'Van Overtveldt gebruikte utopische begrotingscijfers'
Vandaag wordt bekendgemaakt hoeveel miljoenen de regering moet vinden om de begroting op orde te houden. De eerste inschattingen zijn dramatisch. 'Als Johan Van Overtveldt (N-VA) het gat in de begroting aan verkeerde ramingen van zijn ambtenaren toeschrijft, dan verwijt de pot de ketel.' Dat zegt sp.a op basis van interne communicatie.
Vorige week lekte uit dat het gat in de begroting weleens 2 miljard kan bedragen, grotendeels als gevolg van tegenvallende belastinginkomsten. Bevoegd minister Van Overtveldt wees daarvoor meteen in de richting van de FOD Financiën, die er maar niet in slaagt correcte inkomstenramingen af te leveren. Flauw en onheus, vindt oppositiepartij sp.a. "Hij legt de verantwoordelijkheid van zijn eigen falen bij anderen", aldus Kamerfractieleidster Meryame Kitir.
Sp.a baseert zich voor die uithaal op rapporten en e-mails waarop ze beslag kon leggen. "Zowel de FOD Financiën als het Rekenhof wezen het voorbije jaar meermaals op overdreven optimistische inschattingen van de minister, maar telkens sloeg hij die in de wind", aldus sp.a.
Drie concrete dossiers haalt de partij aan ter illustratie. "In het kader van de taxshift verlaagde de regering de btw op scholenbouw van 21 naar 6 procent. In de begroting wordt hier een inkomst van verwacht, terwijl zowel Financiën als het Rekenhof waarschuwden dat deze maatregel net geld zal kosten - 100 miljoen euro met name. Zelfde verhaal met de nieuwe vennootschapsbelasting voor intercommunales. In oktober vorig jaar waarschuwde de ambtenarij dat die best nog niet in de begroting wordt ingeschreven, wegens een klacht. Wat doet de regering? Toch bijna 200 miljoen inschrijven."
Kaaimantaks
Het meest sprekende voorbeeld gaat over de zogenaamde Kaaiman- of doorkijktaks op fiscale constructies. Bij de regeringsvorming werd daar een opbrengst van 120 miljoen uit verwacht, maar bij een eerstvolgende begrotingsronde pompte Van Overtveldt dat op tot 460 miljoen. "Op basis van berekeningen door de FOD Financiën", motiveerde de minister toen in de Kamer, maar uit intern mailverkeer waarop sp.a de hand kon leggen, blijkt diezelfde FOD daar net uiterst sceptisch over.
"Dit is een utopische situatie", mailt een topman van de studiedienst van Financiën op 1 mei 2015 naar het Rekenhof. "Aan het kabinet (van Van Overtveldt, DDW) is meegegeven dat de werkelijke opbrengst maar een fractie zou zijn van 460 miljoen." (...) "De inschatting (...) is dus een politieke beslissing", aldus de ambtenaar.
Voor sp.a is het duidelijk: "De schuld bij de ambtenaren leggen terwijl je als minister zelf ramingen oppompt en opmerkingen in de wind slaat, is niet alleen heel kleintjes. Het is vooral het bewijs dat Van Overtveldt geen goede huisvader is", aldus Meryame Kitir. "Als de minister op deze manier blijft verder werken, dan blijft de begroting een zorgenkind."
Gevraagd naar een reactie, weerlegt het kabinet-Van Overtveldt dat de minister onvoorzichtig is. "Het begrotingscijfer over de Kaaimantaks is gebaseerd op berekeningen van de Nationale Bank die aantonen dat de opbrengst zelfs nog veel groter kan zijn dan 460 miljoen. Zelfde verhaal met de belasting op intercommunales. Daarover heeft Financiën ondertussen nieuwe ramingen afgeleverd, die spreken van een opbrengst van 300 in plaats van 200 miljoen. Dat de verlaging van de btw op scholenbouw bij aanvang eerder geld zou kosten dan opbrengen, is juist. En daar hebben wij binnen de regering altijd voor gewaarschuwd. Bij de eerstvolgende begrotingscontrole wordt dat rechtgezet. Met andere woorden: de kritiek van sp.a is achterhaald", aldus het kabinet-Van Overtveldt.