontwaken", twitterde econoom Ivan Van de Cloot. En zijn directeur Marc De Vos: "Was het maar gewoon recessie, want daarna komt expansie. De economie zit stilaan in structurele stagnatie." De Vos trekt de parallel met Japan, dat al twee decennia met een kwakkelende economie kampt.

België staat overigens niet alleen. Ook de Amerikaanse economie is in het vierde kwartaal gekrompen, tegen de verwachtingen in. De Spaanse economie klokt af op een vrij forse daling met 1,37 procent over 2012, vooral omdat de binnenlandse vraag ineenzakt. De hoop op een exportgedreven herstel kwijnt dan weer weg omdat de euro aan een opmerkelijke klim bezig is tegenover de dollar. Hoe sterker de euro, hoe duurder de exportproducten uit de eurozone worden voor de rest van de wereld.

Solden

Eén troost: de prijzen in de winkel stijgen trager dan voorheen. De inflatie in België is in januari gedaald naar 1,46 procent, tegen 2,23 procent in december, meldt de federale overheidsdienst Economie. De forse daling is onder meer het gevolg van een nieuwe rekenmethode. Zo werd voor het eerst rekening gehouden met het prijseffect van de koopjesperiode. Maar ook volgens de oude methode zou de inflatie in januari teruggevallen zijn, tot 1,65 procent.

Werkgeversorganisaties reageerden tevreden op de nieuwe index, omdat daardoor de loonkosten trager zullen stijgen. Maar het ABVV tekent protest aan. "Dit betekent - vanaf 2013 en voor een gemiddeld loon - een jaarlijks inkomensverlies van 80 tot 90 euro", rekende de socialistische vakbond uit.